Page 73 - นิตยสารดุลพาห เล่มที่ ๑-๒๕๖๑-กฎหมายฯ

´ØžÒË

พยานหลักฐานและการพิสูจนการกระทําความผิดมากกวาการพิสูจนความบริสุทธิ์

ของผูถูกกลาวหาซึ่งมีความโนมเอียงไปในทิศทางของระบบกลาวหา และการพิจารณาคดีของศาล
ในทางปฏิบัติตางเปนที่ยอมรับกันวาศาลจะวางตัวเปนกลาง โดยถือหลักวาเปนหนาที่ของโจทก

ที่ตองพิสูจนความผิดของจําเลย และศาลไมเขาไปสอดแทรกถามพยานโดยไมจําเปน หรือรองขอ
ใหมีการแสวงหาพยานหลักฐานหรือขอเท็จจริงมากไปกวาที่คูความไดนําเสนอตอศาล

ในชั้นไตสวนขอเท็จจริงของคดีทุจริตและประพฤติมิชอบภายใตสํานักงาน
คณะกรรมการ ป.ป.ช. สํานักงานคณะกรรมการ ป.ป.ท. รวมถึงพนักงานสอบสวนที่ทําการ

สอบสวนเบื้องตนนั้น สํานักงานคณะกรรมการ ป.ป.ช. และสํานักงานคณะกรรมการ ป.ป.ท.

ใชระบบไตสวน แตพนักงานสอบสวนใชประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา แมตอมา
จะไดมีการแกไขประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา ๑๓๑ กําหนดให

พนักงานสอบสวนแสวงหาพยานหลักฐานทุกชนิดอันเกี่ยวกับการกระทําความผิดเพื่อใหรูตัว
ผูกระทําความผิดและพิสูจนความผิดหรือความบริสุทธิ์ของผูถูกกลาวหา ซึ่งมีหลักการเดียวกับ

ระบบไตสวนแลวก็ตาม เชนเดียวกับคดีคามนุษย แมจะมีพระราชบัญญัติปองกันและปราบปราม

การคามนุษย พ.ศ. ๒๕๕๑ แตไมมีการบัญญัติถึงวิธีการสอบสวนเปนการเฉพาะไว การสอบสวน
จึงตองปฏิบัติตามที่ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา นอกเหนือจากระบบไตสวน

ขอเท็จจริงที่ปรากฏในพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญวาดวยการปองกันและปราบปราม
การทุจริตฯ และพระราชบัญญัติมาตรการของฝายบริหารในการปองกันและปราบปราม

การทุจริตฯ แลว ปจจุบันพระราชบัญญัติวิธีพิจารณาคดีคามนุษย พ.ศ. ๒๕๕๙ และ
พระราชบัญญัติวิธีพิจารณาคดีทุจริตและประพฤติมิชอบ พ.ศ. ๒๕๕๙ ไดกําหนดใหนํา

“ระบบไตสวน” มาใชในการดําเนินกระบวนพิจารณาคดีของศาลในคดีทั้งสองประเภท

อยางชัดเจนขึ้น สงผลใหศาลมีบทบาทสําคัญมากขึ้นในการแสวงหาขอเท็จจริงและพยานหลักฐาน
เพิ่มเติมในคดี มิไดถูกจํากัดใหพิจารณาเพียงขอเท็จจริงและพยานหลักฐานที่คูความเสนอตอศาล

จึงสงผลใหมีขอหวงใยหลายประการเกี่ยวกับวิธีการสอบสวนและวิธีพิจารณาคดีของคดี
ทั้งสองประเภทดังกลาววาเปนไปในทิศทางเดียวกันหรือมีความสอดรับกันหรือไม

จึงเห็นควรมีการศึกษาวิเคราะหแนวทางการดําเนินงานดานการสอบสวนของคดีทุจริต
และประพฤติมิชอบ และคดีคามนุษยในปจจุบันวาเปนไปในทิศทางหรือมีความสอดรับ

กับวิธีพิจารณาคดีในระบบไตสวนที่กําหนดไวอยางชัดเจนในพระราชบัญญัติวิธีพิจารณา

๖๒ เลมที่ ๑ ปที่ ๖๕