Page 445 - Maket 17-11_merged
P. 445
CHƯƠNG TRÌNH KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ PHỤC VỤ XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI
bảo các vườn ươm doanh nghiệp hoạt động nhất quán hơn.
Nhìn chung, chính sách hỗ trợ đổi mới sáng tạo chủ yếu tập trung vào các biện pháp
phía cung, trong khi ít chú ý đến việc xây dựng năng lực đổi mới ở cấp độ doanh nghiệp
để tăng cường năng lực của các DNNVV trong việc tiếp thu công nghệ bên ngoài. Các
công cụ chính sách đơn giản, chẳng hạn như phiếu tặng (voucher) công nghệ hay đổi mới
sáng tạo, có thể giúp khắc phục sự thiên lệch này và biến các chính sách đổi mới sáng
tạo trở nên toàn diện hơn.
2. Tồn tại và hạn chế về tổ chức nghiên cứu và phát triển KHCN
Hạn chế của tổ chức và hoạt động nghiên cứu - phát triển KHCN cấp quốc gia
Các hoạt động KH&CN tách biệt giữa các Bộ, ngành khác nhau (Công nghiệp,
Năng lượng, Quốc phòng, Y tế, Nông nghiệp...) và Ủy ban nhân dân các tỉnh, điều này
có thể cản trở hiệu quả quản lý nguồn lực đối với hoạt động KHCN, ĐMST. Hơn nữa,
thiếu hệ thống thông tin và thu thập dữ liệu phù hợp về các hoạt động nghiên cứu, phát
triển, các hoạt động đổi mới sáng tạo của doanh nghiệp khu vực nhà nước và khu vực tư
nhân làm khó khăn cho công tác hoạch định chính sách và thiết lập môi trường nghiên
cứu khoa học dựa trên bằng chứng, dữ liệu khách quan. Một số tồn tại chính trong các tổ
chức nghiên cứu KHCN NN là:
Tụt hậu về trình độ KHCN. So với các nước trên thế giới và khu vực, năng lực
nghiên cứu tại các tổ chức nghiên cứu còn nhiều hạn chế, nhất là nghiên cứu cơ bản chưa
cao, khả năng độc lập và chủ động nghiên cứu còn yếu, kết quả nghiên cứu chưa theo
kịp yêu cầu của thực tiễn sản xuất và nhu cầu xã hội. Cơ sở vật chất, hạ tầng kỹ thuật tuy
đã được đầu tư cải tiến song chưa đồng bộ, phân tán, hiệu quả khai thác, sử dụng thấp
và thiếu phối hợp trong khai thác sử dụng. Hoạt động sản xuất, dịch vụ KHCN chưa tạo
được nguồn kinh phí hỗ trợ tự chủ và tạo động lực đổi mới sáng tạo. Ở cấp độ tổ chức,
các viện nghiên cứu và các tổ chức nghiên cứu đối mặt thực trạng thiếu nguồn lực tài
chính và nguồn nhân lực, điều này đặt ra những thách thức lớn trong việc thực hiện các
kế hoạch và nhiệm vụ được giao từ các Bộ chủ quản và cơ quan giám sát. Đồng thời, môi
trường nghiên cứu chưa thực sự thuận lợi, chưa có cơ chế đánh giá hiệu quả dựa trên dữ
liệu và số liệu cụ thể dẫn đến hoạt động đầu tư còn kém hiệu quả và chưa đạt yêu cầu.
Quy mô của các viện nghiên cứu tương đối nhỏ về cả số lượng nhà nghiên cứu và ngân
sách để khai thác quy mô kinh tế và triển khai các nghiên cứu liên ngành. Để sáng tạo
và đổi mới phát triển hơn, hệ thống quản lý điều hành của các tổ chức nghiên cứu cần
xem xét và đánh giá, sau đó thiết kế lại để có hiệu quả tốt hơn (Viện KHNNVN, 2021).
Thiếu hụt các nhà khoa học trình độ cao. Hiện tại, số lượng cán bộ KHCN của các
tổ chức nghiên cứu tương đối cao so với các tổ chức KHCN công lập khác, nhưng chưa
mạnh. Trong hệ thống nghiên cứu, cán bộ KHCN đầu ngành giảm dần và khó được bù
443