Page 5 - بررسی و شناسایی روشها و رویکردهای کارآمد آموزش زبانفارسی برای اهداف عمومی زبان آموزان غیرایرانی
P. 5
/22بررسی و شناساییِ روشها ورویکردهای کارآمد آموزش زبان فارسی برای اهداف عمومی زبانآموزا ِن غیرایرانی /امیررضا وکیلیفرد /صص21-52 :
.1مقدمه
یادگیری زبان خارجی فرایندی بسیار پیچیده است .دانش میانرشتهای آموزشکاوی زبان با بهرهگیری از
دانشهای دیگر چون روانشناسی ،جامعهشناسی روششناسی ،زبانشناسی ... ،میکوشد که روند این یادگیری
را متناسب با نیاز و تفاوتهای فردی زبانآموزان با شیوهها و روشهای گوناگون آسان نماید .در حوزهی
آموزشکاوی زبانهای دوم و خارجی ،رویکردها و روشهای گوناگونی برای آموزش پدید آمدهاند .این رویکردها
و روشها در پی آن هستند که زبانآموزان را بهچیرگی در تمام مهارتهای زبانی برسانند .ارائهی روشهای
گوناگون و گیرا ،بهطوری که زبانآموزان برای یادگیری زبان فارسی برانگیخته شوند ،مبنای افزایش سطح
کیفی آموختههای زبانی آنان است.
روشهای آموزشی به صورت کلی باید از پویایی ،تنوع و جذابیت منحصر به فردی بر خوردار باشند؛ زیرا
مواجه شدن با یک روش یکنواخت و نامتناسب با ویژگیهای آموزش زبان فارسی به غیرفارسیزبانان به مدت
طولانی ،آسیبهای جدی در امر یادگیری ایجاد میکند .امروزه علیرغم اینکه شیوههای جدیدی بر اساس
یافتههای علمی در دانش آموزشکاوی زبان مطرح شده که بازدهی بیشتری در امر یاددهی و یادگیری بهدنبال
داشته است ،متأسفانه پژوهشی برای ارزیابی و نظرسنجی در مورد کارایی آنها در مورد آموزش زبان فارسی
به غیرفارسیزبانان صورت نگرفته است.
در این پژوهش کوشیده شده است که روشهای آموزش زبان در طول دهههای گذشته معرفی گردد .سپس
به کمک پرسشنامه ،رویکردها و روشهای کارآمد از نظر مدرسان آموزش زبان فارسی استخراج و شناسایی
شوند .در واقع ،این پژوهش ،در پی پاسخ به این پرسش است که کدامیک از روشها و رویکردهای آموزش
زبان فارسی برای اهداف عمومی ،از دیدگاه مدرسان برای غیرفارسیزبانان مناسب هستند .در این جستار ،ابتدا
از روش توصیفی -تحلیلی برای ارائهی مبانی و مفاهیم نظری و مطالعهی پژوهشهای پیشین استفاده میشود
و پس از آن ،برای دریافت دیدگاههای مدرسان و واکاوی آنها ،روش میدانی به کار گرفته میشود.
در برنامهریزی آموزش زبان فارسی به غیرفارسیزبانان ،بدیهی است که یکی از نکات مهمی که باید مدنظر
قرار گیرد ،روش آموزش زبان است .بعد از تعیین یک روش آموزش مناسب ،بهکارگیری آن در آموزش زبان و
برنامهی درسی تأثیر فراوانی بر کیفیت ،سرعت و عمق یادگیری زبان خواهد داشت .دستاوردهای حاصل از
چنین پژوهشی در بهکارگیری و انتخاب روشها و رویکردهای مناسب هم برای مدرسان و هم برای
تدوینکنندگان منابع آموزشی زبان فارسی برای غیرفارسیزبانان بسیار حائز اهمیت است.
.2چارچوب نظری :روشها و رویکردهای آموزش زبان
برای برقرای ارتباط با گویشوران یک جامعهی زبانی ،نیاز است که آن نمادها و قراردادهای زبانی آموخته شود.
هدف نهایی یادگیری این نمادهای زبانی ،بهکارگیری آنها در قالب مهارتهای گفتاری ،شنیداری ،خوانداری،
