Page 101 - Münip Dergisi 2.Sayı

Okula gelmeyen ve hasta olan öğrencinin evine gelme kışkırtmak için “bunun getirdiği yeni bir din, aşırıya gi-
olayı. Genelde çocuklar ateşten yatarlar. Bu filmde mus- diyor.”
ka olayı yok, öğretmen ateşli hastanın bu kadar sıkı giy-
dirilmeyeceğini söyler ve çocuğu soyar. Öğretmenin Molla Mahmut’la ilişkisi giderek sıklaşır.
Ona bir sohbet meclisi kurmayı teklif eder. Filmde ve-
Bu filmde Öğretmen Kemal’de olduğu gibi yerleşik ge- rilmek istenen asıl mesaj bundan sonra başlar. Bu teklif
leneklere, batıl inançlara, olumsuzlara karşı öğretmen karşısında heyecanlanan ve bir süre sessiz kalan Molla,
savaş açmaz. Yalnız dinen haram olarak bilinen alışkan- “Bizi susturmuşlar evladım. Gayri konuşmasını bece-
lıklara karşı mücadele eder. Ayyaş, karısına ve çocuğa remeyiz. Susturdular dedim ya! Susturdular…, sustur-
dayak atan ve hakkını aramak için ağaçları kesen köyün dular.” Sözleriyle geçmiş anısı canlanır. Gizli bir yerde
ayyaşına nasihatlerde bulunur. çocuklara Kur’an öğretildiği bir sırada jandarma tarafın-
dan basılmasını, çocukların kollarından tutulup dışarı
Bu filmdeki öğretmende de köyün sosyal ve ekonomik atılması, kitapların (muhtemelen Kur’anların) yırtılarak
açıdan kalkındırılması ideali vardır. Köy kahvesinde yakılması ve hocanın da kelepçelenerek götürülmesi
köylülere boşa akıp giden derenin üzerine bir değirmen sahnesidir. Hoca götürülürken minareden Türkçe ezan
kurulması, ördekçilik ve arıcılık gibi işlerin yapılabile- okunmaya başlar.
ceğini söyler. Bir köprü yapılmasını, yakınlardan geçen
yola köyün bağlanması için dilekçe verilmesini önerir. Molla bu olayları hatırladıktan sonra “Gayri yeşeremem.
Böylece kısa zamanda çok şeyler değişecektir.” Bu arada Ama sizin yeşerdiğinizi görmüyor muyum?” diyerek
kahveye gelen muhtar alaylı bir şekilde “olmaz” deyip mutluluğunu belirtir.
kestirip atar. Öğretmeni acemilikle, boş konuşmakla
suçlar. Ona göre “bu işlerin yolu yedirmekten geçer.” Ertesi gün okulda Gazi öğrencilere, Kazım Karabekir’le
geçen bir anısını heyecanlı bir şekilde adeta canlandıra-
“Yahu bu köylünün açlıktan nefesi kokuyor. Ben salmayı rak anlatmaktadır. Karabekir’in askerlere karşı yapmış
zor topluyorum. Katiyetle olmaz” diyen muhtara köyün olduğu maneviyat dozu yüksek bir konuşma aktarılır.
Gazisi tepki gösterir. “Harp etmiş adamın ben. Olmaya- Burada Atatürk karşısında haksızlığa uğradığı düşünü-
cak işlerin olduğunu çok gördüm ben.” len bir yaklaşımla yüceltilen bir Karabekir portresi çizil-
mektedir.
“Yapın da görelim bakalım” deyip kahveyi terk eden
muhtar gittikten sonra Gazi köylülere dönerek “Mual- Giderek öğretmenin köydeki etkisi artarken muhtarın
lim beyin söylediklerine aklınız yatıyor mu? diye sorar. gücü azalmaktadır. Diğer filmlerde dini otorite genelde
Ancak köylü korkusundan olsa gerek cevap vermez. ağa ile müttefik olurken burada Molla öğretmenle ama
dindar öğretmenle müttefiktir. (Haram yemeyen, na-
Gazi ile öğretmen Molla Mahmut’un desteğini almak maz kılan öğretmen.) Gücü ve etkisi artan muhtar ba-
için ona giderler. Buradaki molla genel anlayışın aksine basının fotoğrafı karşısında ona içini döker. “Baba beni
ağanın karşısındadır. Ağa/muhtarla ittifak kuran ve hal- niye saymıyorlar. Ben de senin gibi muhtarım, ağayım.
kın dinsel duygularını sömüren bir tip değildir. Ben ne ettim onlara, şanlarını yüceltmek için çırpınıyo-

rum.”
Öğretmenin köy için yapmak istediği işlere destek verir.
“Pek iyi düşünmüşsünüz... “Bu gözlerim senin gibi bir Ağanın otoritesini sarsan öğretmenin köye gelişi, köy-
muallim gördü ya. Hadi diyen, kalk gayri diyen bir mu- deki ilişkileri ve halkın sevgisini kazanmasıdır. Bunun
allim gördü ya. Gam yemem gayri, gam yemem. Hizmet için öğretmeni sürgün ettirmek için uğraşacak ve bunu
de yapın gönülde yapın. Uyandırın bu milleti.” da başaracaktır. Öğretmen gericilik propagandası yap-
makla suçlanacaktır. Aslında öğretmen gerçekte dinin
Molla bağnaz değildir. Değişim ve gelişime açıktır. Mol-
lanın onayı köylülerin değirmen inşaatını katılımını ar- özünde olmayan şeylere karşı savaş açar. Bu yeni bir din
tırır. Bu durumu gören muhtar köyün imamını öğretme- getirmekle suçlanmasına yol açar. Ağanın öğretmene
ne karşı kışkırtmak için çaba gösterecektir. karşı kışkırttığı köyün imamı da öğretmene destek ve-
rir. Genelde imam ile öğretmen çatışır. Burada çatışma
İmama “bu muallim eski köye yeni adet getiriyor.” de- olmadığı gibi öğretmen, imamın da ufkunu açmıştır.
yince “ama güzel adet” şeklinde cevap verir. Öğretmeni Muhtemelen çatışmasızlık yerine müttefik olması öğ-

2022/2 99