Page 236 - Thai Heritage from Space_ebook

15 ํ 11’ N 15 ํ 02’ N
100 ํ 53’ E 100 ํ 21’ E
จันเสน

อินทร์บุรี เทพนม พรหมทินใต้ คลอง

ตาแก้ว
อินทร์บุรี
ลุ่มจันเสน

ลพบุรี แม่นํ้าเจ้าพระยา

คลอง
เดลต้าดงคอน การ้อง ลําแม่ลา

แม่นํ้าน้อย

ลุ่มแม่ลา
N N
พระนครศรีอยุธยา
14 ํ 14’ N 14 ํ 55’ N
100 ํ 10’ E 12 km. 100 ํ 15’ E 1.5 km.

เมืองคูคลองอินทร์บุรี พ.ศ. 2537

เมืองคูคลองอินทร์บุรี ตั้งอยู่ห่างจากอ�าเภออินทร์บุรีบนฝั่งแม่น�้าเจ้าพระยาไปทางตะวันตก ประมาณ ๕ กิโลเมตร
อยู่บนส่วนล่างของ “เดลต้าดงคอน” มีคลอง “การ้อง” ไหลแยกลงชะวากทะเล “ลุ่มจันเสน” มี “บึงแม่ลา” ซึ่งเคยเป็น
ส่วนของชะวากทะเลในอดีต การตั้งถิ่นฐานเริ่มต้นขุดคลองเป็นเครือข่ายคมนาคมบนสองฝั่งคลองการ้อง ครอบคลุม
พื้นที่ประมาณ ๔ ตารางกิโลเมตร และมีการขุดคูกว้างล้อมรอบบริเวณรูปมุมมน เป็นศูนย์กลางเมืองใช้ประโยชน์
ในการคมนาคม เชื่อมโยงกับคูคลองสร้างขึ้นเป็นเครือข่าย และขยายพื้นที่ออกไปกว้างขวางมีคลองเป็นแนวยาวจาก
คูเมืองไปยังโบราณสถานขนาดใหญ่สร้างด้วยอิฐ ระยะทางประมาณ ๒ กิโลเมตร
ลุ่ม “แม่ลา-การ้อง” ในปัจจุบันระบายน�้าออกไปบรรจบกับแม่น�้าน้อยไหลลงสู่ชะวากทะเลเดิม “ลุ่มจันเสน”
แนวชายฝั่งชะวากทะเลเดิมที่ต่อมาภายหลังถอยห่างออกมาอยู่ที่แนวชายฝั่งทะเลอ่าวไทยปัจจุบัน เป็นผลท�าให้เมืองโบราณ
หลายแห่งถูกทิ้งร้าง เกิดเมืองใหม่ขึ้นบนฝั่งแม่น�้าที่ออกสู่ทะเลได้สะดวก หลักฐานทางโบราณคดีแสดงให้เห็นว่า การตั้ง
ถิ่นฐานบริเวณเมืองคูคลองอินทร์บุรี เริ่มต้นไม่น้อยกว่า ๓,๐๐๐ ปี และเจริญรุ่งเรืองมีการตั้งถิ่นฐานหนาแน่น จนถึง
สมัยทวารวดีตอนปลาย และลดความส�าคัญลงเมื่อแนวชายฝั่งทะเลถอยห่างออกไปจนไม่สะดวกเป็นเมืองท่าค้าขาย
ได้อีกต่อไป ภายหลังการลักลอบขุดค้นพบโบราณวัตถุเก่าแก่จ�านวนมาก ท�าให้มีการขุดส�ารวจทางโบราณคดี ในปี
a city of canals I
พ.ศ. ๒๕๐๙ และอีกหลายครั้งหลังจากนั้น และได้รับการคุ้มครองโดยกรมศิลปากรประกาศขึ้นทะเบียนเป็นโบราณสถาน
เฉพาะบริเวณมีก�าแพงเมือง-คูเมืองล้อมรอบเมื่อ พ.ศ. ๒๕๒๓

nburi,

Inburi was 5 km west of the Inburi district in the lower area of the “Dong Khon Delta”.
The city had the “Karong” canal flowing out to the estuary, or “Lum Jansen” and “Mae La” Pond,
which is now a part of the former estuary. The settlement began with the dredging of a canal network
on both sides of the Karong canal, covering an area of 4 km . Wide moats were dug to
2
circumscribe the city center, and they connected to the canal network for transportation.
There was a 2 km canal from the moats to a large ancient site made of bricks.

222 222 l