Page 125 - นิตยสารดุลพาห เล่มที่ ๒-๒๕๖๑-กฎหมาย

ดุลพาห

ผู้มีความรู้ ความเชี่ยวชาญและเข้าใจถึงลักษณะเฉพาะหรือธรรมเนียมปฏิบัติทางการค้าขาย
ระหว่างประเทศอย่างแท้จริง มาทำาหน้าที่ชี้ขาดข้อพิพาท อย่างไรก็ตาม ความยืดหยุ่นของ

กระบวนการอนุญาโตตุลาการนั้นเปรียบเสมือนดาบสองคม หากคู่พิพาทไม่คุ้นเคยกับการ

ดำาเนินการทางอนุญาโตตุลาการมาก่อนก็อาจเป็นเรื่องยากที่กระบวนการจะเป็นไปโดยถูกต้อง
และเสร็จสิ้นไปด้วยความเรียบร้อย คู่พิพาทจึงมักเลือกใช้การอนุญาโตตุลาการที่ดำาเนินการ

๒
โดยผู้ให้บริการด้านอนุญาโตตุลาการ กล่าวคือ มอบข้อพิพาทให้ผู้ให้บริการดังกล่าวเป็นผู้
๓
บริหารจัดการแทน ผู้ให้บริการด้านอนุญาโตตุลาการ จะมีข้อบังคับของตนเป็นหลักในการ
บริหารจัดการและอำานวยความสะดวกแก่คู่พิพาท เช่น การยื่นคำาเสนอข้อพิพาท การแต่งตั้ง
อนุญาโตตุลาการ รวมทั้งการติดต่อระหว่างคู่พิพาทและอนุญาโตตุลาการ ผู้ให้บริการด้าน

อนุญาโตตุลาการจึงมีบทบาทอย่างมากในการพัฒนากระบวนการอนุญาโตตุลาการ ๔

เรื่องเล่�จ�กอดีต

สถาบันอนุญาโตตุลาการ สำานักงานศาลยุติธรรม (Thai Arbitration Institute,

Office of the Judiciary) เป็นผู้ให้บริการด้านอนุญาโตตุลาการ ซึ่งเดิมก่อตั้งขึ้นตามคำาสั่ง
กระทรวงยุติธรรม ที่ ๓๐๒/๒๕๓๒ ลงวันที่ ๗ สิงหาคม พ.ศ. ๒๕๓๒ ในชื่อของสำานักงาน

อนุญาโตตุลาการ ภายใต้สังกัดของสำานักงานส่งเสริมงานตุลาการ กระทรวงยุติธรรม
ทำาหน้าที่เป็นหน่วยงานธุรการของศาลยุติธรรมในขณะนั้น และมีนโยบายส่งเสริมและ

๒. เสาวนีย์ อัศวโรจน์. (๒๕๔๕). คำาอธิบายกฎหมายว่าด้วยวิธีการระงับข้อพิพาททางธุรกิจโดยการ
อนุญาโตตุลาการ. หน้า ๔๑.
๓. ผู้ให้บริการด้านอนุญาโตตุลาการในต่างประเทศมีชื่อเสียง เช่น Singapore International Arbitration
Centre (SIAC) ซึ่งเป็นศูนย์บริการทางอนุญาโตตุลาการที่ตั้งอยู่ในสาธารณรัฐสิงคโปร์ Hong Kong
International Arbitration Centre (HKIAC) ศูนย์บริการทางอนุญาโตตุลาการที่ตั้งอยู่ในเขตปกครอง
พิเศษฮ่องกง JAMS หรือชื่อเดิมคือ Judicial Arbitration and Mediation Services ซึ่งเป็นองค์กร
ไม่แสวงหากำาไร สำานักงานใหญ่ตั้งอยู่ที่รัฐแคลิฟอร์เนีย ประเทศสหรัฐอเมริกา ให้บริการทั้งการไกล่เกลี่ย
ข้อพิพาทและการอนุญาโตตุลาการ มีศูนย์ในหลายรัฐของประเทศสหรัฐอเมริกา และประเทศอื่นๆ เช่น
สหราชอาณาจักร และประเทศแคนาดา.
๔. ผู้ให้บริการด้านอนุญาโตตุลาการทั้งในประเทศไทยและต่างประเทศ ต่างได้รับประโยชน์จากอนุสัญญา
ว่าด้วยการยอมรับนับถือและบังคับตามคำาชี้ขาดของอนุญาโตตุลาการต่างประเทศ ค.ศ. 1958 (Convention
on the Recognition and Enforcement of Foreign Arbitral Awards 1958) เนื่องจากคำาชี้ขาด
ของคณะอนุญาโตตุลาการไม่ว่ากระทำาขึ้นในรัฐใดซึ่งเป็นที่ตั้งของผู้ให้บริการทางอนุญาโตตุลาการก็อาจ
นำาไปร้องขอให้ศาลในรัฐอื่นซึ่งเป็นภาคีสมาชิกบังคับได้ ดังนั้น ผู้ให้บริการด้านอนุญาโตตุลาการแต่ละแห่ง
จึงพัฒนากระบวนการอนุญาโตตุลาการของตนตลอดเวลาเพื่อจูงใจคู่พิพาทให้มาใช้บริการ.

114 เล่มที่ ๒ ปีที่ ๖๕