Page 1140 - บทความทางวิชาการหลักสูตร ผู้พิพากษาหัวหน้าศาล รุ่นที่ 21

๑๑๒๘

๑ ปี นับแต่วันที่ปล่อย และทุก ๆ ๒ ปี ถัดมา จ าเลยที่ประพฤติผิดเงื่อนไข และถูกเรียกกลับเข้าโรงพยาบาล

ุ
มีสิทธิอทธรณ์ได้เมื่อครบ ๖ เดือน แรกนับแต่วันที่ตกอยู่ในความคุ้มครอง และ ๖ เดือน ถัดมาหลังจากนั้น
อุทธรณ์ได้ทุก ๆ ๑ ปี
ุ
(๒) เมื่อไม่มีค าร้องอทธรณ์ของจ าเลย คณะกรรมการมีหน้าที่ต้องทบทวนความจ าเป็นใน

การควบคุมจ าเลยทุก ๆ ๓ ปี แต่ไม่มีอานาจทบทวนค าสั่งให้อยู่ในความคุ้มครอง เว้นแต่มีอทธรณ์ของ
ุ

จ าเลย คณะกรรมการทบทวนสุขภาพจิตมีอานาจสั่งให้ปล่อยจ าเลยโดยมีเงื่อนไขอย่างใดก็ได้ เช่น ปล่อย
ภายในเวลาที่ก าหนด พกการควบคุมตัว ส่งไปควบคุมที่โรงพยาบาลอน หรือสั่งให้ส่งจ าเลยไปอยู่ในความ
ั
ื่
คุ้มครอง เป็นต้น
๒.๓ ประเทศญี่ปุ่น

๒.๓.๑ มาตรการป้องกันมิให้บุคคลวิกลจริตกระท าความผิดทางอาญา
กฎหมายที่ก าหนดมาตรการการบังคับรักษาผู้ป่วยทางจิตก่อนผู้ป่วยจะกระท า

ความผิดในประเทศญี่ปุ่น คือ กฎหมายสุขภาพจิตของญี่ปุ่น ค.ศ. ๑๙๘๘ (The Mental Health Law,
MHL ๑๙๘๘) ซึ่งก าหนดเงื่อนไขการบังคับรักษาบุคคลไว้ ๒ ประเภท ได้แก่บุคคลที่มีความผิดปกติทางจิต

หมายถึงบุคคลที่เป็นโรคจิต รวมทั้งอาการทางจิตในภาวะมึนเมาและบุคคลที่มีแนวโน้มว่าจะท าร้ายตนเอง

หรือผู้อน ก าหนดกระบวนการน าผู้ป่วยเข้าสู่ระบบการบังคับรักษาไว้ ๔ รูปแบบ เช่นการบังคับรักษาโดย
ื่
Prefectural Governor (Involuntary admission by Prefectural Governor) การควบคุมผู้ป่วยใน

กรณีฉุกเฉิน การควบคุมผู้ป่วยชั่วคราวและการควบคุมบังคับรักษา รวมทั้งก าหนดรูปแบบการปล่อยหรือ

การจ าหน่ายผู้ป่วยทางจิต ซึ่งเป็นการปล่อยชั่วคราวและการปล่อยผู้ป่วยออกจากโรงพยาบาล
๒.๓.๒ มาตรการแก้ไขภายหลังการกระท าความผิดทางอาญาเกิดขึ้นแล้วใน

ประเทศญี่ปุ่น
กฎหมายสุขภาพจิตของญี่ปุ่นบัญญัติให้ Prefectural Governor ส่งจ าเลยซึ่ง

ต้องค าพพากษาให้ลงโทษจ าคุก หรือกักขัง หรือจ าเลยซึ่งถูกคุมประพฤติ หรือนักโทษที่จะได้รับการปล่อย
ิ
ตัว และมีความผิดปกติแบบใดแบบหนึ่งใน ๓ แบบ ได้แก่ เป็นโรคจิต ปัญญาอ่อน และความผิดปกติทางจิต
แบบก้าวร้าวรุนแรง หรือต่อต้านสังคมไปบังคับรักษาในโรงพยาบาลโรคจิตได้ ตามที่พนักงานอยการ
ั
รายงาน หรือตามที่หัวหน้าพนักงานคุมประพฤติ หรือหัวหน้างานที่มีหน้าที่ปรับปรุงแก้ไขผู้กระท าความผิด
รายงานให้ทราบไปบังคับรักษาในโรงพยาบาลโรคจิต หรือโรงพยาบาลที่ก าหนด โดยที่รายงานความเห็น

ของแพทย์ ๒ คน ระบุว่า จ าเลยหรือผู้ถูกคุมความประพฤติมีพฤติกรรมที่เป็นอนตรายต่อตนเอง หรือผู้อน
ื่
ั
ตามหลักเกณฑ์ที่รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุขและสวัสดิการก าหนด ผลคือจ าเลยหรือผู้ถูกคมความ
ุ
ประพฤติจะมีสิทธิเช่นเดียวกับผู้ป่วยทางจิตทั่วไปตามกฎหมายสุขภาพจิต ประเทศญี่ปุ่นน าวิธีเพอความ
ื่
ั
ปลอดภัย โดยการบังคับรักษามาใช้กับจ าเลยซึ่งป่วยทางจิตที่มีพฤติกรรมที่เป็นอนตราย เป็นมาตรการ
ควบคู่กับการลงโทษ โดยให้ศาลสามารถเลือกใช้การบังคับโทษ หรือการบังคับรักษา หรือทั้ง ๒ อย่าง
ก่อนหรือหลังกได้ หากการบังคับรักษาแล้วแต่กรณี เป็นการเหมาะสมและเป็นประโยชน์ในการแก้ไขบ าบัด
็

พฤติกรรมของจ าเลย ศาลมีอานาจยกเลิกโทษจ าคุก หรือกักขังจ าเลยก็ได้ แต่ถ้าการบังคับรักษาไม่ประสบ