Page 297 - บทความทางวิชาการหลักสูตร ผู้พิพากษาหัวหน้าศาล รุ่นที่ 21

การจ ากัดสิทธิคู่ความในการฎีกาในคดีแพ่งตามพระราชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวล

กฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง (ฉบับที่ ๒๗) พ.ศ.๒๕๕๘
Restriction on appealing rights for disputing parties in submitting appeal to

Supreme Court pursuant to the Civil Procedure Amendment Act No 27
( amended in 2015).

เลิศดิลก ยุติธรรม*
ผู้พิพากษาหัวหน้าคณะชั้นต้นในศาลแพงมีนบุรี
่
Lerddilok Yuttitham

Vice Presiding Judge of the Min Buri Civil Court
บทคัดย่อ

ิ
ิ
เนื่องจากมีปริมาณคดีเข้าสู่ศาลฎีกาเป็นจ านวนมากท าให้ไม่สามารถพจารณาพพากษาคดีให้แล้วเสร็จ
ั
ภายในเวลาอนรวดเร็ว ในปี พ.ศ.๒๕๕๘ ได้มีพระราชบัญญัติแก้ไขเพมเติมประมวลกฎหมายวิธีพจารณาความ
ิ่
ิ
แพง (ฉบับที่ ๒๗) พ.ศ. ๒๕๕๘ เปลี่ยนระบบการฎีกาในคดีแพงจาก “ระบบสิทธิ” (Appeal as of Rights) ซึ่ง
่
่
ถือหลักว่า การฎีกาเป็นสิทธิของคู่ความ การห้ามฎีกาเป็นข้อยกเว้นเป็น “ระบบอนุญาต” (Discretionary
Appeal) ซึ่งถือหลักว่าการฎีกาเป็นสิ่งที่กฎหมายห้าม คู่ความจะสามารถฎีกาได้ต่อเมื่อได้รับอนุญาตจากศาล
ึ้
ฎีกา เพื่อให้ศาลฎีกามีอานาจกลั่นกรองเฉพาะคดีทมีความส าคัญขนสู่ศาลฎีกา ท าให้ลดปริมาณคดีของศาลฎีกา
ี่
ลงได้มากและการพิจารณาพิพากษาคดีของศาลฎีกามีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น ซึ่งต่อมาประธานศาลฎีกาได้ออก
่
ข้อก าหนดของประธานศาลฎีกาว่าด้วยการขออนุญาตฎีกาในคดีแพง พ.ศ. ๒๕๕๘ และข้อก าหนดของประธาน
ศาลฎีกาว่าด้วยการขออนุญาตฎีกาในคดีแพง (ฉบับที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๖๔ ใช้บังคับควบคู่กันไป จากการศึกษาของ
่
้
่
ผู้เขียนปรากฏว่าการแกไขกฎหมายดังกล่าวไม่จ ากัดประเภทของคดีที่จะสามารถยื่นฎีกาได้ จึงไมสามารถแก้ไข
ปัญหาปริมาณคดีล้นศาลในศาลฎีกาได้เท่าที่ควรเพราะคู่ความสามารถใช้สิทธิยื่นค าร้องขออนุญาตฎีกาในคดี
ิ
แพงที่ศาลอทธรณ์มีค าพพากษาหรือค าสั่งได้ทุกคดี และศาลฎีกาต้องใช้เวลาในการพจารณาวินิจฉัยค าร้องขอ
่
ิ
ุ
อนุญาตฎีกาจ านวนมากท าให้ศาลฎีกาไม่สามารถพจารณาพพากษาคดีที่ค้างพจารณาอยู่ให้เสร็จสิ้นไปโดยเร็ว
ิ
ิ
ิ
่
ิ่
ผู้เขียนจึงเสนอแนะแนวทางการปรับปรุงหลักเกณฑ์การขออนุญาตฎีกาในคดีแพง โดยสมควรแก้ไขเพมเติม
ประมวลกฎหมายวิธีพจารณาความแพง โดยก าหนดประเภทของคดีที่สามารถขออนุญาตฎีกาได้ให้ชัดเจนขึ้น
ิ
่
โดยให้คู่ความสามารถขออนุญาตฎีกาได้เฉพาะปัญหาข้อกฎหมายและเฉพาะคดีที่ศาลอทธรณ์มีค าพพากษา
ิ
ุ
หรือค าสั่งกลับค าพพากษาหรือค าสั่งของศาลชั้นต้น ส่วนคดีที่ศาลอทธรณ์พพากษายืนให้เป็นที่สุดตาม
ิ
ุ
ิ
ค าพพากษาหรือค าสั่งของศาลอทธรณ์ อนเป็นการคุ้มครองสิทธิของประชาชนให้เข้าถึงความยุติธรรมได้ใน
ั
ิ
ุ
ิ
ระดับหนึ่ง และสามารถลดปริมาณคดีที่ขึ้นสู่ศาลฎีกาท าให้การพจารณาพพากษาคดีของศาลฎีกาเป็นไปโดย
ิ
รวดเร็วและมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น

ค าส าคัญ : การจ ากัดสิทธิ ระบบสิทธิ ระบบอนุญาต

บทน า
ุ
ตามกฎหมายเดิม ในคดีแพงเมื่อศาลอทธรณ์มีค าพพากษาหรือค าสั่ง คู่ความย่อมฎีกาได้ตามประมวล
่
ิ
่
ื่
ิ
กฎหมายวิธีพจารณาความแพง มาตรา ๒๔๗, ๒๔๘ แต่ศาลฎีกามีคดีค้างพจารณาเป็นจ านวนมากเพอลดปริมาณ
ิ
ิ
คดีเข้าสู่ศาลฎีกา จึงได้มีการแก้ไขเพ่มเติมประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งตามพระราชบัญญัติ

______________________
* น.บ. (มหาวิทยาลัยรามค าแหง), น.บ.ท.