Page 13 - thphanvantriq1_1105581_1ho-chi-minh-bien-nien-tie
P. 13
13
TỪ NĂM 1904 ĐẾN NĂM 1910
NĂM 1904
Tháng 4, ngày 13
Nguyễn Tất Thành chịu tang bà ngoại (theo âm lịch là ngày 28 tháng 2 năm Giáp
Thìn).
Đây là cái tang lớn của cả gia đình. Sở dĩ ông Nguyễn Sinh Sắc học hành và đỗ đạt
được chủ yếu nhờ sự quan tâm, giúp đỡ của gia đình vợ. Bà ngoại cũng đã dành cho
Thành và những người cháu sớm mồ côi mẹ lòng yêu thương sâu sắc.
- Tư liệu của Khu di tích Kim Liên - Nghệ An.
Tháng 4, sau ngày 13
Sau khi bà ngoại mất, Nguyễn Tất Thành theo cha từ Võ Liệt trở về Kim Liên để
có điều kiện lui tới Hoàng Trù chăm lo hương khói cho gia đình bên ngoại. Nguyễn
Tất Thành được phụ thân gửi đến học một thời gian ngắn với thầy Trần Thân ở làng
Ngọc Đình, cạnh làng Kim Liên.
- Biên Bản Hội thảo về thời niên thiếu của Bác Hồ tại Nghệ An năm 1970.
Tài liệu lưu tại Bảo tàng Hồ Chí Minh.
- Ban Nghiên cứu Lịch sử Đảng Tỉnh uỷ Nghệ - Tĩnh: Những mẩu chuyện
về thời niên thiếu của Bác Hồ, Nxb. Sự thật, Hà Nội, 1985, tr.42 - 43.
Khoảng tháng 6, tháng 7
Nguyễn Tất Thành được chứng kiến cảnh thực dân Pháp và quan lại bắt phu trong
vùng hoàn thành gấp rút đoạn đường từ Cửa Rào (miền Tây Nghệ An) đi Trấn Ninh.
“Vì bọn đốc công Pháp tàn bạo, nước độc và lương thực thiếu nên nhiều người đi
phu bị chết, những người sống thì đều đau ốm”, nhân dân than thở và oán thán:
"Ai đi đến chốn Cửa Rào
Nhớ mang chiếc chiếu bó vào trải ra".
Bó vào là để chôn, trải ra là để nằm dọc bờ dọc bụi. Ngày lên đường đi phu người
ta thường nhớ kỹ để sau này làm giỗ.
- Trần Dân Tiên: Những mẩu chuyện về đời hoạt động của Hồ Chủ tịch,
Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 1995, tr.10.
- Ban Nghiên cứu Lịch sử Đảng Tỉnh uỷ Nghệ - Tĩnh: Những mẩu chuyện
về thời niên thiếu của Bác Hồ, Nxb. Sự thật, Hà Nội, 1985, tr.47 - 48.
- Nhiều tác giả: Bác Hồ - hồi ký, Nxb. Văn hoá - Thông tin, Hà Nội, 2001,
tr.26 - 27.
Nửa cuối năm
Nguyễn Tất Thành theo cha sang làng Du Đồng, huyện Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh.
Thời gian này ông Nguyễn Sinh Sắc dạy học tại nhà ông Nguyễn Bá Uý, ở thôn Hạ,
