Page 318 - Liver Diseases in Children

308 โรคตับในเด็ก

pthaigastro.org
่
เนื่องจากเด็กที่เป็นโรคตับเร้อรังมี resting อย่างน้อยร้อยละ 40 ของปริมาณไขมันทีได้รับต่อวัน
ื
ื
energy expenditure สูงและมีการดูดซึมไขมัน เพ่อป้องกันการขาดกรดไขมันจ�าเป็น (essential
่
บกพร่อง จึงควรให้แคลอรเพมเปนรอยละ 130-180 fatty acids)
้
็
ิ
่
ี
ี
ของข้อกาหนดสารอาหารทีควรได้รบประจ�าวัน เด็กท่เป็นโรคตับเรื้อรังและมีการดูดซึมไขมัน
ั

�
่
(recommended daily allowance) กรณีที่อาจต้อง บกพร่องมักขาดวิตามินที่ละลายในไขมัน ได้แก่
ให้อาหารทางสาย nasogastric ได้แก่ ผู้ป่วยกิน วิตามินเอ ดี อี และเค วรนุช จงศรีสวัสดิ์และคณะ
อาหารเองไม่เพียงพอ ผู้ป่วยที่มีค่า z-scores ของ ได้ท�าการศึกษา bone mineral density และระดับ
ความหนาของไขมันใต้ผิวหนังบริเวณกล้ามเน้อ 25-hydroxy vitamin D ในเลือดในผู้ป่วยเด็กโรคท่อ
ื
้
triceps และของเส้นรอบวงของจุดก่งกลางแขนท่อน น�าดีตีบตันหลังการผ่าตัด portoenterostomy ที่ยังมี
ึ
39
บนน้อยกว่า -2 standard deviation หรือผู้ป่วยที่มี และไม่มีตัวเหลืองจ�านวน 20 และ 22 คน ผลการ
ค่าดังกล่าวลดลงถึงแม้จะได้รับแคลอร่และปริมาณ ศึกษาพบภาวะ osteoporosis ในผู้ป่วยที่ยังมีตัว
ี
38
อาหารเพิ่มขึ้นแล้ว ผู้ป่วยที่รอการปลูกถ่ายตับอาจ เหลืองสูงถึงร้อยละ 80 และในผู้ป่วยไม่มีตัวเหลือง
พิจารณาให้อาหารทางหลอดเลือด ถ้าผู้ป่วยมีเลือด ร้อยละ 13.6 ผู้ป่วยที่มีภาวะ osteoporosis มีระดับ
ออกจากหลอดเลือดด�าขอดซา ๆ หรือมีภาวะโภชนาการ 25-hydroxy vitamin D ในเลือดต�่ามากเฉลี่ยอยู่ที่
�
้
ไม่ดีถึงแม้จะได้รับอาหารทางสาย nasogastric ประมาณ 9 นาโนกรัม/มล.
อย่างเต็มที่แล้ว การตรวจวัดระดับ retinol ในเลือดเป็นการ
เด็กที่เป็นโรคตับเร้อรังมี gluconeogenesis ตรวจกรองภาวะขาดวิตามินเอที่ดี ค่า retinol ใน
ื
่
่
ี
และไกลโคเจนสะสมลดลง จึงมีความเส่ยงต่อการ เลือดทีต�ากว่า 20 ไมโครกรัม/ดล. มีความไวและ
ิ
ิ
�
เกิดน�าตาลตาในเลือดในช่วงอดอาหารโดยเฉพาะใน ความจ�าเพาะในการวนิจฉัยภาวะขาดวตามินเอ
่
้
1
ทารกและเด็กเล็ก ผู้ป่วยจะใช้กรดอะมิโนเป็น ประมาณร้อยละ 90 และ 78 ตามล�าดับ การขาด
พลังงานแทน จึงเกิด negative nitrogen balance วิตามินดีวินิจฉัยจากการตรวจพบค่า 25-hydroxy
ดังนั้นผู้ป่วยควรได้รับโปรตีนประมาณ 2-4 กรัม/กก./วัน vitamin D น้อยกว่า 20 นาโนกรัม/มล. การขาด
ส่วนผู้ป่วยที่มี overt HE ควรได้รับโปรตีนประมาณ วิตามินอีวินิจฉัยจากการตรวจพบค่าอัตราส่วน
1.5 กรัม/กก./วันโดยแบ่งอาหารเป็นมื้อเล็ก ๆ ระหว่างวิตามินอีต่อไขมันในเลือดน้อยกว่า 0.6
�
ี
้
ผู้ป่วยที่มีภาวะน�าดีคั่งจะมีกรดน�าดในลาไส้ และ 0.8 มก./กรัมในเด็กอายุน้อยกว่าและมากกว่า
้
ลดลง กรดนาดีช่วยในขบวนการ emulsification 1 ปี ตามล�าดับ ส่วนการขาดวิตามินเควินิจฉัยจาก
้
�
และดูดซึมกรดไขมันโซ่ยาว (long-chain fatty acids) การตรวจพบ INR ที่มากกว่าหรือเท่ากับ 1.3

ผู้ป่วยจึงควรได้รบกรดไขมันชนิด medium-chain (หรือ prothrombin time มากกว่าค่าควบคุมเกิน 3
ั
triglycerides (MCT) ซ่งละลายน�า และไม่ต้องอาศัย วินาที) เป้าหมายของการรักษาจากการตรวจเลือด
้
ึ
micellar emulsification จึงดูดซึมได้ง่าย ควรให้ และขนาดของวิตามินที่ละลายในไขมันแสดงใน
MCT ประมาณร้อยละ 30-60 และกรดไขมันโซ่ยาว ตารางที่ 5.6