Page 332 - Thai Heritage from Space_ebook

 ลุ่มทะเลสาบสงขลา

“ลุ่มทะเลสาบสงขลา” ในที่นี้หมายถึงบริเวณที่ราบชายฝั่ง ภาพจากดาวเทียมและแผนที่แสดงให้เห็นขอบเขตของ
ทะเล คลุมพื้นที่ต่อเนื่ิองของ ๓ จังหวัด ได้แก่ นครศรีธรรมราช ทะเลสาบสงขลาและที่ราบลุ่มล้อมรอบ ด้านตะวันตกปิดกั้น
พัทลุง และสงขลา ล้อมรอบทะเลสาบสงขลา ซึ่งมีขนาดใหญ่ตั้งอยู่ ในแนวเหนือ-ใต้ด้วยเทือกเขานครศรีธรรมราช เป็นแนวสันปันน�้าสู่
ติดอ่าวไทย เกิดจาก “สันทรายชายฝั่งทะเลสทิงพระ” ปิดกั้น ทะเลอันดามันและทะเลอ่าวไทย พื้นที่ด้านตะวันออกของทะเลสาบ
ภายหลังบางส่วนตื้นเขินเป็นแผ่นดิน บางส่วนยังคงสภาพเป็นที่ลุ่ม เป็นที่ราบและ “สันทรายชายฝั่งทะเลสทิงพระ” มีทางออกสู่ทะเล

และทะเลสาบ ด้านฝั่งทะเลสันทรายสทิงพระมีแนวชายฝั่งเป็น ที่ปากทะเลระหว่างหัวเขาแดงและแหลมสมิหลา
เส้นตรงยาวที่สุดของประเทศ มีความยาวตามแนวชายฝั่งทะเล (1) ภาพจากดาวเทียมบันทึกในช่วงเวลามีน�้าท่วมขังแสดง
ประมาณ ๑๕๖ กิโลเมตร จากสันดอนจะงอยแหลมตะลุมพุก จังหวัด ให้เห็นขอบเขตทะเลสาบในอดีตกว้างไกลขึ้นไปทางทิศเหนือจนถึง
นครศรีธรรมราช ถึงหัวเขาแดงที่ปากทะเลสาบสงขลา ตรงกันข้าม ที่ตั้งเมืองนครศรีธรรมราช บ้านพุควนเคร็งเป็นเกาะกลางทะเลสาบ
เป็นแหลมสมิหลา เป็นลักษณะชายฝั่งที่มีคลื่นลมและกระแสน�้าแรง พบหลักฐานมีการอยู่อาศัยย้อนหลังไปได้กว่าพันปี พรุควนเคร็ง
เห็นได้ในภาพจากดาวเทียม (1, 2) (2) ภาพดาวเทียมแสดงให้เห็นขอบเขตของทะเลสาบ
แผนที่เดอ ลามาร์ พ.ศ. ๒๒๓๐ (3) แสดงให้เห็นสภาพ ปัจจุบันแคบลง เกิดเป็นแผ่นดินเนื่องจากตะกอนทับถมและการลด
ชายฝั่งสันดอนจะงอยทั้งสองแห่งถูกกัดเซาะหายไป และคาดเดาว่า ระดับลงของน�้าทะเล เชื่อได้ว่าเป็นลักษณะและช่วงเวลาเดียวกัน
อาจเกิดขึ้นพร้อม ๆ กันกับที่ก�าแพงเมือง-คูเมืองที่หัวเขาแดง กับเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในที่ราบปากแม่น�้าเจ้าพระยา

ซึ่งถูกท�าลายเหลือแต่ป้อม แผนที่เดอ ลามาร์ จึงมิได้เป็นเพียงแสดง (3) แผนที่เดอ ลามาร์ เมื่อประมาณ ๓๐๐ ปีที่ผ่านมา
ให้รู้ถึงร่องรอยมรดกวัฒนธรรมบริเวณชายฝั่งทะเลอ่าวไทยของ แสดงให้เห็นว่าทางออกทะเลผ่าน “ทะเลน้อย” และปากพนัง ตื้นเขิน
ภาคใต้เท่านั้น หากแต่เมื่อได้พิจารณาสภาพธรณีสัณฐานเปรียบเทียบ เดินทางไม่สะดวก
ด้วยภาพจากดาวเทียมแล้ว ช่วยให้สันนิษฐานว่า อุบัติภัยอย่างที่
เกิดกับแหลมตะลุมพุก พ.ศ. ๒๕๐๕ และตามหลักฐานแผนที่
เห็นได้เป็นบริเวณกว้างเกิดขึ้นแล้วในอดีต เป็นอุทาหรณ์ให้ระวังถึง
ภัยธรรมชาติที่อาจเกิดขึ้นได้อีกในอนาคต (1)
06 ํ 58’ N
99 ํ 27’ E

09 ํ 01’ N
103 ํ 29’ E

พังงา แม่นํ้าตาปี นครศรีธรรมราช
คลอง ปกาสัย

กระบี่ แม่นํ้า
แม่นํ้าตรัง ปากพนัง

ภูเก็ต อ่าวไทย

พัทลุง
ตรัง

สงขลา
คลองรัฐภูมิ

คลองอู่ตะเภา คลองนาทวี แม่นํ้าปัตตานี
อันดามัน ปัตตานี
คลองลําเปา คลองเทพา ยะลา
สตูล

กัวลาเปอร์ลิส นราธิวาส
แม่นํ้าสายบุรี แม่นํ้ายะกัง

แม่นํ้าโก-ลก

05 ํ 14’ N บูจังวัลเลย์
98 ํ 09’ E
318 318 l มาเลเซีย