Page 303 - BA CHUA MO

BÀ CHÚA MÕ - HUYỀN TÍCH VÀ ƯỚC VỌNG | 301

- Có phải món ăn thứ ba ở trên mâm?

- Đó là món cá Lác kho vùi. Quỳnh Trân thong thả kể:
Vùng nước Mỗ Xá (nay là Ngũ Phúc) được hòa quyện giữa

hai nguồn nước mặn, ngọt gọi là nước lợ. Nơi đây có những
loài thủy sinh đặc thù mà ở nơi khác không có, đó là cá Lác.
Cá Lác thuộc họ bống, vẩy nhỏ, đôi mắt to thao láo lồi ra,
vì thế được gọi là “cá Lác”? Cá Lác có màu da xám đen xấu

xí và trơn nhẫy, chúng đào hang, ở bãi bồi và chui vào hang
sống. Mỗi khi đi kiếm mồi, chúng bò ra khỏi hang, vùng

vẫy “nhảy múa” bằng những điệu nhảy lạ lùng trên bãi lầy
ven cửa sông.
Cá Lác là một trong những loài đào hang giỏi nhất,

chúng cũng ẩn mình nhanh nhất. Người đi bắt cá Lác
phải khôn khéo, mưu mẹo mới tóm được chúng. Người ta
thường chế những chiếc bẫy bằng cật tre cắm ở cửa hang,

đợi lũ cá Lác lau chau chui ra, tung tăng nhảy múa và dễ
dàng bị mắc bẫy. Ngoài bẫy, người đi săn cá Lác bám theo
mạch nước, xác định lối vào hang, dùng tay xắn bùn để bắt
cá Lác. Còn một cách khác dễ hơn, hang cá Lác là một quần

thể có rất nhiều cửa, nhược điểm của cá Lác hễ chui cửa
nào, là quẫy đầu lấy bùn lấp lại, chỉ cần tinh mắt là thấy vết

bùn mới đùn lên, chắc chắn có cá Lác trốn ở chỗ đó. Người
ta dùng dậm chặn bên ngoài, thấy cửa hang nào có nhiều
nước nhất, họ dùng chân ấn mạnh, khiến cá Lác bị lực đẩy
của nước bật lên, rơi vào trong dậm.