Page 1142 - บทความทางวิชาการหลักสูตร ผู้พิพากษาหัวหน้าศาล รุ่นที่ 21

๑๑๓๐

พนักงานสอบสวนต้องยื่นค าร้องฝากขังต่อศาล โดยในระหว่างนั้นผู้ต้องหาจะได้รับการตรวจรักษาอาการ

ทางจิต โดยแพทย์ประจ าสถานพยาบาลภายในเรือนจ า หากอาการทางจิตของผู้ต้องหาจ าเป็นต้องตรวจ
รักษาโดยแพทย์ประจ าโรงพยาบาลจิตเวช ก็สามารถส่งตัวผู้ต้องหาไปตรวจรักษาที่โรงพยาบาลจิตเวชนั้น

หากผู้ต้องหาเป็นผู้วิกลจริต แต่สามารถต่อสู้คดีได้ได้รับการปล่อยชั่วคราว และผู้ต้องหาไม่ได้เข้ารับการ

รักษาที่โรงพยาบาลโรคจิต กรณีเช่นนี้ยังไม่มีกฎหมายใดบังคับให้ผู้ต้องหาเข้ารับการรักษาอาการทางจิต
ท าให้ประชาชนเกิดความหวั่นวิตกว่า ผู้ต้องหาซึ่งมีอาการทางจิตนั้นอาจก่อเหตุร้ายต่อตนเองและผู้อื่นได้

ค. ปัญหาการตรวจสอบการใช้อานาจของพนักงานสอบสวน ตามประมวล

กฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา ๑๔ ที่ให้อ านาจพนักงานสอบสวนในการใช้ดุลพินิจตัดสินถึงสภาพ

จิตของผู้ต้องหา พร้อมกับก าหนดมาตรการในการปฏิบัติ แม้กฎหมายจะก าหนดให้พนักงานสอบสวนต้อง

สั่งพนักงานแพทย์ตรวจผู้ต้องหานั้นเสียก่อน เมื่อทราบผลการตรวจของแพทย์จึงวินิจฉัยว่าผู้ต้องหา
วิกลจริตและไม่สามารถต่อสู้คดีได้หรือไม่ แต่รายงานและถ้อยค าของแพทย์ไม่ผูกมัดในการวินิจฉัยของ

พนักงานสอบสวน
๓.๑.๒ ปัญหาการใช้มาตรการทางกฎหมายในชั้นพนักงานอัยการ

ั
เมื่อพนักงานสอบสวนส่งส านวนคดีให้พนักงานอยการแล้ว หากมีเหตุควรเชื่อว่า
ผู้ต้องหาเป็นผู้วิกลจริตและไม่สามารถต่อสู้คดีได้ พนักงานอยการไม่อาจใช้วิธีการ ตามประมวลกฎหมาย
ั
วิธีพิจารณาความอาญา มาตรา ๑๔ ได้เนื่องจากกฎหมายไม่ได้ให้อ านาจไว้

๓.๑.๓ ปัญหาการใช้มาตรการทางกฎหมายในชั้นศาล แบ่งเป็น ๓ กรณี คือ

ก. ปัญหาการแยกแยะว่าจ าเลยที่เป็นผู้วิกลจริตและไม่สามารถต่อสู้คดีได้ใน
ชั้นศาล

การไม่มีมาตรฐานกลางในการก าหนดกฎเกณฑการวินิจฉัยว่า กรณีใดจะถือได้ว่า
์
มีเหตุควรเชื่อว่าจ าเลยเป็นผู้วิกลจริตและไม่สามารถต่อสู้คดีได้ และศาลไม่มีความรู้ด้านการแพทย์

เช่นเดียวกับพนักงานสอบสวน

ข. ปัญหาการควบคุมตัว และการปล่อยชั่วคราวของจ าเลยที่มีสภาพจิตไม่ปกติ
ในชั้นศาล กรณีจ าเลยเป็นผู้วิกลจริตและไม่สามารถต่อสู้คดีได้ กรณีจ าเลยถูกขังก็สามารถส่งตัวจ าเลยไป

ตรวจรักษาในสถานพยาบาลภายในเรือนจ า หรือส่งตัวไปรักษายังโรงพยาบาลโรคจิตได้ แต่กรณีจ าเลย
ได้รับการปล่อยชั่วคราวไม่มีบทบัญญัติใดบังคับให้จ าเลยเข้ารับการรักษาอาการทางจิต ท าให้สังคมต้อง

เสี่ยงกับการกระท าความผิดของบุคคลดังกล่าว
ค. ปัญหาการไม่ได้ยกเหตุวิกลจริตและไม่สามารถต่อสู้คดีได้ขึ้นกล่าวอ้างใน

ศาลชั้นต้น ย่อมไม่อาจยกขึ้นต่อสู้ในชั้นอุทธรณ์หรือฎีกาได้
๓.๒ ปัญหาการใช้มาตรการทางกฎหมายแก่บุคคลวิกลจริตในการรับโทษทางอาญาตาม

ิ
ค าพพากษา
๓.๒.๑ ปัญหาการบังคับโทษกักขังแก่บุคคลวิกลจริต ประมวลกฎหมายวิธี

ิ
ิ
พจารณาความอาญา มาตรา ๒๔๖ บัญญัติถึงการทุเลาการลงโทษเฉพาะกรณีที่ศาลพพากษาให้ลงโทษ