Page 27 - เอกสารประกอบการเรียนการสอนวิชาการผลิตพืชไร่
P. 27
การเพิ่มผลผลิตได้ ซึ่งปัจจุบันเทคโนโลยีการผลิตพืชไร่มีความก้าวหน้ามากทั้งในเรื่องของเครื่องมืออุปกรณ์
และเทคนิควิธีการ ถ้าเกษตรกรติดตามข้อมูลข่าวสารอย่างสม่ าเสมอ จะท าให้เป็นผู้รอบรู้เรื่องเทคโนโลยีได้
1.5 การปลูกและการดูแลรักษา พืชไร่แต่ละชนิดมีวิธีการปลูกและการดูแลรักษาแตกต่างกัน
ขึ้นอยู่กับลักษณะทางพฤกษศาสตร์ และลักษณะการเจริญเติบโตของพืชนั้น ๆ จึงจ าเป็นต้องเลือกวิธีการปลูก
และการดูแลรักษาให้เหมาะสมกับชนิดของพืชไร่
1.6 การเก็บเกี่ยวและการจัดการหลังการเก็บเกี่ยว การเก็บเกี่ยวพืชไร่แต่ละชนิดอาจมีความ
แตกต่างกัน เช่น ถั่วลิสงต้องขุดขึ้นจากดิน ผลผลิตที่เก็บได้บางประเภทต้องรีบน าส่งโรงงานทันที เช่น อ้อย มัน
ส าปะหลัง ผลผลิตพืชไร่บางชนิดต้องมีการจัดการหลังการเก็บเกี่ยว เช่น ลดความชื้น ท าความสะอาด เช่น พืช
ตระกูลถั่ว ธัญพืช เกษตรกรต้องมีความรู้ในความแตกต่างเหล่านี้ เพื่อสามารถวางแผนการเก็บเกี่ยวและการ
จัดการหลังการเก็บเกี่ยวได้อย่างเหมาะสม เพื่อให้เกิดความเสียหายน้อยที่สุด
1.7 ใช้ประโยชน์จากผลผลิตพืช เกษตรกรต้องมีความรู้เกี่ยวกับการใช้ประโยชน์ของผลผลิต
พืชว่าสามารถน าไปบริโภคได้โดยตรงหรือต้องผ่านกระบวนการแปรรูป ซึ่งจะช่วยให้เกษตรกรสามารถวาง
แผนการปลูก ดูแลรักษา และเก็บเกี่ยวได้อย่างถูกต้องและสอดคล้องกับการใช้ประโยชน์
1.8 การตลาด ความรู้ที่เกี่ยวข้องกับการตลาด เช่น สถานการณ์การผลิตพืชไร่ วิถีตลาด ราคา
ต้นทุนการผลิต การขนส่งและการจัดจ าหน่าย ความรู้เรื่องการตลาดจะช่วยให้เกษตรกรวางแผนการผลิตได้
สอดคล้องกับสถานการณ์ที่เปลี่ยนแปลงอยู่เสมอ สามารถคาดการณ์การผลิตได้ และช่วยให้จ าหน่ายผลผลิตได้
ในจังหวะที่เหมาะสมและราคาผลผลิตสูง
เกษตรกรที่มีความรู้ในเรื่องต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับการผลิต และการตลาดพืชไร่จะสามารถวางแผนการ
ผลิตพืชไร่ได้อย่างมีประสิทธิภาพเหมาะสม สามารถก าหนดการปลูกการดูแลรักษา การเก็บเกี่ยวและการ
จัดการหลังเก็บเกี่ยวได้สอดคล้องกับความต้องการของตลาด นอกจากนี้สามารถเตรียมทุน แรงงาน เครื่องมือ
วัสดุอุปกรณ์ และปัจจัยในการผลิตไว้ได้ล่วงหน้า
2. ข้อมูลเพื่อการวางแผนการผลิต
ข้อมูลเป็นปัจจัยส าคัญในการวางแผนการผลิตพืชไร่ เกษตรกรที่มีข้อมูลมากจะท าให้สามารถวางแผน
ผลิตพืชไร่ได้มีประสิทธิภาพ มีข้อผิดพลาดน้อย ซึ่งข้อมูลเพื่อการวางแผนการผลิตพืชไร่ ควรประกอบด้วย
ข้อมูลดังต่อไปนี้
2.1 ข้อมูลเกี่ยวกับพันธุ์พืช ปัจจุบันมีการปรับปรุงพันธุ์พืชไร่ที่เหมาะสมส าหรับแต่ละท้องถิ่น
เพิ่มมากขึ้นข้อมูลพันธุ์พืชใหม่ ๆ ที่แสดงรายละเอียดเกี่ยวกับลักษณะประจ าพันธุ์ สภาพแวดล้อมที่เหมาะสม
ส าหรับการปลูก ความสามารถในการต้านทานโรค แมลงศัตรูพืช ความสามารถในการทนแล้ง หรือลักษณะเด่น
ลักษณะด้อยต่าง ๆ ส่วนของพืชที่ใช้ในการขยายพันธุ์ แหล่งซื้อพันธุ์พืช ข้อมูลเหล่านี้จะช่วยให้เกษตรกร
สามารถวางแผนเลือกใช้พันธุ์เหมาะสมกับสภาพแวดล้อมเฉพาะพื้นที่ สามารถจัดหาเมล็ดพันธุ์หรือส่วน
ขยายพันธุ์คุณภาพดี และก าหนดการปลูกได้โดยไม่คาดเคลื่อน ทั้งยังสามารถก าหนดตารางการปลูก การดูแล
รักษา การเก็บเกี่ยวได้อย่างเหมาะสม ข้อมูลพันธุ์พืช สามารถหาได้จาก กรมวิชาการ กรมวิชาการเกษตร
มหาวิทยาอาลัยต่าง ๆ ที่มีการสอนทางด้านการเกษตร วิทยาลัยเกษตรและเทคโนโลยี บริษัทเอกชน ผู้ผลิต
เมล็ดพันธุ์ เป็นต้น
2.2 ข้อมูลอุตุนิยมวิทยา ข้อมูลอุตุนิยมวิทยาที่ส าคัญ ได้แก่ ข้อมูลปริมาณน้ าฝน ระดับ
อุณหภูมิสูงสุด อุณหภูมิต่ าสุด และอุณหภูมิเฉลี่ยข้อมูลเหล่านี้จะช่วยให้เกษตรกรสามารถเลือกวันปลูกได้
เอกสารประกอบการเรียนการสอนวิชาการผลิตพืชไร่ รหัสวิชา 20501 – 2202 หน้า 24
