Page 41 - Liver Diseases in Children
P. 41

�
                                                               การตรวจทางชีวเคมีและการทางานของตับ   31



              pthaigastro.org
             bilirubin เท่ากับ 1-1.5 และ 0.8-1.2 มก./ดล. ตาม  และ premature stop codon ในผู้ป่วยทารก 1 ราย
             ล�าดับ เมื่อมีการขับถ่าย conjugated bilirubin ผิด  ที่เป็นกลุ่มอาการ Crigler-Najjar type II 17
             ปกติ จะตรวจพบ conjugated bilirubin สูงขน โดยที     ส่วนภาวะ conjugated hyperbilirubinemia
                                                 ึ
                                                       ่
                                                 ้
             conjugated  bilirubin  จะจับกับอัลบูมินได้เป็น  (direct bilirubin มากกว่าร้อยละ 15 ของ total bilirubin)
             δ-bilirubin ซึ่งมีค่าครึ่งชีวิตประมาณ 14 วัน ดังนั้น  พบในโรคที่มีความผิดปกติของการขับถ่ายบิลิรูบิน
                �
             ผู้ที่กาลังจะหายป่วยจากโรคตับจึงอาจมีผลการตรวจ  (bilirubin excretion) ซึ่งมีสาเหตุจากโรคตับ เช่น
                                                      ึ
             เลือดพบบิลิรูบินสูงโดยไม่สัมพันธ์กับอาการที่ดีข้น  การติดเชื้อ โรคเมแทบอลิก ยา และโรคพันธุกรรม
                                                                                               ้
                                                                                     ้
             การตรวจวัด δ-bilirubin ต้องใช้วิธี high-pressure  หรือมีความผิดปกติของทางเดินน�าดี เช่น ท่อน�าดีตีบตัน
             liquid chromatography ซึ่งตรวจได้ในบางสถาบัน  choledochal cyst และนิ่ว โรคที่ท�าให้เกิด isolated
             เท่าน้น  ในภาวะที่ตับท�างานผิดปกติจะตรวจพบ  conjugated hyperbilirubinemia เช่น Dubin-Johnson
                 ั

             urobilinogen ในปัสสาวะ เน่องจากตับน�าเขา (uptake)  syndrome, Rotor syndrome  เป็นต้น
                                                                                   3
                                               ้
                                   ื
             urobilinogen ลดลง ส่วนในภาวะที่มีการอุดกั้นของ  กรดน�้ำดี
             ทางเดินน�าดีอาจตรวจพบ urobilinogen ในปัสสาวะ
                     ้
                                                                           ้
                                                                        ู
                                                                     ้
                                                                                             ี
             และอุจจาระลดลง เนื่องจากปริมาณบิลิรูบินที่ผ่านลง     กรดน�าดีถกสรางจากคอเลสเทอรอลท่ตับ จากนั้น
             มาในลาไส้ลดลง อย่างไรก็ตามการขับถ่าย urobilinogen   จะถูกควบคู่กับ  glycine  หรือ  taurine  แล้วขับ
                  �
                                                                          ้
             ทางปัสสาวะอาจเปลี่ยนแปลงจากสาเหตุอื่น ๆ ได้ เช่น   ออกจากตับไปสู่น�าดี เมื่อผ่านไปถึงล�าไส้เล็ก กรด
                                                            ้
             ภาวะที่ปัสสาวะเป็นกรด  จะท�าให้เพิ่ม  tubular    น�าดีส่วนใหญ่จะถูกดูดซึมกลับไปที่ตับ ระดับกรด
                                                                      ึ
                                                                                     ่
                                                              ี
                                                                                     ี
                                                            ้
                                                            �
             reabsorption ของ urobilinogen และ urobilinogen   นาดในเลือดข้นกับปริมาณเลือดทไปเลี้ยงตับ การน�าเข้า
                                                                             ้
                                        ่
             มีความคงตัว (stability) ลดลง สวนยาปฏิชีวนะและ  และการขับถ่ายกรดน�าดีของตับ รวมทั้งการดูดซึม
             ภาวะท้องร่วงท�าให้มีการสร้าง urobilinogen ลดลง  ที่ล�าไส้
                  ภาวะ unconjugated hyperbilirubinemia          ทารกแรกเกิดปกติอาจมี physiologic cholestasis
                                                                                        ั
                                                            ึ
                                                               ิ
                                                                                     ั
                                                                                  �
                                                                                  ้
                                                            ่
             (indirect bilirubin มากกว่าร้อยละ 85 ของ total   ซงเกดจากการขนส่งกรดนาดียงพฒนาไม่สมบูรณ์
                                 ่
             bilirubin) พบในภาวะทีมีการสร้างบิลิรูบินเพ่มขน     ท�าให้ตรวจพบกรดน�้าดีสูงในเลือดได้ และค่อย ๆ
                                                   ิ
                                                      ึ
                                                      ้
                                                                                      ้
                                                           ลดลงภายในขวบปีแรก  กรดน�าดีสูงในเลือดพบ
                                  �
             มีความผิดปกติของการนาเข้าหรือการควบคู่ของ     ในโรคตับชนิดนาดีค่ง (cholestatic liver diseases)
                                                                            ั
                                                                        ้
                                                                        �
             บิลิรูบิน ตัวอย่าง เช่น กลุ่มอาการ Crigler-Najjar   แต่ไม่สามารถแยกสาเหตุของภาวะนาดีค่งจาก
                                                                                             ้
                                                                                             �
                                                                                                 ั
             ซ่งเกิดจากความผิดปกติของยีน UGT1A1 ที่ท�าหน้าที่  intrahepatic และ extrahepatic ได้
              ึ
             สร้างเอนไซม์ bilirubin UDP-glucuronosyltransferase
             มีรายงานจากโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์พบ homozygous   กำรตรวจเชิงปริมำณ      1
             UGT1A1 promoter mutation [A(TA)7TAA] และ           การตรวจการท�างานของตับในเชงปรมาณ เพ่อ
                                                                                              ิ
                                                                                                    ื
                                                                                          ิ
             heterozygous insertion ของ nucleotide ที่ต�าแหน่ง  ประเมินความสามารถของการน�าเข้า เมแทบอลิซึม
                                         �
                                                                                       ้
                                                                                                     ่
                                                                                       ี
             354 ใน exon 1 ของยีน UGT1A1 ทาให้เกิด frameshift  และการขับถ่าย แต่การตรวจเหล่านมีความจ�าเพาะต�า
   36   37   38   39   40   41   42   43   44   45   46