Page 15 - คำอธิบายการใช้วิธีพิจารณาคดีทางอิเล็กทรอนิกส์
P. 15
๘
๑.๒.๓ การพิจารณาคดีโดยเปดเผย
ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพง มาตรา ๓๖ บัญญัติวา “การนั่งพิจารณาคดีจะตองกระทํา
ในศาลตอหนาคูความที่มาศาลและโดยเปดเผย...” โดยมีขอพิจารณาเกี่ยวกับบทบัญญัติดังกลาวและการ
ใชวิธีพิจารณาคดีทางอิเล็กทรอนิกส ดังนี้
๑) การนั่งพิจารณาคดีจะตองกระทําในศาล
ประกาศสํานักงานศาลยุติธรรมเรื่อง หลักเกณฑ วิธีการและเงื่อนไขเกี่ยวกับการใช
วิธีพิจารณาคดีทางอิเล็กทรอนิกส ขอ ๒๑ กําหนดวาการนั่งพิจารณาทางระบบอิเล็กทรอนิกสใหดําเนินการ
ในหองพิจารณา ประกอบกับการนั่งพิจารณาโดยวิธีการทางอิเล็กทรอนิกสจะตองมีเจาหนาที่ศาลและ
อุปกรณมากกวาการนั่งพิจารณาในกรณีปกติ ดังนั้น การนั่งพิจารณาคดีที่ใชวิธีพิจารณาคดีทางอิเล็กทรอนิกส
ผูพิพากษาและเจาหนาที่จึงตองกระทําในหองพิจารณาของศาล อยางไรก็ตาม ในกรณีมีเหตุฉุกเฉิน
หรือเปนการจําเปน ศาลมีอํานาจสั่งกําหนดใหมีการนั่งพิจารณา ณ สถานที่อื่นนอกที่ทําการศาลก็ได
๑๑
๑๒
ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพง มาตรา ๓๕ วรรคหนึ่ง
๒) การนั่งพิจารณาคดีจะตองกระทําตอหนาคูความที่มาศาล
การที่ศาลอนุญาตใหใชวิธีพิจารณาคดีทางอิเล็กทรอนิกส เนื่องจากคูความหรือ
พยานฝายที่รองขอไมสามารถเดินทางมาศาลได หรือมีความจําเปนอื่น ๆ ที่ศาลเห็นสมควรวา คูความ
หรือพยานนั้นไมจําเปนตองเดินทางมาศาล ดังนั้น โดยลักษณะของการนั่งพิจารณาคดีโดยวิธีการ
ทางอิเล็กทรอนิกสคูความหรือพยานนั้นจึงมิไดมาปรากฏตัวที่ศาลโดยกายภาพ แตอยูนอกศาลและ
ปรากฏตัวเปนภาพและเสียงผานสื่ออิเล็กทรอกนิกส อยางไรก็ตาม โดยอาศัยขอกําหนดประธานศาลฎีกา
วาดวยวิธีพิจารณาคดีทางอิเล็กทรอนิกส พ.ศ. ๒๕๖๓ ขอ ๑๓ ประกอบหลักเกณฑและวิธีการที่
สํานักงานศาลยุติธรรมประกาศกําหนด การนั่งพิจารณาที่คูความหรือพยานบุคคลอยูนอกศาล
๑๓
๑๑ สํานักงานศาลยุติธรรมไดกําหนดรายละเอียดเกี่ยวกับแนวทางการนั่งพิจารณาโดยใชวิธีการทางอิเล็กทรอนิกสนอก
ที่ทําการไวตามหนังสือสํานักงานศาลยุติธรรม ดวนที่สุด ที่ ศย ๐๑๖/ว ๘๔๐ ลงวันที่ ๒ สิงหาคม ๒๕๖๔ เรื่อง แจงแนวทางการ
นั่งพิจารณาโดยใชวิธีการทางอิเล็กทรอนิกสนอกที่ทําการ
๑๒ ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพง มาตรา ๓๕ “ถาประมวลกฎหมายนี้มิไดบัญญัติไวเปนอยาง
อื่น การนั่งพิจารณาคดีที่ยื่นไวตอศาลใดจะตองกระทําในศาลนั้นในวันที่ศาลเปดทําการและตามเวลาทํางานที่ศาลได
กําหนดไว แตในกรณีมีเหตุฉุกเฉินหรือเปนการจําเปนศาลจะมีคําสั่งกําหนดการนั่งพิจารณา ณ สถานที่อื่น หรือใน
วันหยุดงาน หรือในเวลาใด ๆ ก็ได
ใหผูพิพากษาและเจาพนักงานศาลซึ่งปฏิบัติงานในวันหยุดงาน หรือในเวลาใด ๆนอกเวลาทําการปกติไดรับ
คาตอบแทนเปนพิเศษ ตามระเบียบที่กระทรวงยุติธรรมกําหนด โดยไดรับความเห็นชอบจากกระทรวงการคลัง”
๑๓ ประกาศสํานักงานศาลยุติธรรม เรื่อง หลักเกณฑ วิธีการและเงื่อนไขเกี่ยวกับการใชวิธีพิจารณาคดีทางอิเล็กทรอนิกส
ลงวันที่ ๒๐ กรกฎาคม ๒๕๖๓ ขอ ๑๔ “การนั่งพิจารณาที่คูความหรือบุคคลที่เกี่ยวของในคดีอยูนอกศาลโดยวิธีการทาง
อิเล็กทรอนิกส ใหดําเนินการทางระบบอิเล็กทรอนิกสหรือแอปพลิเคชันที่สํานักงานศาลยุติธรรมกําหนดที่สามารถสื่อสารภาพ
และเสียงไดอยางชัดเจนและตอเนื่อง โดยถือวาบุคคลนั้นไดมาดําเนินกระบวนพิจารณาที่ศาล”