Page 18 - 1376
P. 18
Çocukların resimlerindeki gelişim evrelerinin adlandırılmasında birçok
araştırmacı ortak noktada birleşmiştir. Her çocuk belli aşamalarda bazen daha erken
bazense daha geç, daha hızlı veya daha yavaş şekilde her aşamadan geçecektir. Bu
konuda araştırma yapan araştırmacıların çoğu bu görüştedir. Araştırmacıların
belirlediği beş gelişim evresi çocuk çizimlerinde görülmektedir.Beş gelişim evresinin
isimleri şu şekildedir: (Buyurgan, 1988)
Karalama Evresi (2-4 yaş)
Şema öncesi Evre (4-7 yaş)
Şematik Evre ( 7-9 yaş)
Gerçekçilik Evresi (9-12 yaş)
Görünürde Doğalcılık Evresi (12- 14 yaş)
1.2.1. Karalama Dönemi(2-4 Yaş)
Çocukların çizgiyle ilk tanışmaları karalama döneminde ortaya çıkar. Bu evre
yaklaşık olarak 18 aylıktan üç buçuk dört yaşa kadar devam eder. Bu dönemde ilk
işaretler çocuk tarafından konmaya başlar. Bazen duvarlarda bazen kitaplarda ve
diğer uygunsuz yerlerde bu izlerin işaretlerini görürüz. Bir buçuk yaşından iki yaşa
kadar çocuğun yaptığı ilk resimler kendiliğinden karalamalarıdır (Malchiodi, 2013).
Her çocuk çevresinde olup bitenleri, nesneleri, objeleri değişik şekillerde
yorumlar. Çocuğun yetişme şartları, değişik kültür ve çevre koşulları, bireysel
farklılıklar çocuğun çizimlerindeki çeşitliliği yansıtır. Fakat budeğişiklikler karalama
döneminden sonra çocuklarda ortaya çıkar. Karalama döneminde çocuğun çizgisel
özellikleri tüm dünyada benzer özellikler gösterir(Artut, 2007).
İlk araştırmacılar çocuk resimlerindeki karalamaların amaçsız yalnızca el
hareketlerinin farklı işaretler üzerine olduğunu saptamışlardır. Daha sonraları ise bu
yorumlar değişmiş çocuğun yaptığı karalamalar yetişkinlere anlamsız gibi gelse de
çocuk bunu yaratırken kendini ifade yeteneğini geliştirmektedir. Çocuk için çizilen
bu karalamaların bir anlamı vardır. Çocuğun çizdiği rastgele çizimler örneğin koşan
bir köpeği, bir anneyi, kardeşi temsil ediyor olabilir. Çocukların çizdiği karalamalar
çevrelerindekişeyleri temsil etmelerine yarar (Malchiodi,2013).
Bu dönem çocukların el ve göz etkinliklerini uyumlu hale getirmeye çalıştığı
bir zamandır(Collado F. , 1999). Genellikle rastlantı sonucu çizgilerin sık sık
5