Page 1232 - บทความทางวิชาการหลักสูตร ผู้พิพากษาหัวหน้าศาล รุ่นที่ 21
P. 1232
๑๒๒๐
๒.๓ แผนยุทธศาสตร์ศาลยุติธรรม
เป็นการก าหนดแผนการด าเนินงานโดยมีตัวชี้วัดและเป้าประสงค์ให้เกิดผลส าเร็จเป็นไปตาม
ั
วิสัยทัศน์และพนธกิจของศาลยุติธรรมที่ตั้งเป้าหมายไว้ทุก ๔ ปี ซึ่งขณะจัดท าบทความทางวิชาการนี้อยู่ในช่วง
แผนยุทธศาสตร์ศาลยุติธรรม พ.ศ. ๒๕๖๑-๒๕๖๔ โดยศาลยุติธรรมมีวิสัยทัศน์ว่า ศาลยุติธรรมเป็นสถาบันที่
ื่
อ านวยความยุติธรรมเพอให้สังคมสงบสุขเป็นธรรมและเสมอภาคโดยยึดหลักนิติธรรม กรณีจึงมีหลักนิติธรรมเข้ามา
เกี่ยวข้องอยู่เช่นกัน และแผนยุทธศาสตร์ศาลยุติธรรมในแต่ละช่วงล้วนแล้วแต่มีนโยบายที่สอดรับกันเพอให้การ
ื่
ิ
ขับเคลื่อนพัฒนาองค์กรเป็นไปในทิศทางเดียวกัน ส่วนหนึ่งเป็นเรื่องแนวทางพฒนามาตรฐานการพจารณา
ั
พพากษาคดีของศาลยุติธรรมให้มีความรวดเร็ว ต่อเนื่อง และเป็นธรรม และแนวทางการปรับปรุงขั้นตอนการ
ิ
ด าเนินการของศาลยุติธรรมให้มีความคล่องตัว สะดวกรวดเร็วมากขึ้น ซึ่งเป็นแนวคิดทฤษฎีที่สนับสนุน
๕
บทความทางวิชาการนี้
๒.๔ หลักความยุติธรรมที่ล่าช้าคือการปฏิเสธความยุติธรรม (Justice delayed is justice denied)
เป็นภาษิตกฎหมายที่มาจาก มหากฎบัตร (Magna Carta) ข้อ ๔๐ หมายความว่า ถ้ากฎหมาย
จัดให้มีการเยียวยาความเสียหายแก่ผู้เสียหาย แต่การเยียวยานั้นมาไม่ทันกาลหรือล้าสมัย ก็ไม่ต่างอะไร
กับว่าไม่ได้เยียวยานั่นเอง หลักการนี้ตั้งอยู่บนสิทธิในอนที่จะเข้าถึงการพจารณาคดีด้วยความสะดวกรวดเร็ว
ั
ิ
ิ
และประหยัด กระบวนการพจารณาคดีที่เป็นไปโดยล่าช้าโดยไม่มีเหตุผลสมควรย่อมส่งผลเสีย
ต่อความยุติธรรม ดังนั้นการอทธรณ์และฎีกาจึงต้องค านึงถึงหลักความรวดเร็วปราศจากความล่าช้าอย่าง
ุ
ื่
ไม่มีเหตุผล (Unreasonable Delay) เพอก่อให้เกิดความยุติธรรมในการด าเนินคดีด้วย โดยต้อง
๖
ไม่ใช้ระยะเวลายาวนานเกินความจ าเป็น ทั้งนี้ไม่จ ากัดเฉพาะแต่ในคดีอาญาเพยงเท่านั้นที่ผู้เสียหาย
ี
หรือจ าเลยจะได้รับความทุกข์ร้อนต่อการที่ต้องรอคอยกระบวนการพจารณาที่ช้านาน แต่ในคดีแพงก็ควร
่
ิ
ต้องด าเนินไปภายใต้หลักการเดียวกันเพราะทั้งโจทก์ผู้ได้รับความเสียหายหรือถูกกระทบสิทธิในทางแพง
่
ิ
และจ าเลยที่ต้องถูกบังคับคดีหรือถูกจ ากัดสิทธิบางประการในระหว่างการพจารณาย่อมประสงค์ที่จะได้รับ
ิ
ความคุ้มครองเยียวยาโดยเร็วเช่นเดียวกัน ดังนั้นหากสามารถปรับลดขั้นตอนในการพจารณาสั่งกรณีที่มี
๕ ข้อมูลจากเว็บไซต์ส านักแผนงานและงบประมาณ ส านักงานศาลยุติธรรม, ๑๘ กรกฎาคม ๒๕๖๔,
https://oppb.coj.go.th/th/content/category/detail/id/8/cid/8255/iid/17942.
๖ ข้อมูลจากเว็บไซต์ วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี, ๑๘ กรกฎาคม ๒๕๖๔, https://th.wikipedia.org/wiki/ความ
ยุติธรรมที่ล่าช้าก็คือความไม่ยุติธรรม.
