Page 56 - นิตยสารดุลพาห เล่มที่ ๑-๒๕๖๑-กฎหมายฯ
P. 56
´ØžÒË
แนวคิดวาดวยกฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญแบงเปน ๒ แนวคิด คือแนวคิดที่วา
มีศักดิ์เทากฎหมายธรรมดา และมีศักดิ์ไมเหมือนกฎหมายธรรมดา
แนวคิดที่หนึ่ง เห็นวาเปนกฎหมายธรรมดาที่มีเนื้อหาสาระเกี่ยวของโดยตรงกับ
เนื้อหาสาระที่บัญญัติในรัฐธรรมนูญซึ่งรัฐธรรมนูญมีศักดิ์เทากฎหมายธรรมดาเพราะกระบวนการ
จัดทําและแกไขเหมือนกฎหมายธรรมดาเพียงแตเนื้อหาสาระตางจากกฎหมายธรรมดา
สวนแนวคิดที่สอง เนื่องจากมีการระบุโดยชัดแจงวาเปนกฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญ และระบุ
ใหมีการตรากฎหมายเพื่อเสริมรัฐธรรมนูญใหมีประสิทธิภาพ มีสาระสําคัญของรัฐธรรมนูญ
ตามที่กําหนดไว และแยกเปน ๒ กรณี (๑) ระบบที่ถือวากฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญมีฐานะ
เทากับการแกไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญ เชน อิตาลี ไดแยกกฎหมายออกเปน ๓ ประเภท
คือ กฎหมายธรรมดา กฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญ และกฎหมายแกไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญ
กําหนดใหการตรากฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญกระทําภายใตกระบวนการเดียวกับการแกไข
เพิ่มเติมรัฐธรรมนูญ ยอมถือวากฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญของอิตาลีมีสถานะเชนเดียว
กับรัฐธรรมนูญ (๒) ระบบที่ถือวากฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญแกไขยากกวากฎหมายธรรมดา
แตงายกวารัฐธรรมนูญ เชน ฝรั่งเศส มีกระบวนการตราเหมือนกฎหมายธรรมดาแตมีลักษณะ
พิเศษ เชน การเสนอราง กรณีที่มีการขัดกันในการลงมติรับรางระหวางสองสภา ฯลฯ
สถานะของกฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญจะมีสถานะอยางไรในระบบกฎหมายหนึ่งๆ
อาจแยกได ดังนี้ มีสถานะเทากับกฎหมายธรรมดา มีสถานะสูงกวากฎหมายธรรมดาแตตํ่ากวา
รัฐธรรมนูญ และมีสถานะเทากับรัฐธรรมนูญ สรุปจะมีสถานะใดยอมขึ้นอยูกับ (๑) กําหนด
โดยชัดแจงโดยบทบัญญัติของรัฐธรรมนูญ (๒) พิจารณาจากกระบวนการตรากฎหมาย
ประกอบรัฐธรรมนูญวามีลักษณะเชนเดียวกับกฎหมายประเภทใด ถามีเหมือนกฎหมายธรรมดา
สถานะก็จะเหมือนกับกฎหมายธรรมดา แตไมถึงจะมีสถานะเทากับรัฐธรรมนูญ
กฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญในระบบกฎหมายไทย ความเปนมาของกฎหมาย
ประกอบรัฐธรรมนูญบัญญัติครั้งแรกในรัฐธรรมนูญ ๒๕๔๐ ซึ่งมีหลายหลักการ เชน ใหพรรค
การเมืองเขมแข็ง มีระบบตรวจสอบนายกรัฐมนตรีที่ทําไดยาก ใหมีองคกรอิสระ ซึ่งเขียน
แตหลักการอํานาจหนาที่ไวสวนรายละเอียดเรานํามาไวในกฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญ
จึงตองอาศัยกฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญกับเจตนารมณที่ตองการใหมีระบบการตรวจสอบ
ที่มีประสิทธิภาพจึงตั้งองคกรตางๆ ขึ้นมา ใหขอสังเกตวาศาลรัฐธรรมนูญในป ๒๕๔๐
มกราคม - เมษายน ๒๕๖๑ ๔๕