Page 419 - บทความทางวิชาการหลักสูตร ผู้พิพากษาหัวหน้าศาล รุ่นที่ 21

๔๐๖

๒) มาตรา ๔๔/๑ วรรคหนึ่ง ก่าหนดให้ผู้เสียหายในคดีอาญาร้องขอให้จ่าเลยชดใช้ “ค่าสินไหม

ิ
ทดแทน” ได้ เมื่อพจารณาประมวลกฎหมายแพงและพาณิชย์ มาตรา ๔๓๘ วรรคสอง แล้ว ค่าสินไหม
่
ทดแทนนั้นได้แก่การเรียกร้องเอาทรัพย์คืน การเรียกร้องให้ใช้ราคาทรัพย์ หรือการเรียกร้องค่าเสียหาย
ดังนั้น หากเป็นความผิดที่เกี่ยวกับทรัพย์ตามมาตรา ๔๓ ซึ่งอยการใช้สิทธิเรียกร้องแทน
ั
ผู้เสียหายแล้ว ผู้เสียหายก็อาจใช้สิทธิเรียกค่าเสียหายได้ตามมาตรา ๔๔/๑ เท่านั้น จะเรียกทรัพย์สิน
ั
หรือราคาทรัพย์สินอกไม่ได้ ส่วนคดีที่อยการไม่อาจหรือไม่ได้ใช้สิทธิเรียกร้องดังกล่าวแทนตามมาตรา ๔๓
ี
ผู้เสียหายก็สามารถใช้สิทธิตามมาตรา ๔๔/๑ เรียกค่าสินไหมทดแทนทั้งการขอคืนหรือใช้ราคาทรัพย์
รวมทั้งค่าเสียหายได้ด้วย ส่วนค่าขอประการอนที่มิใช่ค่าขอให้บังคับจ่าเลยชดใช้ค่าสินไหมทดแทน
ื่
อันเนื่องมาจากการกระท่าความผิดของจ่าเลยในคดีอาญามิได้ เช่น ในคดีหมิ่นประมาท ผู้เสียหายมีสิทธิ

ยื่นค่าร้องขอให้จ่าเลยชดใช้ค่าเสียหายได้ แต่จะขอให้ประกาศโฆษณาค่าพิพากษาไม่ได้ เป็นต้น
๓) การให้สิทธิแก่ผู้เสียหายในคดีอาญาในกรณีมาตรา ๔๔/๑ ก่าหนดให้สิทธิกรณีเป็นคดีที่

พนักงานอัยการเป็นโจทก์เท่านั้น

๔) การยื่นค่าร้องตามมาตรา ๔๔/๑ ต้องยื่นต่อศาลที่พิจารณาคดีอาญาดังกล่าวภายใต้
(๑) ผู้เสียหายต้องยื่นค่าร้องก่อนเริ่มสืบพยาน และหากไม่มีการสืบพยานในคดีนั้น เช่น

จ่าเลยให้การรับสารภาพ จะต้องยื่นค่าร้องก่อนศาลวินิจฉัยชี้ขาดคดี และเมื่อยื่นค่าร้องแล้วให้ถือว่า

ิ
้
ค่าร้องนี้เป็นค่าฟองตามประมวลกฎหมายวิธีพจารณาความแพง และผู้เสียหายอยู่ในฐานะโจทก์ในคดี
่
เท่านั้น
(๒) ผู้ยื่นค่าร้องต้องแสดงรายละเอียดตามสมควรเกี่ยวกับคาเสียหาย และจ่านวนค่าสินไหม
่
่
้
ทดแทนที่เรียกร้อง และหากศาลเห็นว่าค่าร้องยังขาดสาระส่าคัญบางเรื่อง ศาลอาจมีคาสั่งให้ผู้ร้องแกไข
ค่าร้องให้ชัดเจนได้ และค่าร้องนั้นต้องสอดคล้องกับค่าฟองในคดีอาญาด้วย หากขัดหรือแย้งกับค่าฟอง
้
้
ในคดีอาญาก็จะขอใช้สิทธิเรียกร้องตามมาตรา ๔๔/๑ ไม่ได้ โดยจะต้องไปฟ้องร้องเองตามมาตรา ๔๐
ื่
๕) แม้บทบัญญัติมาตรา ๔๔/๑ จะมีวัตถุประสงค์เพอคุ้มครองผู้เสียหายที่ได้รับความเสียหาย
ในทางแพงด้วยก็ตาม แต่ถ้าคดีอาญาซึ่งเป็นคดีประธานระงับแล้ว ก็ย่อมท่าให้ค่าขอในส่วนคดีแพง
่
่
ิ
เกี่ยวเนื่องกับคดีอาญาต้องจบลงด้วยโดยนัยค่าพพากษาศาลฎีกาที่ ๖๕๗๖/๒๕๕๓ ที่วินิจฉัยว่าในคดี
ั
่
แพงเกี่ยวเนื่องกับคดีอาญา แม้ผู้เสียหายจะเข้าร่วมเป็นโจทก์กับพนักงานอยการและยื่นค่าร้องขอให้
จ่าเลยชดใช้ค่าสินไหมทดแทนตามมาตรา ๔๔/๑ ก็ตาม เมื่อจ่าเลยถึงแก่ความตาย สิทธิน่าคดีอาญา
ิ
้
มาฟองของโจทก์และโจทก์ร่วมย่อมระงับไปตามประมวลกฎหมายวิธีพจารณาความอาญา มาตรา ๓๙ (๑)