Page 21 - Liver Diseases in Children

กายวิภาคและหน้าที่ของตับ 11

pthaigastro.org
Architecture ของตับ 12,25 3. Acinar
วิธีนี้แบ่งตับเป็น acinar ซึ่งประกอบด้วยส่วน
ี
ั
ื
ในตับไม่มีเนื้อเย่อเก่ยวพันเป็นผนังก้น (connective
ี
tissue septa) แยกเป็นยูนิตย่อย ๆ ท่ชัดเจน รูปแบบ หนึ่งของ 2 กลีบย่อยที่อยู่ติดกัน โดยใช้ terminal
�
ที่นิยมใช้ในการกาหนดยูนิต (functional unit) ในตับมี branch ของ PV เป็นแกน (axis) ของ acinar ส่วน
3 แบบ (รูปที่ 1.6) ดังต่อไปนี้ central vein จะอยู่ที่ขอบของ acinar และรับเลือด
1. Classic lobule (central venous lobule) จากหลาย ๆ acinar ลักษณะของ acinar ประกอบ

วิธีนี้แบ่งเนื้อตับเป็นกลีบย่อย (lobule) ซึ่งมี ด้วย 3 โซน (รูปที่ 1.1) ดังต่อไปนี้
ลักษณะคล้ายรูปหกเหลี่ยม (hexagonal) ประกอบ 1. โซน 1 หรือ periportal zone เซลล์ตับ
้
ด้วยเซลล์ตับเรียงตัวกันประมาณ 15-25 เซลล์เป็น บริเวณนีได้รับเลือดที่มีออกซิเจนสูง มีบทบาทใน
cell plates โดยระหว่าง cell plates มี sinusoid กระบวนการ oxidative energy metabolism ได้แก่
้
เป็นทางผ่านของเลือดจาก portal tract ไปสู่ terminal การสร้างน�าดี การสังเคราะห์คอเลสเทอรอลและกลูโคส
hepatic venule (central vein) ที่อยู่ตรงกลางของ การสลายกรดอะมิโน (amino acid catabolism)

กลีบย่อย ระหว่างกลีบย่อยมี portal tract ซ่งประกอบด้วย และ β-oxidation
ึ
แขนงของ PV, HA และท่อน�้าดี 2. โซน 2 หรือ intermediate zone เซลล์ตับ
2. Primary lobule บริเวณนี้ได้รับเลือดที่มีออกซิเจนปานกลาง

้
วิธีนใช้แขนงของ PV ที่ขอบของ classic lobule 3. โซน 3 หรือ perivenular zone เซลล์ตับ
ี
่
้
ี
่
�
ข้าง ๆ เป็นศูนย์กลางของ functional unit ท�าให้ บริเวณนีได้รับเลือดที่มีออกซิเจนต�า ทาหน้าทในการ
ยูนิตมีลักษณะคดเค้ยว มีแขนง และเป็นสามมิติ น�าเข้า (uptake) กลโคสเพือสงเคราะห์ไกลโคเจน
ั
่
ู
ี
ั
(tortuous and branching three-dimensional units) รวมทง glycolysis, lipogenesis, ketogenesis และ
้
รอบ ๆ แขนงของ PV การแบ่งแบบนี้มี classic lobule การขจัดพษ (detoxification) โซน 3 อยู่บริเวณ
ิ
เป็น secondary structure และแบ่งตามโครงสร้าง ศูนย์กลางของ classic lobule เซลล์ตับบริเวณนี้ไว
ของหลอดเลือด (angioarchitecture) ที่แท้จริง ต่อการขาดเลือดมากที่สุด

รูปที่ 1.6 การแบ่งยูนิตของตับทั้งสามรูปแบบ โดย lobule คือ บริเวณที่แรเงา (ดูรูปสีหน้า 341)
ู
ี
ิ
ู
ี
รูปท' 1.6 การแบ่งยูนิตของตับทั1งสามรปแบบ โดย lobule คือ บรเวณทีCแรเงา (ดูรปสหน้า ??)