Page 9 - ÇİLEK ÇALIŞTAYI KİTAP
P. 9
GİRİŞ
ÜLKEMİZ ÇİLEK YETİŞTİRİCİLİĞİNDE MEVCUT DURUM VE
BEKLENTİLER
Prof. Dr. Sevgi PAYDAŞ KARGI
Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü 01330 Adana
sevpay@cu.edu.tr
Çilek, dünya genelinde tarımın yapılabildiği bütün alanlarda kolaylıkla
yetiştirilebilen bir türdür. Modern ıslah yöntemlerinin kullanılmasıyla 20. yüzyılda yeni
çeşitlerin elde edilmesi sağlanmıştır. Bu tarihlerde birçok ıslah çalışmaları yapılmış ve
1000’den fazla yeni çeşit elde edilmiştir. Islah çalışmaları sonucunda en fazla çeşit elde eden
ülkeler ise ABD, İtalya, Fransa, İspanya, Japonya, İngiltere ve Kanada olarak bilinmektedir.
Çilek ülkemizde önceki yıllarda sadece İstanbul, Bursa ve Karadeniz Ereğlisi
yörelerinde yetiştirilirken, 1970 yılından sonra Prof. Dr. Nurettin KAŞKA’nın üstün gayret
ve girişimleriyle yaygınlaşmıştır. Ancak Trakya ve Marmara bölgelerinde yoğun olarak
Mayıs ayının ilk haftasında, Ege bölgesinde Nisan ortalarında ve güney bölgelerde Mart
ayında olgunlaşan çileğin yılboyu üretilecek program ve tekniklerin geliştirilmesine ihtiyacı
vardır.
Son yıllarda çilek yetiştiriciliğinin gittikçe önem kazanmasının başlıca sebebi farklı
toprak özellikleri ve iklimsel faktörlerde bile ekonomik açıdan kazançlı olması ve kolay
yetiştirilebilmesidir. Ancak çileğin en iyi gelişme gösterdiği toprak tipi kumlu tınlı bünyeli,
iyi drene olmuş, tuzluluğu düşük (< 1 mS/cm CE doyma ekstraktı), aktif kireç içeriği az (<
% 1.5), pH’sı 6.5 - 7.0 olan topraklardır.
Çilek, karakteristik aroması ve parlak kırmızı renkli görünümü ile en çok tercih
edilen meyveler arasında yer alması, insan sağlığı açısından önemli kuersetin, kaempferol,
siyanidin, elajik asit, pelargonidin glikozitleri, antosiyanin, flavonol, flavonoidler, C
vitamini gibi bileşikleri içermesi, diğer bazı yetiştiricilik kollarına göre daha karlı olması,
küçük aile işletmelerine uygun olması, çok farklı kullanım alanlarının olması, ara ziraati
olarak ve diğer ürünlerin sınırlı yetiştiği yamaç ve dağ köylerindeki arazilerde de
yetiştirilebilmesi gibi nedenlerle son yıllarda tüm Dünya’da ve Ülkemizde çilek yetiştiriciliği
önemli düzeyde artmıştır.