Page 407 - DS XUAN NHAM DAN 2022
P. 407
Điểm nên lưu ý Truyện Kiều là một tác phẩm văn
vần, - thể thơ lục bát - phần lớn theo lối kể chuyện, nên
không thể tránh được những sự miễn cưỡng trong vần
điệu và từ ngữ suốt chiều dài 3254 (hay 3256) câu
thơ.Vấn đề này không phải là chuyện lạ, vì đối với một
nhà thơ - dù là thi hào - trong quá trình sáng tác, thiếu
gì những lúc bí vận, hay quên chữ nghĩa, vì lý do này
hay điều kiện kia, nhất là câu truyện dài cả trăm trang
sách .
Vô tư mà nói, đọc những bản văn Truyện Kiều quốc
ngữ hiện được lưu hành, chúng ta thấy nhiều trường
hợp cần bàn thảo lại, như ép vận, từ miễn cưỡng, ý
không ổn, tối nghĩa … dùng điển cố cầu kỳ, cường
điệu ..Đó là chưa nói đến các văn bản ấy đều có chỗ dị
biệt, độc giả không biết nên tin tưởng vào ai !
Trong tập Tìm nguyên tác Truyện Kiều ấn hành năm
1998 của nhà giáo Vũ văn Kính, người đọc thấy kê ra
đến 1065 dị điểm, con số không nhỏ, so với 3254 câu
thơ !
Đối với những vấn đề nêu ra ở trên, không ai tin là
lỗi của tác giả Nguyễn Du - có thể có vài sơ sót dĩ nhiên!
- lý do là tác phẩm Truyện Kiều ra đời đã lâu, hiện nay
không còn nguyên bản - mà ngày xưa, phương tiện phổ
biến hạn chế - chép tay hay in mộc bản, không được
duyệt lại kỹ, dễ có sai lầm. Chưa kể tác phẩm viết bằng
Chữ Nôm, một thứ chữ chưa được tiêu chuẩn hóa, dựa
vào Hán tự,- nên phát âm không thống nhất. Những bản
chép tay hay khắc gỗ để lâu ngày bị mối mọt, làm mất
406