Page 222 - Maket 17-11_merged

BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN

2.8 Nhiều thách thức cho quá trình tái cơ cấu ngành nông nghiệp và phát triển
nông thôn bền vững
Tái cơ cấu nông nghiệp và kinh tế nông thôn nhằm tạo sự thay đổi phù hợp về quan
hệ sản xuất với phát triển của lực lượng sản xuất trong nông nghiệp, hoàn thiện vai trò
của Nhà nước trong ngành nông nghiệp là vấn đề trước mắt và lâu dài để phát triển bền
vững. Những vấn đề gợi ra trong chuyên đề nhằm góp phần vào đánh giá đúng đắn thực
trạng để tìm giải pháp phù hợp trong quá trình đẩy mạnh công nghiệp hóa hiện đại hóa
nông nghiệp ở nước ta. Đối với kinh tế nông nghiệp, nông thôn, Còn thiếu chiến lược
hoàn chỉnh thúc đẩy kết nốt nông thôn – đô thị để hỗ trợ xây dựng NTM Việt Nam.
Tăng trưởng nông nghiệp chưa ổn định, chưa đồng đều giữa các địa phương. Sản
xuất còn nhiều rủi ro, chưa bền vững. Khả năng cạnh tranh của nhiều nông sản chưa cao.
Giá trị gia tăng còn thấp, chất lượng và thương hiệu nông sản chưa tương xứng với quốc
gia xuất khẩu nông sản hàng đầu. Chương trình OCOP mới chỉ bắt đầu và tạo động lực
chủ yếu cho dòng sản phẩm chủ lực cấp địa phương.
Còn chậm trong phát triển kinh tế hộ chuyển dịch lên quy mô lớn, trang trại, doanh
nghiệp. Phần lớn hộ nông dân (trên 70%) có quy mô sử dụng đất nông nghiệp dưới 2 ha,
kinh tế hộ nhỏ lẻ vẫn chiếm tỷ trọng cao và đang bộc lộ những hạn chế, yếu kém, cản trở
quá trình CNH, HĐH nông nghiệp. Sản xuất quy mô lớn theo chuỗi giá trị, gắn sản xuất
nguyên liệu với bảo quản, chế biến và tiêu thụ chưa trở thành chủ đạo. Chuyển đổi HTX
kiểu mới còn lúng túng. Số lượng doanh nghiệp nông nghiệp tuy tăng nhanh, nhưng còn
rất ít, chiếm khoảng 1% tổng số doanh nghiệp, trong đó đa phần là doanh nghiệp có quy
mô nhỏ và siêu nhỏ, năng lực thấp.
Công nghiệp chế biến chưa đủ đa quy mô công suất, đa tầng công nghệ, hoặc chưa
đủ linh hoạt, đa dạng hóa sản phẩm để đáp ứng nguồn cung lớn, thay đổi theo mùa vụ,
nhiều bất thường của sản xuất nông nghiệp. Công tác thị trường còn yếu, kém. Hạ tầng
logistic chưa đáp ứng yêu cầu phát triển sản xuất hàng hóa quy mô lớn.

2.10 Thu nhập và đời sống người dân nông thôn còn chậm được cải thiện so với
những ngành, nghề lĩnh vực khác

Thu nhập và đời sống người dân cải thiện còn chậm, chưa đồng đều, nhất là vùng
sâu, vùng xa. Phân hóa nông thôn, chênh lệch thu nhập ở nông thôn tiến triển mạnh. Chênh
lệch thu nhập giữa nông thôn - thành thị tuy giảm về tỷ lệ tương đối nhưng khoảng cách
tuyệt đối ngày càng cao. Tỷ lệ hộ nghèo ở nông thôn còn cao gấp 4 lần ở thành thị. Kết quả
giảm nghèo chưa bền vững. Mặc dù tỷ lệ lao động nông nghiệp giảm khá nhanh trong 13
năm quam tuy nhiên lao động nông nghiệp vẫn chiếm tỷ lệ khá lớn (32,8%), chưa đạt mục
tiêu đề ra của Nghị quyết 26 là 30% vào năm 2020. Năng suất lao động nông nghiệp thấp
gần nhất ở khu vực, trình độ công nghệ chưa cao do quy mô hộ quá nhỏ, cản trở việc áp
dụng công nghệ. Phát triển việc làm cho lao động nông thôn chưa bền vững, thiếu thông

220