Page 359 - Microsoft Word - Cam Pha dat va nguoi.doc

Phần thứ hai: LỊCH SỬ 341

mỏ của người Âu. Số công nhân người Trung Quốc dưới
quyền của họ cũng trở thành công nhân trong các công ty mỏ.
Các cai thầu người Trung Quốc đã đứng ra tuyển dụng và
đưa người của mình vượt biên trái phép vào vùng đất Cẩm

Phả. Ví như trường hợp cai thầu A Thim đã kết nối với Công
ty Pháp mỏ than Bắc Kỳ tuyển dụng 25 người Trung Quốc
đưa đến làm việc ở mỏ Cẩm Phả. Nhưng vì họ không có thẻ
căn cước nên đã bị chính quyền bắt giam vào ngục của tỉnh

Quảng Yên .
1
Số lượng dân cư đông đảo nhất ở Cẩm Phả là công nhân,
cu li người Việt. Họ đa phần xuất thân là nông dân, sinh sống
ở vùng đồng bằng Bắc Bộ. Do không có ruộng đất, hoặc vào

những lúc nông nhàn, người nông dân thường đi tha phương
tìm kiếm việc làm. Khi các công trường khai mỏ than hoạt
động, họ tìm đến xin làm thuê với giá rẻ mạt. Số lượng công
nhân ở hai mỏ Hà Tu và Nagotna năm 1897 là 1.108 người,

nhưng ngay năm sau đã tăng gần gấp đôi, với 2.176 người.
Năm 1900, số lượng công nhân người Việt của Công ty Pháp
mỏ than Bắc Kỳ là khoảng 3.500 - 4.000 người. Họ đến từ
khắp các tỉnh trong khu vực đồng bằng sông Hồng, trong đó từ

Thái Bình và Nam Định chiếm 60%, Kiến An chiếm 7%, Hà Nam
chiếm 4,5%, Ninh Bình chiếm 3,5%, Hưng Yên chiếm 2,5%,
Hải Dương chiếm 2,5% .
2
Một bộ phận thương nhân người Việt đã bắt đầu đầu tư

kinh doanh ở khu vực Cẩm Phả. Từ năm 1903, số lượng
_______________

1. Xem A.s arrestationn des coolies chinois à Cam Pha (Quang Yen)
pour défaut de pièces d’indentité, Trung tâm Lưu trữ quốc gia I, Phông
Phủ thống sứ Bắc Kỳ, Hồ sơ số 56972.
2. Xem Notice sur le région de Pho Ba Che, Cam Pha, Quang Yen, Tlđd.