Page 501 - บทความทางวิชาการหลักสูตร ผู้พิพากษาหัวหน้าศาล รุ่นที่ 21
P. 501
ปัญหากฎหมายเกี่ยวกับการปล่อยชั่วคราวในชั้นพจารณาคดีของศาลชั้นต้น
ิ
Legal Problems on the Provisional Release in the Court of First Instance
นายสมพร ศรีกฤษณ์
เลขานุการศาลอาญาคดีทุจริตและประพฤติมิชอบภาค ๘
Somporn Srikrishna
Secretary of the Criminal Court for Corruption and Misconduct Cases, Region 8
บทคัดย่อ
สิทธิในการได้รับการปล่อยชั่วคราวเป็นสิทธิขั้นพนฐานของผู้ต้องหาหรือจ าเลยเมื่อเข้าสู่กระบวนการ
ื้
ยุติธรรม ศาลยุติธรรมตระหนักถึงความส าคัญของสิทธิดังกล่าวจึงมีการออกข้อบังคับ ระเบียบ และค าแนะน า
ื่
ของประธานศาลฎีกาหลายฉบับเพอให้ผู้ต้องหาหรือจ าเลยมีโอกาสเข้าถึงสิทธิในการได้รับการปล่อยชั่วคราว
มากขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งผู้ต้องหาหรือจ าเลยที่มีฐานะยากจน ไม่สามารถหาหลักทรัพย์มาวางเป็นหลักประกันได้
ั
อนเป็นการลดความเหลื่อมล้ าในการเข้าถึงสิทธิในการได้รับการปล่อยชั่วคราว โดยลดความส าคัญของจ านวน
หลักประกันลง และสนับสนุนให้มีการน าเทคโนโลยีตลอดจนมาตรการทางกฎหมายต่างๆ มาใช้ร่วมด้วย
ิ
จากการศึกษาประมวลกฎหมายวิธีพจารณาความอาญา ข้อบังคับ ระเบียบ และคาแนะน าของประธานศาลฎีกา
ที่เกี่ยวกับการปล่อยชั่วคราว พบว่าประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญามิได้บัญญัติให้น าข้อมูลส่วนตัวของ
ผู้ต้องหาหรือจ าเลย เช่น ลักษณะความเป็นอยู่ การศึกษา ฐานะ ชีวิตครอบครัว การประกอบอาชีพ ตลอดจน
ข้อมูลเกี่ยวกับการกระทาความผิดมาใช้ในการพิจารณาปล่อยชั่วคราวผู้ต้องหาหรือจ าเลย ส่วนการส่งเสริมและ
คุ้มครองสิทธิในการได้รับการปล่อยชั่วคราวของผู้ต้องหาหรือจ าเลย ปัจจุบันเป็นเพียงนโยบายของประธาน
ศาลฎีกาจึงอาจเกิดความไม่แน่นอนและความไม่ต่อเนื่องของนโยบายเมื่อมีการเปลี่ยนตัวผู้บริหาร นอกจากนี้
ยังพบว่าผู้ต้องหาหรือจ าเลยที่หลบหนีในระหว่างปล่อยชั่วคราวไม่มีความรับผิดทางอาญาต่างจากผู้ต้องหาหรือ
จ าเลยที่หลบหนีจากที่คุมขัง บทความนี้จึงเสนอแนะให้มีการแก้ไขประมวลกฎหมายวิธีพจารณาความอาญา
ิ
มาตรา ๑๐๘ โดยบัญญัติให้น าปัจจัยเรื่องข้อมูลส่วนตัวของผู้ต้องหาหรือจ าเลยมาใช้ในการพจารณาค าร้อง
ิ
ขอปล่อยชั่วคราว ควรน าประเด็นเรื่องการขยายโอกาสในการเข้าถึงสิทธิในการได้รับการปล่อยชั่วคราวของ
ผู้ต้องหาหรือจ าเลยก าหนดไว้ในพนธกิจและแผนยุทธศาสตร์ศาลยุติธรรม โดยก าหนดแนวทางการด าเนินการ
ั
ี
ั
อย่างเป็นรูปธรรม มีการพฒนาและน ามาตรการต่างๆ ที่มีอยู่มาใช้อย่างต่อเนื่อง อกทั้งควรแก้ไขประมวล
กฎหมายวิธีพจารณาความอาญาและประมวลกฎหมายอาญาโดยก าหนดความรับผิดทางอาญาของผู้ต้องหา
ิ
น.บ. (มหาวิทยาลัยรามค าแหง), น.บ.ท., น.ม. (มหาวิทยาลัยรามค าแหง).
