Page 10 - ÇİLEK ÇALIŞTAYI KİTAP
P. 10
Dünyada genel olarak iki tip çilek yetiştiricilik şekli bulunmaktadır. Bunlardan en sık
kullanılanı malç ile kaplanmış seddeler üzerine damla sulama sistemi yerleştirilerek
gübrelemenin yapıldığı tek yıllık yetiştiricilik tekniğidir. Bu sistemde bitkilerde gelişen
gövde sayısı verimi doğrudan etkilemektedir. Diğeri ise fidenin 2 veya 3 yıl toprakta kaldığı,
çok yıllık, soğuk iklime sahip yerlerde kullanılan sistemdir. Dünya genelinde kullanılan fide
tipleri ise; taze, tüplü ve frigo fidelerdir. Frigo fideler Türkiye genelinde en çok tercih edilen
ve kullanılan fide tipidir.
2019 yılında Dünya’da 396.401 ha alanda 8.885.028 ton çilek üretilmiş olup,
ortalama verimi 2.24 ton/da’dır. En fazla çilek üreten ülkeler sıralaması aşağıda verilmiştir.
Çin 3.221.557 ton, Verim 2.55 ton/da, Alan 126.126 ha
ABD 1.021.490 ton, Verim 5.63 ton/da, Alan 18.130 ha
Meksika 861.337 ton, Verim 5.24 ton/da, Alan 16.429 ha
Türkiye 486.705 ton, Verim 3.02 ton/da, Alan 16.090 ha
Türkiye dekara verim bakımından Dünya’da 18. sıradadır. Ülkemizde uzun yıllar
değerlendirildiğinde gerek alan gerekse üretim miktarı bakımından önemli artışlar olduğu,
2020 yılında 179.777 dekar alanda 546.206 ton çilek üretildiği, 2021 yılında ise üretimin
655.830 tona ulaşacağı tahmin edilmektedir.
Ülkemizin 2020 yılındaki çilek üretim alanının 54.299 dekarı örtüaltında yetiştiricilik
şeklinde olup, bu rakam toplam alanın % 30’unu oluşturmaktadır. Örtüaltında
% 50 düzeyiyle alçak tünel (27.137 da) ilk sırada gelmekte, bunu % 45 ile yüksek tünel
(24.971 da) izlemektedir. Plastik sera ( 2.009 da) örtüaltı alanın % 3.7’sini, cam sera (182
da) ise % 0.3’ünü kaplamaktadır. Son beş yılda alçak tünel alanının 3.5 kat arttığı dikkati
çekmiştir. Alçak tünelde verim 3.38 ton/da, yüksek tünelde 4.05 ton/da, cam serada 4.15
ton/da, plastik serada 4.79 ton/da’dır. Ülkemizin örtüaltı çilek ortalama verimi 3.74 ton/da
iken, açıkta 2.74 ton/da olarak hesaplanmıştır. Bu sonuçlar örtüaltı çilek yetiştirmenin dekara
verim açısından avantajlı olduğunu ortaya koymaktadır.
Çilek yetiştiriciliğinin yoğun olarak yapıldığı illerimiz; Mersin, Aydın, Bursa,
Antalya ve Konya’dır. Genellikle sahil kesimlerde yetiştirilen çileğin Ülkemizin daha pek
çok yerinde farklı çeşit ve tekniklerle yetiştirilebilme şansı vardır. En fazla çilek üreten
ilçeler ise sırasıyla; Mersin/Anamur, Mersin/Silifke, Aydın/Sultanhisar, Antalya/Gazipaşa