Page 1145 - บทความทางวิชาการหลักสูตร ผู้พิพากษาหัวหน้าศาล รุ่นที่ 21

๑๑๓๓

ื่
ส าหรับประเทศไทยมีการใช้กฎหมายเกี่ยวกับวิธีการเพอความปลอดภัยส าหรับบุคคลวิกลจริต
มานานแล้ว แม้จะมีการเปลี่ยนถ้อยค าที่ใช้ แต่ลักษณะของมาตรการที่ใช้บังคับถือว่าเป็นเรื่องเดียวกัน

ได้แก่

๑. กฎหมายตราสามดวง อยู่ในพระไอยการลักษณวิวาทด่าตีกัน โดยบัญญัติมาตราหนึ่งแบ่ง
ออกเป็น ๒ กรณี กรณีแรก คนบ้าเข้าไปท าร้ายหรือฆ่าผู้ใดในบ้าน คนบ้าไม่ต้องรับโทษและให้ส่งตัว

กลับไปให้พ่อแม่พี่น้องดูแล กรณีที่สอง ผู้ใดถูกคนบ้าท าร้ายหรือฆ่าในที่สาธารณะ หรือที่พักอาศัยของคน

บ้า คนบ้าไม่ต้องรับโทษและแจ้งให้แก่นครบาลจับตัวคนบ้าไปจ าจองไว้จนกว่าจะสิ้นก าม์ จะเห็นได้ว่าผล

การกระท าความผิดของบุคคลวิกลจริตเหมือนกันคือ ไม่ต้องรับโทษเช่นเดียวกับประมวลกฎหมายอาญา

่
มาตรา ๖๕ แต่มาตรการปฏิบัติต่อบุคคลเหล่านี้ต่างกันออกไป โดยกรณีแรก พอแม่พน้องเอาตัวกลับไป
ี่
ดูแล กรณีที่สอง ให้เอาตัวไปจ าจองไว้จนกว่าจะสิ้นก าม์หรือจนกว่าจะสิ้นชีวิต ซึ่งมาตรการนี้เปลี่ยนเป็น

วิธีการเพื่อความปลอดภัยตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๔๘ ในปัจจุบัน
๒. ประกาศให้ผู้เป็นเจ้าของบ้า ให้ระวังคนบ้า จ.ศ. ๑๒๒๑ ประกาศนี้มีขึ้นในสมัยรัชการที่ ๔

ซึ่งมีสาระส าคัญว่า ...ถ้าญาติพี่น้อง บุตรหลาน บ่าวทาสของผู้ใด แลลูกวัดคฤหัสสามเณรสิดของพระองค์

ไรเสียจริตเป็นบ้าคลุ้มคลั่ง ฤาคลุ้มดีคลุ้มร้ายเป็นคราว ๆ อยู่ ก็ให้ผู้นั้นเอาใจใส่รักษาพยาบาล กักขัง

ระวังให้แน่นหนามั่นคง อย่าปล่อยไปมาตามล าพงได้ ถ้าคนเสียจริตพลัดแพงหลบหนีไปเมื่อใดก็ให้
ั
เจ้าของบ้า เจ้าของเรือนญาติพน้อง ฤาผู้ที่รับคนเสียจริตไปรักษานั้น มาอายัดบอกรูปพรรณสัณฐาน
ี่
ต าหนิกิริยาอาการต่อเวนกรมวังให้แน่นอน แล้วให้กรมวังจดหมายว่าวันนั้น เดือนนั้น ปีนั้น คนชื่อนั้น

เป็นเจ้าของบ้ามาบอกอายัดประตูต่อเวนกรมวังเวลานั้น ชื่อนั้น เป็นผู้ได้รับอายัดว่าบ้าจ าไว้หนีไป

รูปพรรณสัณฐาน อาการ์กิริยาต าหนินุ่งห่มอย่างนั้น แล้วให้เขียนหกฉบับ แล้วมอบให้นายประตู

ิ
วิเศษไชยศรีฉบับหนึ่ง ประตูเทวาภิทักษ์ฉบับหนึ่ง ประตูพทักษ์บวรฉบับหนึ่ง ประตูเทวาภิรมย์ฉบับหนึ่ง
เอาไว้ที่เวนชาววังฉบับหนึ่ง ให้กับผู้มาอายัดไปฉบับหนึ่ง แล้วให้กรมวังผู้รับอายัด เรียกเอาค่าอายัดแต่
บาทหนึ่ง แล้วจึงให้เจ้าของบ้า ไปบอกต่อกรมพระนครบาลให้ช่วยตามจับ แลให้เจ้าของบ้าเร่งติดตามจับ

ให้ได้ตัวโดยเร็ว อย่าให้นิ่งนอนใจเสีย
ถ้าญาติพวกพองเหลือก าลังที่จะระวังดูแลรักษา ก็ให้เอาตัวคนเสียจริตนั้นมามอบหมายส่งให้
้
กรมพระนครบาล ด้วยโปรดเกล้าฯ พระราชทานเข้าหลวงไว้ส าหรับแจกให้เลี้ยงคนเสียจริต ถ้าไม่ผ้านุ่ง

ผ้าห่ม ให้กรมพระนครบาลไปรับที่โรงทานมาให้ ทรงพระกรุณาโปรดไม่ให้อดหยาก ขัดสน...
ื่
ประกาศให้ผู้เป็นเจ้าของบ้า ให้ระวังคนบ้าฯนี้ เห็นได้ว่าเป็นวิธีการที่น ามาใช้เพอให้สังคม
ปลอดภัยจากคนเสียจริต ซึ่งเป็นบุคคลที่มีสภาพเป็นอนตราย อาจไปกระท าผิดหรือก่อเหตุร้ายให้เกิด
ั

ภยันตรายแก่บุคคลหรือทรัพย์สินของผู้อื่นขึ้นได้