Page 1216 - บทความทางวิชาการหลักสูตร ผู้พิพากษาหัวหน้าศาล รุ่นที่ 21

๑๒๐๔

โดยตรง ให้พยานเล่าเหตุการณ์ที่ตนประสบมาด้วยตนเองและจากความทรงจ าของพยานเอง มิให้มีโอกาส

ี้
เสริมแต่งเรื่องราวให้ผิดเพยนไปจากความจริง เว้นแต่จะมีข้อยกเว้นตามบทบัญญัติของกฎหมายให้เสนอ
ื่
ค าพยานด้วยวิธีอน ในคดีอาญาซึ่งมีผลกระทบต่อสิทธิและเสรีภาพของบุคคลนั้น ประมวลกฎหมายวิธี
พิจารณาความอาญา มาตรา ๒๓๐/๒ บัญญัติข้อยกเว้นดังกล่าวไว้เป็นการเฉพาะแล้วว่า ศาลอาจอนุญาต

ให้เสนอบันทึกถ้อยค ายืนยันข้อเท็จจริงหรือความเห็นของผู้ให้ถ้อยค าซึ่งมีถิ่นที่อยู่ในต่างประเทศแทนการ
น าพยานบุคคลมาเบิกความต่อหน้าศาลได้ ในกรณีที่ไม่อาจสืบพยานตามวิธีการที่บัญญัติในมาตรา ๒๓๐/

ิ
๑ จึงไม่อาจน าบทบัญญัติประมวลกฎหมายวิธีพจารณาความแพ่งมาบังคับใช้โดยอนุโลมด้วยการให้พยานที่
ไม่เข้าหลักเกณฑ์ข้อยกเว้นตามประมวลกฎหมายวิธีพจารณาความอาญาดังกล่าวเบิกความด้วยวิธีส่งบันทึก
ิ
ถ้อยค าแทนการมาเบิกความด้วยวาจาได้ ดังนั้นการที่ทนายโจทก์เสนอบันทึกถ้อยค าของพยานโจทก์ซึ่งมี

ถิ่นที่อยู่ในประเทศไทยแล้วแถลงขอให้ศาลใช้เป็นค าเบิกความของพยานโจทก์ ก็ไม่อาจถือว่าบันทีกถอยค า
้
ดังกล่าวเป็นค าเบิกความของพยานโจทก์ตามบทบัญญัติดังกล่าวได้ บันทึกดังกล่าวคงมีลักษณะเป็นค าแถลง

ี
ั
ของพยานที่ศาลรับไว้เท่านั้น ส่วนจะน ามารับฟงได้หรือไม่เพยงใดย่อมเป็นไปตามกฎหมายว่าด้วยลักษณะ
้
้
ี
พยานหลักฐาน แต่อย่างไรก็ดี ในชั้นไต่สวนมูลฟองโจทก์ไม่ได้อางส่งบันทึกถ้อยค าของพยานโจทก์เพยง
ล าพงเพราะพยานดังกล่าวได้มาเบิกความต่อหน้าศาลโดยเบิกความตอบทนายจ าเลยถามค้าน และเบิก
ั
ความตอบทนายโจทก์ถามติงด้วย แม้ถือไม่ได้ว่า บันทึกถ้อยค าดังกล่าวเป็นค าเบิกความของพยานโจทก์
ี
แต่ก็คงมีผลเพยงว่าทนายโจทก์ไม่ติดใจซักถามพยานของตนก่อนเท่านั้น การด าเนินกระบวนพจารณาชั้น
ิ
ไต่สวนมูลฟ้องของศาลชั้นต้นจึงชอบแล้วพพากษายกค าพพากษาศาลอุทธรณ์ ให้ศาลอุทธรณ์พิจารณาและ
ิ
ิ
พิพากษาใหม่ตามรูปคดี

จากข้อเท็จจริงที่ปรากฎในค าพพากษาฎีกาดังกล่าว ชี้ให้เห็นว่าทนายจ าเลยต่อสู้คดีโดยการใช้
ิ
เทคนิคทางกฎหมาย โดยไม่โต้แย้งคัดค้านการที่ทนายโจทก์เสนอบันทึกถ้อยค าของพยานโจทก์ให้ศาลใช้

เป็นค าเบิกความของพยานโจทก์ทั้ง ๆ ที่ทราบดีว่ากระบวนพิจารณาดังกล่าวขัดต่อบทบัญญัติของกฎหมาย
ื่
แต่กลับน ามาเป็นข้อโต้แย้งในชั้นอุทธรณ์เพอให้ตนเป็นฝ่ายได้เปรียบในเชิงคดี แทนที่จะอทธรณ์เฉพาะใน
ุ
เนื้อหาแห่งคดีเท่านั้น ซึ่งส่งผลกระทบต่อกระบวนพจารณาที่ด าเนินมาแล้วทั้งหมด เมื่อข้อเท็จจริงที่
ิ
ปรากฎแสดงให้เห็นว่าคู่ความทุกฝ่ายยินดีที่จะเสนอบันทึกถ้อยค าของพยานโจทก์ให้ศาลใช้เป็นค าเบิก
ความของพยานโจทก์ ซึ่งอาจเป็นเพราะคู่ความเองก็ต้องการใช้เวลาในการไต่สวนมูลฟองให้น้อยลงและ
้
เห็นว่าการส่งบันทึกถ้อยค าดังกล่าวไม่ได้ท าให้ตนเองเสียเปรียบ การน าบทบัญญัติเรื่องการเสนอบันทึก
ถ้อยค าแทนการซักถามพยานมาใช้ในชั้นไต่สวนมูลฟองในคดีอาญา น่าจะช่วยท าให้การด าเนินกระบวน
้
ิ
พจารณาในชั้นไต่สวนมูลฟองแล้วเสร็จลงได้ในเวลาอนรวดเร็ว และไม่เป็นประเด็นที่ท าให้คู่ความฝ่ายใด
ั
้
ฝ่ายหนึ่งใช้เป็นประโยชน์เพื่อให้ตนได้เปรียบในเชิงคดี อันเป็นจุดประสงค์ที่ส าคัญของกฎหมายวิธีพิจารณา
ความที่ต้องการให้การด าเนินกระบวนพจารณาเป็นไปด้วยความเรียบร้อยโดยสร้างวิธีการและขั้นตอนต่าง
ิ