Page 5 - تحلیل نارسانویسی املای فارسیآموزان چینیزبان بر پایه دیدگاه شناختی
P. 5
/48تحلیل نارسانویسی املای فارسیآموزان چینیزبان بر پایهی دیدگاه شناختی /لیلا گلپور /صص41-301 :
.3مقدمه و بیان مسأله
در آموزش زبان فارسی بهعنوان زبان دوم یا زبان خارجی ،هراندازه تفاوتهای زبان مبدأ با زبان مقصد بیشتر
باشد ،زبانآموزان با مشکلات بیشتری روبهرو هستند .فارسیآموزان چینیزبان به دلیل تأثیرپذیری شدید از زبان
مادریشان ،با مشکلاتی مانند تفاوتهای آوایی و هجایی زبان گفتار با نوشتا رروبهرو میشوند و درنگارش و
املای کلمات ،خطاهای بیشتری دارند .بیشترین خطاهای نوشتاری زبانآموزان چینیزبان در دو موضوع نمایان
میشود« :ضعف تعمیم آواها با حروف» و «ضعف تشخیص شنیداری» ( .)Jafari et al., 2017, p.58
زبانآموزان باید اطلاعات شنیداری را هنگام نوشتن به رمز دربیاورند که همزمانی دو فعالیت درک شنیداری و
رمزگذاری کاری بس دشوار است و به همین دلیل کیفیت نوشتن آنها کاهش پیدا میکند .این مشکل به
فرایندهای آوانویسی ،دستخط و هجیکردن مربوط است که از این میان هجیکردن (دیکتهنویسی) از عمدهترین
مشکلات زبان نوشتاری محسوب میشود ( .)Hasanabadi et al., 2019, p. 285به همین علت مهارت
نوشتن در سلسهمراتب مهارتهای زبانی در آخرین مرحله ،آموزش داده میشود؛ یادگیری املا ،یعنی یادگیری
تبدیل صداهای گفتاری به نوشتار ،نحوهی بهکار بردن قواعد دستوری ،شیوهی نوشتاری و همچنین یادگیری
استثناهایی است که در یک زبان وجود دارد .نادرستنویسی یا بهعبارت دیگر نارسانویسی در درس املا از
دیدگاههای مختلفی قابل بررسی است که یکی از این دیدگاهها ،دیدگاه شناختی است .روانشناسی شناختی
اختلال نوشتن را در سه مورد بیان میکند :ضعف در عملکرد شنیداری ،حافظهی دیداری و حافظهی شنیداری.
گاهی ممکن است هنگام نوشتن املا ،یک یا چند حرف از کلمههای مختلف حذف شود یا بالعکس در موارد
دیگر یک یا چند حرف به آن کلمهها اضافه شود .این امر بر اثر ضعف در تشخیص شنیداری حادث میشود یا
اینکه صورت صحیح حروف الفبا یا شکل کلمهها که از توالی حروف ساخته میشوند در حافظهی دیداری
بهخوبی ثبت نمیشود ( .)Nazari, 2015, p. 57با توجه به مسایل مطرح شده ،این پژوهش در پی پاسخگویی
به این پرسش است که چه عوامل شناختی در نارسانویسی املا در فارسیآموزان چینیزبان مؤثر است و چه
راهکارهایی برای تقویت املانویسی فارسیآموزان چینیزبان میتوان ارائه کرد.
.2مبانی نظری
املا بهعنوان یکی از مهارتهای نوشتاری ،از اهمیت بسزایی برخوردار است و پایه و اساسی برای یادگیری نوشتن
به شمار میرود .آشنایی مدرسان با موانع و مشکلا ِت تحقق اهداف آموزشی در درس املا ،میتواند آنها را در
جهت برطرف نمودن مشکلات این درس ،یاری نماید ،زیرا عوامل مختلفی سبب اختلال در آموزش نوشتن بهویژه
در درس املا میگردد و این درس را با مشکلی به نام غلط نویسی یا نادرست نویسی مواجه میسازد.
