Page 477 - บทความทางวิชาการหลักสูตร ผู้พิพากษาหัวหน้าศาล รุ่นที่ 21
P. 477
๔๖๕
การด าเนินคดีอาญาจึงไม่ใช่มาตรการน าผู้นั้นมาลงโทษทางอาญา รูปแบบการใช้มาตรการแทนการด าเนิน
คดีอาญามีหลายรูปแบบ เช่น การไกล่เกลี่ยคดีในชั้นต ารวจ การชะลอฟ้องในชั้นพนักงานอัยการ การคุม
ประพฤติ การท างานบริการสังคมในชั้นศาล หรือการบังคับบ าบัดรักษาตามแนวคิดว่า “ผู้เสพเป็นผู้ป่วย”
ื้
เบี่ยงเบนผู้กระท าผิดจากกระบวนพิจารณาคดีและระบบเรือนจ าเข้าสู่ระบบศูนย์ฟนฟูสมรรถภาพ
ผู้ติดยาเสพติด
การบ าบัดรักษาและฟื้นฟูผู้ติดยาเสพติดของประเทศ
๑๐
ู
จากระบบข้อมูลการบ าบัดรักษาและฟนฟผู้ติดยาเสพติดของประเทศ (บสต.) ใน
ื้
ปีงบประมาณ พ.ศ.๒๕๖๓ ข้อมูลระหว่าง ๑ ตุลาคม พ.ศ ๒๕๖๒ ถึง ๓๑ สิงหาคม พ.ศ.๒๕๖๓ สามารถน า
ผู้เสพยาเสพติดเข้ารับการบ าบัดรักษาฟนฟ จ านวน ๑๗๒,๔๕๙ ราย หรือ คิดเป็นร้อยละ ๘๘.๓๙ จาก
ู
ื้
เป้าหมายทั้งปีงบประมาณ (๑ ตุลาคม พ.ศ.๒๕๖๒ ถึง ๓๐ กันยายน พ.ศ. ๒๕๖๓) จ านวน ๑๙๕,๑๐๑ ราย
จากรายงานสถิติของกรมสุขภาพจิต คาดการณ์ว่า ในปี พ.ศ.๒๕๖๒ มีจ านวนผู้ติดยาเสพติด
๑.๔ ล้านคน แต่จากรายงานผลการด าเนินงานการบ าบัดฟนฟยาเสพติดจากระบบ บสต. พบว่า มีผู้เข้ารับ
ื้
ู
ู
ี
การบ าบัดฟนฟเพยงสองแสนกว่าราย ยังมีผู้เสพผู้ป่วยจ านวนมาก ที่ไม่เข้าระบบการบ าบัดฟนฟ ปัญหา
ื้
ื้
ู
ู
ื้
ื้
ู
หนึ่งของการเข้ารับการบ าบัดฟนฟ คือ ผู้เสพไม่กล้าเปิดเผยตัวเพอเข้าสู่กระบวนการบ าบัดฟนฟ เพราะ
ื่
เกรงว่าจะถูกจับกุมต้องโทษ รัฐบาลจึงได้ด าเนินนโยบาย “ผู้เสพคือผู้ป่วย” โดยมีประกาศคณะรักษา
ความสงบแห่งชาติ ฉบับที่ ๑๐๘/๒๕๕๗ ลงวันที่ ๒๑ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๕๗ ซึ่งแนวคิดนี้ ถือว่า ผู้เสพ
๑๑
ทุกคน เป็นผู้ป่วย และจะให้โอกาสในการบ าบัดรักษา รวมถึงดูแลช่วยเหลือให้สามารถกลับมาใช้ชีวิตใน
่
้
สังคมได้อย่างปกติสุข โดยรัฐบาลได้ให้โอกาสแกผู้ต้องสงสัยว่าใช้ยาเสพติดทุกคนสามารถเขาสู่กระบวนการ
บ าบัดฟนฟ โดยไม่ถือว่ามีความผิดตามกฎหมาย หากพบผู้ใกล้ชิดใช้ยาเสพติดขอให้ท าความเข้าใจและ
ื้
ู
แนะน าให้เข้ารับการบ าบัดรักษาได้ที่โรงพยาบาลรัฐทุกแห่งตามสิทธิหลักประกันสุขภาพ ไม่ว่าจะเป็น
โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพต าบล (รพ.สต.) โรงพยาบาลชุมชน (รพช.) โรงพยาบาลทั่วไป (รพท.)
โรงพยาบาลศูนย์ (รพศ.) รวมถึง โรงพยาบาลเฉพาะทาง ได้แก่ โรงพยาบาลธัญญารักษ์ ๗ แห่ง และ
โรงพยาบาลสังกัดกรมสุขภาพจิต ๑๖ แห่ง ซึ่งสอดคล้องกับการประชุมสมัชชาสหประชาชาติสมัยพเศษว่า
ิ
ด้วยปัญหายาเสพติดของโลก พ.ศ.๒๕๕๙ ได้มีมติและนโยบายใหม่ต่อปัญหายาเสพติดว่าแท้จริงแล้ว
๑๐ ศูนย์อ านวยการป้องกันและปราบปรามยาเสพติด กระทรวงสาธารณสุข แผนยุทธศาสตร์ด้านการบ าบัดรักษา
และฟื้นฟูผู้ป่วยยาเสพติด ประจ าปีงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๔-๒๕๖๖ (ออนไลน์) (๒๓ กันยายน ๒๕๖๔)
https://ncmc.moph.go.th/home/upload/web_download/rptk5fmp8q8sk0soko.pdf
๑๑ ประกาศคณะรักษาความสงบแห่งชาติ ฉบับที่ ๑๐๘/๒๕๕๗ เรื่อง การปฏิบัติต่อผู้ต้องสงสัยว่ากระท าผิดตาม
กฎหมายเกี่ยวกับยาเสพติด เพื่อเข้าสู่การบ าบัดฟื้นฟูและการดูแลผู้ผ่านการบ าบัดฟื้นฟู ( ๓๐ กรกฎาคม ๒๕๕๗) ราช
กิจจานุเบกษา เล่ม ๑๓๑ ตอนพิเศษ ๑๔๓ ง หน้า ๑๘ ถึง ๑๙ ค าสั่งหัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติ ที่ ๑๐/๒๕๖๑
เรื่อง แก้ไขเพิ่มเติมบัญชีท้ายประกาศคณะรักษาความสงบแห่งชาติ ฉบับที่ ๑๐๘/๒๕๕๗ (๒๕ กรกฎาคม ๒๕๖๑) ราช
กิจจานุเบกษา เล่ม ๑๓๕ ตอนพิเศษ ๑๗๘ ง หน้า ๑๓ ถึง ๑๔
