Page 135 - บทความทางวิชาการหลักสูตร ผู้พิพากษาหัวหน้าศาล รุ่นที่ 21

๑๒๒

การก าหนดประเด็นข้อพิพาทและภาระการพิสูจน์

ในคดีผู้บริโภค เมื่อจ าเลยยื่นค าให้การแล้ว ศาลอาจมอบหมายให้เจ้าพนักงานคดีที่มิใช่ผู้ไกล่เกลี่ย
สอบถามข้อเท็จจริงเบื้องต้นจากคู่ความแล้วจัดท ารายงานสรุปข้อเท็จจริงและประเด็นข้อพพาทเสนอต่อศาล
ิ
ิ
๑
โดยเร็ว โดยก่อนสืบพยาน ศาลต้องแจ้งประเด็นข้อพพาทให้คู่ความทราบและจะต้องก าหนดภาระการพิสูจน์
ว่าให้คู่ความฝ่ายใดน าพยานมาสืบก่อนหรือหลัง จึงไม่อาจงดชี้สองสถานตามประมวลกฎหมายวิธีพจารณา
ิ
๒
ความแพง มาตรา ๑๘๒ และศาลจะต้องสอบถามคู่ความฝ่ายที่จะน าพยานเข้าสืบว่าประสงค์จะอางอง
ิ
่
้
พยานหลักฐานใดแล้วบันทึกไว้หรือสั่งให้คู่ความจัดท าบัญชีระบุพยานยื่นต่อศาลภายในระยะเวลาตามที่
เห็นสมควรก็ได้ ซึ่งในทางปฏิบัติควรให้คู่ความทั้งสองฝ่ายท าบัญชีพยานมายื่นจะสะดวกกว่าการสอบถามแล้ว
๓
บันทึกไว้ในรายงานกระบวนพจารณา คู่ความจึงไม่ต้องยื่นบัญชีระบุพยานก่อนวันสืบพยานตามประมวล
๔
ิ
กฎหมายวิธีพิจารณาความแพง มาตรา ๘๘ วรรคหนึ่ง แต่หากประสงค์จะระบุพยานเพมเติมจะต้องน าประมวล
ิ่
่
กฎหมายวิธีพิจารณาความแพง มาตรา ๘๘ วรรคสอง และวรรคสามมาใช้บังคับโดยอนุโลมตามพระราชบัญญัติ
่
วิธีพิจารณาคดีผู้บริโภค พ.ศ. ๒๕๕๑ มาตรา ๗

ในการก าหนดประเด็นข้อพพาทและภาระการพสูจน์ นอกจากจะน าหลักในประมวลกฎหมายวิธี
ิ
ิ
๕
่
ิ
๖
พจารณาความแพงมาใช้บังคับโดยอนุโลม กล่าวคือ ผู้ใดกล่าวอางผู้นั้นมีภาระการพสูจน์ ศาลยังต้องน า
้
ิ
บทบัญญัติในพระราชบัญญัติวิธีพิจารณาคดีผู้บริโภค พ.ศ. ๒๕๕๑ มาใช้บังคับด้วย โดยเฉพาะในการสืบพยานที่
เกี่ยวข้องกับข้อเท็จจริงที่อยู่ในความรู้เห็นโดยเฉพาะของผู้ประกอบธุรกิจซึ่งมาตรา ๒๙ บัญญัติว่า ประเด็น
ข้อพิพาทข้อใดจ าเป็นต้องพิสูจน์ถึงข้อเท็จจริงที่เกี่ยวกับการผลิต การประกอบ การออกแบบ หรือส่วนผสมของ
สินค้า การให้บริการ หรือการด าเนินการใด ๆ ซึ่งศาลเห็นว่าข้อเท็จจริงดังกล่าวอยู่ในความรู้เห็นโดยเฉพาะของ
ิ
คู่ความฝ่ายที่เป็นผู้ประกอบธุรกิจ ให้ภาระการพสูจน์ในประเด็นดังกล่าวตกอยู่แก่คู่ความฝ่ายที่เป็นผู้ประกอบ
ธุรกิจนั้น

ิ
มาตรา ๒๙ ส่วนใหญ่จะใช้ในการพสูจน์เรื่องความรับผิดทางการแพทย์ การประกอบ การผลิตรถ
รวมถึงขั้นตอนการให้บริการด้านสมุดเงินฝาก งานบัญชีธุรกรรมทางการเงิน รวมทั้งวิธีการบันทึกหลักฐาน

การรับฝากเงินและเบิกถอนเงิน ที่ผู้บริโภคอางว่า ผู้ประกอบธุรกิจไม่ได้ผลิต ประกอบหรือให้บริการตาม
้

ข้อก ำหนดของประธำนศำลฎีกำว่ำด้วยกำรด ำเนินกระบวนพิจำรณำและกำรปฏิบัติหน้ำที่ของเจ้ำพนักงำนคดีในคดี
๑
ผู้บริโภค พ.ศ. ๒๕๕๑ ข้อ ๑๘
๒ พระรำชบัญญัติวิธีพิจำรณำคดีผู้บริโภค พ.ศ. ๒๕๕๑ มำตรำ ๓๒
๓ พระรำชบัญญัติวิธีพิจำรณำคดีผู้บริโภค พ.ศ. ๒๕๕๑ มำตรำ ๓๑
๔ คู่มือปฏิบัติรำชกำรของตุลำกำร ส่วนวิธีพิจำรณำคดีผู้บริโภค เล่มที่ ๕ ส ำนักงำนศำลยุติธรรม (พ.ศ.๒๕๕๗)
๕ พระรำชบัญญัติวิธีพิจำรณำคดีผู้บริโภค พ.ศ. ๒๕๕๑ มำตรำ ๗
๖ ประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมแพ่ง มำตรำ ๘๔/๑