Page 108 - Maket 17-11_merged
P. 108
CHƯƠNG TRÌNH KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ PHỤC VỤ XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI
ĐTH tăng từ 29,6% năm 2010 lên 39,3% năm 2020, trong khi tỷ trọng ngành trồng
trọt giảm dần và tỷ trọng ngành chăn nuôi tăng dần qua các năm. Một trong những
nguyên nhân là việc chuyển một phần diện tích đất nông nghiệp sang đất đô thị và các
khu công nghiệp làm giảm sản lượng ngành trồng trọt. Chăn nuôi theo hướng tập trung
lớn, hạn chế chăn nuôi nông hộ để kiểm soát môi trường và an toàn thực phẩm cùng việc
áp dụng KH&CN cao vào sản xuất làm cho ngành chăn nuôi tăng cả về tốc độ lẫn tỷ
trọng GDP trong nông nghiệp.
5.3.3 ĐTH tác động đến cấu trúc việc làm và thu nhập trong hộ gia đình nông dân
vùng chuyển đổi
Hầu hết những người sống ở khu vực nông thôn làm việc trong lĩnh vực nông
nghiệp nhưng nông nghiệp lại phụ thuộc nhiều vào điều kiện thời tiết, đất canh tác thì
hạn chế, năng suất thì thấp hoặc giảm sút, đất đai có diện tích nhỏ trong khi chi phí nông
nghiệp lớn, nhiều hộ gia đình không có đất hoặc mất đất. Kết quả là tổng thu nhập khá
thấp. Ngày càng nhiều nông dân hay dân cư ở nông thôn tăng thu nhập của họ bằng các
hoạt động phi nông nghiệp, tại nông thôn nếu có thể hoặc di cư tạm thời làm những công
việc như xây dựng, giúp việc gia đình, bán hàng rong hay các loại công việc khác có thể
làm ở thành thị.
Thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn năm 2020 đạt 41,7 triệu đồng/
người/năm, gấp 1,7 lần so với năm 2015 và gấp 3,25 lần so với năm 2010. Khác với nông
thôn, ven đô là nơi đô thị hóa nên không đồng nhất về các hoạt động kinh tế vì nó bao
gồm các hoạt động sản xuất công nghiệp, nông nghiệp, tiểu thủ công nghiệp và các dịch
vụ đô thị. Tỷ trọng nông nghiệp chỉ chiếm một phần nhỏ trong tổng thu nhập từ các hoạt
động kinh tế của khu vực. Ven đô là nơi chịu tác động mạnh mẽ của quá trình đô thị hoá,
sự chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ nông nghiệp sang phi nông nghiệp diễn ra mạnh
mẽ và nhanh chóng, giá trị kinh tế (thông qua giá cả) của đất đai (cả đất ở lẫn đất canh
tác) ở vùng ven đô đều đang gia tăng hết sức nhanh chóng, đồng thời vẫn rất hấp dẫn đối
với các nhà đầu tư (phi nông nghiệp, bất động sản). Cơ cấu nguồn thu nhập và mức sống
cũng thay đổi cùng chiều với sự thay đổi của cơ cấu nghề nghiệp. Ngoài nguồn thu nhập
từ nông nghiệp truyền thống, các nguồn khác như từ lương, thủ công nghiệp và thương
mại dịch vụ ngày càng có vai trò quan trọng.
Các vùng nông thôn ở xung quanh các đô thị lớn có chuyển biến mạnh mẽ trong
sản xuất nông nghiệp theo hướng hàng hóa quy mô lớn trên cơ sở các trang trại và phát
triển ngành nghề phi nông nghiệp. Từ đó mức sống nông dân được nâng cao, bộ mặt làng
quê được thay đổi, làm cơ sở cho tiến trình đô thị hóa nông thôn. Tuy nhiên, việc chuyển
một phần lớn diện tích đất nông nghiệp sang xây dựng các khu công nghiệp, khu dân cư
đô thị đã làm mất đi nguồn sống chính của những người nông dân, buộc họ phải chuyển
đổi từ sản xuất nông nghiệp sang các hoạt động phi nông nghiệp. Đây là một thách thức
107