Page 55 - นิตยสารดุลพาห เล่มที่ ๑-๒๕๖๑-กฎหมายฯ

´ØžÒË

ศาสตราจารย ดร. บรรเจิด สิงคะเนติ

คณบดีคณะนิติศาสตร สถาบันพัฒนบริหารศาสตร

ประเด็นที่จะพูดคือ ประเด็นพื้นฐานเกี่ยวกับพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญ

ความหมายประเด็นใหญคือศักดิ์ของกฎหมายวาสูงกวากฎหมายทั่วไปหรือไม แนวคิด สถานะ
และในระบบกฎหมายไทย ซึ่งพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญนี้มีครั้งแรก ป ๒๕๔๐

กฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญ (Organic law) คือ กฎหมายที่วางกฎเกณฑสําคัญ
ของรัฐธรรมนูญซึ่งไมสามารถกําหนดรายละเอียดทั้งหมดไวในรัฐธรรมนูญไดจึงแยกออกมา
บัญญัติตางหากจากรัฐธรรมนูญ ซึ่งมีกระบวนการตราและแกไขที่ตางจากกฎหมายอื่น ทั้งนี้

กฎหมายดังกลาวมิไดมีสถานะเดียวกับรัฐธรรมนูญ เมื่อดูกฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญกับระบบ

กฎหมายไทย ป ๒๕๔๐ เราตั้งองคกรอิสระขึ้นเพื่อใหตรวจสอบรัฐบาล สถานะขององคกร
ก็มีความสําคัญซึ่งถาเขียนในรัฐธรรมนูญก็จะยาวมากจึงเกิดกฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญ
สาระสําคัญตองเปน (๑) กฎหมายที่วางกฎเกณฑสําคัญของรัฐธรรมนูญ เชน กระบวนการ

เขาสูอํานาจขององคกรตามรัฐธรรมนูญ การกําหนดองคประกอบการไดมาขององคกร

ตามรัฐธรรมนูญ (๒) กฎเกณฑสําคัญของรัฐธรรมนูญตองเปนเรื่องรายละเอียดที่มีการกําหนด
หลักการพื้นฐานไวในรัฐธรรมนูญแลว และกฎเกณฑที่เปนรายละเอียดนั้นไมจําเปนตองกําหนด
ไวในรัฐธรรมนูญทั้งหมดแตใหอยูในกฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญ ความหมายเปนการกําหนด

ความสัมพันธระหวางองคกรที่ใหรัฐธรรมนูญกับองคกรที่รับอํานาจจากรัฐธรรมนูญ คือ องคกร

ที่ใหรัฐธรรมนูญคือกําหนดกติกาทั้งหลายของรัฐธรรมนูญจะวางกฎเกณฑ สวนองคกรที่รับ
อํานาจจากรัฐธรรมนูญ ปจจุบันคือ สภานิติบัญญัติแหงชาติ (สนช.) และมาวางกฎเกณฑ
รายละเอียดของกฎหมายประกอบฯ อีกชั้นหนึ่ง กรณีนี้บอกวาสถานะของรัฐธรรมนูญ

กับกฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญยอมมีสถานะไมเหมือนกันเพราะกระบวนการตราไมใช

องคกรเดียวกัน องคกรที่ตรารัฐธรรมนูญคือองคกรที่ใหรัฐธรรมนูญมีกระบวนการตองประชามติ
แตกฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญสถานะจะแตกตาง (๓) เปนกฎเกณฑที่มีกระบวนการตรา
และการแกไขที่แตกตางจากกฎหมายอื่น เชน ผูริเริ่มเสนอ จํานวนเสียงที่ใหความเห็นชอบ

กระบวนการกอนการประกาศใชตองถูกตรวจสอบกอน เพราะกฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญ

มิไดมีสถานะเชนเดียวกับรัฐธรรมนูญ สรุป กฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญเปนกฎหมาย
ที่โดยทั่วไปแลวมีกระบวนการตราเฉพาะของตนที่แตกตางจากกฎหมายธรรมดา
และรัฐธรรมนูญ

๔๔ เลมที่ ๑ ปที่ ๖๕