Page 99 - Neşide Dergisi 5.Sayı E-Book

lık ve kabulleri dışındaki tecrübelerle olan ka- demikus krizlerden çıkmanın yeni insan tipi
yıtsız ilgisidir. Belki de bundan daha önemlisi mi? Ama bundan daha önemlisi, artık maske
diğer bilim ve sosyal bilimlerle senkronize, takan, izole olan ve hijyene yönelen bir insan
tümcü perspektifler üretme sorunuyla malul türü var. Korkmuş, belirsizlik içinde, haberlere
olmasıdır. Ya da daha temkinli bir ifadeyle odaklanmış, otoriteyle yaşamanı sürdürmek
böyle bir bakış açısına karşı yeterince yollar için yeni ve özel bir bağ kurmuş, korunma du-
açamamış olmasıdır. Oysaki sağlık, biyolojik, yarlılık katsayısı yüksek bir insan tipi. Böyle bir
fizyolojik, psikolojik ve toplumsal tarafıyla çok dönemde bireyselleşme bile kitle hareketiyle
boyutlu bileşenler içermektedir. Bu yüzden mümkün, orijinal bir yol bulmak imkânsız gibi.
sosyolojiye, tarihe, istatistiğe, ilahiyata, antro- Komut sistemi etkili, dijitalleşme yayılmış.
polojiye, arkeolojiye ve benzeri birçok bilim Böyle olunca da bu süreç hakkında şüpheler
dalına şiddetle ihtiyacı vardır. Ayrıca toplumu artıyor.
dikkate alan çok yönlü bir hizmet ve işbirliği
Diğer taraftan ise sürecin şakası yok; ciddi
aklına ve uygulamasına da ihtiyaç vardır.
can kayıpları var. Özelikle risk grubu tehdit al-
Korona virus toplum sağlığı paradigması- tında; yaşlılar, kimi kronik rahatsızlık sahipleri
nı yeniden gündeme getirdi. Daha önce has- vb. Kurallara uymamak vebal almak anlamına
ta-doktor ilişkisinin baskın olduğu tıp anlayış da geliyor. Sadece kendimizi değil başkasını
ve uygulamaları şimdi daha çok toplumsal da düşünmek zorunda olduğumuz bir dö-
gerçekliğin merkeze alındığı bir çerçeveye nemdeyiz. İşte bu iki büyük paradoks içinde
doğru ilerlemektedir. Ancak bu anlayış çok yeni bir yol bulmak mümkün olabilecek mi?
büyük bir bilgi ve davranış değişikliği istedi- İnsanları ve birçok hayvan türünü akut ve
ği için değişim çok kolay olmadı. Bu yüzden kronik olarak etkileyen korona virüs nedir,
önce korona virüs tartışmalarına kısaca değin- bu soruya kısaca değinelim. Virüs içerik ola-
mekte fayda var. rak basit, çabuk bulaşıyor. Benim ifademle
Bütün dünyayı derinden etkileyen bir sal- Kuantum mekaniğine göre yayılıyor; ‘hem
gın ile karşı karşıyayız. Bu salgını diğerlerin- boylamsal hem de dalgasal’. Qupost tanımı-
den ayıran en önemli faktör ise bütün geliş- na uygun olarak yayılmacılık gösteriyor, yani
mişliğimize rağmen çözüm bulmada yaşadı- basit ve Çin malı dünyayı ele geçiriyor. İsmi
ğımız büyük zorluklardır. Henüz ne olacağını afili içeriği sıradan, bulaş ve etkili. Doğrudan
bilemiyoruz. Bu salgının neden bu hale geldi- ekonomiyi ve dünya sistemini vuracak bir yol.
Böyle bir strateji olmazsa bile böyle oldu. Zira
ği, virüsün kaynağı, çözüm yoları, mücadele
biçimleri ve birçok konuda kafa karışıklığı var. Çin eleştiriliyor; virüsü kaynağında tutup kü-
reselleştirmeyebilirdi, diye. Öncelikle virüsün
Bildiğimiz tek şey, sosyal mesafeyi korur, mas-
laboratuvar kaynaklı olduğunu düşünenlerin
ke takar ve hijyene dikkat edersek bu hastalık-
elinin güçlü olduğunu düşünüyorum.
tan korunur ve yayılmasını engelleriz. Nitekim
bendeniz şöyle demiştim; “Dolaşma bulaş- Zira anladığım kadarıyla bu virüs kapsül
ma, bulaştırma” özet budur. Tıbbi olarak son içinde vitamin dizilimi olarak beliren en azın-
derece geçerli bu formül, sürdürülebilir mi? da içeriği basit türlerdendir. Belki burada kap-
Zira çözümler insan doğasına ve toplumsal sülün karmaşıklığını ayrıca tartışmak gerekir,
gerçeğe uygun değilse sürdürülemez. Çünkü ancak o zaten cari. Capsi; kılıf -kabuk- duvar:
söz konusu insan ise hiçbir şey teferruat de- mesaj olarak bize dört duvar arasında kal di- PANDEMİ VE UZAKTAN EĞİTİM
ğildir. Tüm detayların insan, coğrafya, kültür yor; lockdown, oysaki bu virüsün, bir çit için-
vb. faktörlerle marine edilmesi gerekir. Ayrıca de kalması daha kolay olurdu. Bu konuda çok
risk yoğunluğuna bağlı olarak genelden özele meşhur bir hadisten de bahsedilmektedir:
giden çok denklemli formüller bulmak gerek. “Bir yerde veba hastalığı çıktığını duyarsanız
Zira kaba çözümler çok kesin olsalar da sür- oraya girmeyin, bulunduğunuz yerde veba
dürülmeleri her açıdan büyük riskler içerebilir. hastalığı çıkarsa o bölgeden de ayrılmayınız”.
Pandemi merkezli bir insan duyarlılığı ge- Korona virüs zaten çok farklı varyantları
liştirildiğini iddia edenler oldu. Homo-Pan- olan bir virüstür. Bu virüsler kendi cinsinde

97