Page 208 - ÇİLEK ÇALIŞTAYI KİTAP
P. 208
Dünyada Çilek Ticaretindeki Durum ve Gelişmeler
Emrah Eray Akça 1
emraherayakca@gmail.com
Uluslararası ticaretin gelişim dinamikleri imalat sanayi ürünlerinin dünya ticaretinde
zamanla artan payına karşılık tarımsal ürünlerin dünya ticaretindeki payının azaldığını
göstermektedir. 1980’de yaklaşık 298 milyar $ değeriyle dünya mal ihracatının % 14.67’sini
karşılayan tarımsal ürün ihracatı zamanla artarak 2019’da 1 trilyon 784 milyar $ seviyesine
ulaşsa da dünya mal ihracatı içerisindeki payı % 9.38’e gerilemiştir. Tarımsal ürün
ihracatının dünya mal ihracatı içerisindeki payı zamanla azalan bir seyir izlerken çilek
ticareti küresel bazda tarımsal ürün ticareti içerisindeki payını ılımlı oranda artırmıştır. Buna
göre dünya çilek ticaretinin tarımsal ürün ticareti içerisindeki payı 1980’de % 0.09 iken bu
oran 2019’da % 0.15’e yükselmiştir (WTO, 2021a). Dünya çilek üretimindeki artış
uluslararası çilek ticaretini artıran unsurların başında gelmektedir. 1979’da yaklaşık 1 milyon
729 bin ton olan dünya çilek üretimi zamanla artarak 2019’da 8 milyon 885 bin ton civarında
gerçekleşmiştir. 1980-2019 döneminde çilek üretimi yıllık ortalama % 4.3 oranında büyüme
performansı sergilerken, 1993 yılı % 30.1 oranıyla dünya çilek üretiminin en fazla arttığı yıl
olmuştur. Çilek üretiminde öne çıkan ülkelerin çilek üretimlerindeki gelişmeler 1983-2019
dönemi kapsamında şekil 1’de sunulmaktadır.
Şekil 1: Dünya Çilek Üretiminde Öne Çıkan Ülkelerin Çilek Üretimlerindeki
Gelişmeler
3.500
3.000
2.500
2.000
1.500
1.000
500
0
1983 1985 1987 1989 1991 1993 1995 1997 1999 2001 2003 2005 2007 2009 2011 2013 2015 2017 2019
ABD Çin İspanya Meksika Mısır Türkiye
Not: Üretim miktarları 1000 ton cinsinden ifade edilmektedir.