Page 47 - LSDB huyen Xuan Truong
P. 47
khi phong trào yêu nước theo xu hướng cách mạng mới bùng lên
như phong trào Đông Du, do nhà yêu nước theo khuynh hướng
bạo động Phan Bội Châu khởi xướng, đã có nhiều nhà nho ở Xuân
Trường cổ vũ, hưởng ứng. Năm 1906, các ông Đặng Tử Kính,
Đặng Đoàn Bằng, Đặng Tử Mẫn (Hành Thiện), Phạm Quang
Thiết (Ngọc Cục), Đặng Quốc Kiều, Nguyễn Xuân Thức đã vượt
biển sang Nhật, tham gia phong trào Đông Du.
Tiếp bước những người đi trước, nhiều thanh niên tiến bộ
trong huyện tiếp tục sang Nhật Bản, Trung Quốc, hoặc gia nhập
Duy Tân hội, Việt Nam Quang phục hội, tham gia thành lập
Đông Kinh Nghĩa Thục. Một số nhà nho yêu nước đã mở trường
dạy học ngay tại địa phương để tuyên truyền, khơi dậy lòng yêu
nước, căm thù giặc cho học sinh, nhằm nhân lên trong lòng họ
tinh thần đấu tranh bất khuất và thôi thúc ý chí quyết tâm chiến
đấu bảo vệ quê hương, đất nước.
Những cuộc nổi dậy chống chế độ thực dân, phong kiến của
Nhân dân Xuân Trường, những nghĩa cử cao cả của các sĩ phu
yêu nước và hàng loạt thanh niên tích cực tham gia các phong
trào yêu nước như Đông Du, Đông Kinh Nghĩa Thục, Duy Tân,
Việt Nam Quang phục hội... tuy chưa đạt được mục đích đánh đổ
chế độ thực dân, phong kiến, nhưng đã khơi dậy truyền thống
yêu nước, ý chí kiên cường, bất khuất của các tầng lớp nhân dân.
Đó là cơ sở quan trọng để Nhân dân Xuân Trường tiếp nhận
ánh sáng của chủ nghĩa Mác - Lênin, ánh sáng của Đảng và con
đường cách mạng vô sản sau này.
46