Page 20 - Trinh bay DTN Dan Phuong
P. 20
III. TRONG ÑEÂM DAØI NOÂ LEÄ
Nöôùc maát, nhaø tan. Cuõng nhö Nhaân daân caû nöôùc, ngöôøi
Ñan Phöôïng phaûi soáng cuoäc ñôøi ñoùi reùt, toái taêm. Ñaát Ñan
Phöôïng voán truø phuù, maøu môõ nay trôû neân tieâu ñieàu xô xaùc.
Söu thueá naëng neà, phu phen taïp dòch choàng chaát. Thöïc daân,
phong kieán ñeø ñaàu, cöôõi coå, öùc hieáp daân laønh. Chính saùch ñaàu
ñoäc ngu daân cuûa chuùng nhö nhöõng lieàu thuoác ñoäc hoøng gieát
daàn gieát moøn caû theå xaùc laãn tinh thaàn Nhaân daân vaø thanh
nieân ta.
Ngheà nghieäp chính cuûa noâng daân Ñan Phöôïng laø laøm
ruoäng. Nhöng phaàn lôùn ruoäng ñaát laïi naèm trong tay boïn ñòa
chuû, bieát bao gia ñình khoâng moät taác ñaát caém duøi. Hoï phaûi
ñi laøm thueâ, caáy reõ. Thanh nieân nhieàu laøng phaûi ñi gaùnh ñaát
ñaáu quanh naêm.
Ñoøn tre ba gioùng treân vai,
Quang thöøng, ñoâi soït chaïy daøi kieám aên
Bieát bao ngöôøi phaûi töø giaõ xoùm laøng, lìa boû gia ñình, tha
phöông caàu thöïc. ÔÛ laøng naøo cuõng coù thanh nieân bò thöïc daân
Phaùp baét ñi lính laøm bia ñôõ ñaïn cho chuùng ôû chieán tröôøng
chaâu AÂu.
Phaàn ñoâng nhöõng ngöôøi ôû laïi ñeàu chòu cuoäc soáng ngheøo ñoùi,
sôùm ngaøy rau chaùo caàm hôi, mang coâng maéc nôï. Nhieàu caâu ca
phaûn aùnh caûnh ñau loøng coøn truyeàn laïi:
Ngoâ aên chaúng ñöôïc ñôm ñaày
Khoai nöôùc tröø böõa suoát ngaøy chaøng ôi!
Hay:
Rau lang aên vôùi cuû lang
Khoâng ñaâu sung söôùng baèng laøng Ba Chaâu
Ñoàng non baõi noåi khoå sao
Moät naêm moät vuï, ba ñaøo khoå thaân
20
