Page 14 - demo

14 | THÍCH NGUYÊN HỒNG

Dưới mắt người Tây phương thì chương trình giáo dục của
Đông phương hình như chú trọng vào việc duy trì những định

chuẩn sinh hoạt hiện hữu và ý thức quốc gia hơn là sự phát
triển cá nhân, chú trọng vào sự ổn định xã hội hơn là sự tiến bộ

xã hội (Oriental programs of education seem to have been concerned

with fixing and perpetuating existing standards and national ideas
rather than with the development of the individual, with social
2
stability rather than with social progress).

Thực ra nhận xét trên đây có phần đúng khi quan sát nền

giáo dục cổ Trung hoa, Hindu và nền văn hóa Ba tư vì trừ một
vài điểm khác biệt, chúng có ba đặc tính tương tự đó là sự hấp

thụ truyền thống, duy trì trật tự xã hội và sửa soạn vai trò cá
nhân trong đời sống.

Tuy nhiên để có một nhận định khách quan hơn chúng ta

không thể không nêu lên hai tính cách đặc biệt có ảnh hưởng
lớn đối với nền giáo dục Đông phương đó là Giáo dục Khổng

giáo và Giáo dục Phật giáo.

1. GIÁO DỤC KHỔNG GIÁO

Cũng như hầu hết các nền giáo dục thời cổ đều nhằm chinh

phục con người, trước tiên bằng cách rèn luyện cho nó trở nên
thuần thục, theo khuôn phép rồi sau mới đến các phương diện

2 The Educator’s Encyclopedia, Prentice-Hall, 1969, p.13.