Page 20 - บทที่ ๑

๗

การสร้างวัดในสมัยรัชกาลที่ ๔ ไม่มีปรากฏว่ามีการก่อสร้างขึ้น หรือวางวิสุงคามสีมา หรือมีการ

พระราชทานนามแต่อย่างไร ส่วนใหญ่ในรัชกาลที่ ๔ จะเป็นการศึกษาลัทธิมหายานและให้การช่วยเหลือ

ปฏิสังขรณ์วัดเท่านั้นเอง และเชิดชูยกย่องให้เหมือนอย่างพระสงฆ์ไทยบ้าง

ความสัมพันธ์ระหว่างคณะสงฆ์อนัมนิกายกับพระมหากษัตริย์ไทย

พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (ร.๔)

จุดเริ่มต้นความสัมพันธ์ระหว่างคณะสงฆ์อนัมนิกายกับพระมหากษัตริย์ไทย เริ่มต้นจากรัชกาลที่

๔ เมื่อสมัยที่พระองค์ยังอุปสมบทเป็นภิกษุอยู่ที่วัดราชาธิวาส และได้ไปรู้จักกับพระญวนองค์หนึ่งชื่อว่าอง

ฮึง ได้สนทนากันจนถูกอัธยาศัย เลื่อมใสศรัทธา สนิทสนมกัน ต่อมาพระองค์ได้ขึ้นมาเป็น

พระมหากษัตริย์และก็ได้ยกพระญวนขึ้นมามีฐานะเป็นครั้งแรกของกรุงรัตนโกสินทร์ จะสังเกตุได้ว่าวัด
ญวนในยุคนั้นล้วนแต่ได้รับพระราชทานนามเกือบทั้งหมด และก็เริ่มมีทำเนียบสมณศักดิ์และพัดยศ

นับตั้งแต่ความสัมพันธ์ครั้งนั้นจึงทำให้คณะสงฆ์อนัมนิกายมีความเจริญรุ่งเรื่องมาจนถึงปัจจุบัน ซึ่ง
ความสัมพันธ์ครั้งนี้นับว่าเป็นความสัมพันธ์หรือการมีปฏิสัมพันธ์ที่สำคัญที่สุดระหว่างคณะสงฆ์ไทย (ร.๔)

และคณะสงฆ์อานาม (องฮึง) ซึ่งนับได้ว่าเป็นยอดแห่งความสัมพันธ์ระหว่างคณะสงฆ์ทั้ง ๒ ฝ่ายนี้ เป็น

เหตุให้คณะสงฆ์ทั้ง ๒ ฝ่ายได้รับประโยชน์ซึ่งกันและกันคือ ทางคณะสงฆ์ไทยก็ได้รับแนวความรู้ และ

แนวทางปฏิบัติของคณะสงฆ์อานาม ซึ่งตามพงศาวดารกล่าวว่าพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว

(รัชกาลที่ ๔) เมื่อครั้งทรงผนวชอยู่นั้นชอบอัชฌาสัย และแนวทางปฏิบัติของคณะสงฆ์อานามเป็นอย่าง

มาก ส่วนในฝ่ายของคณะสงฆ์อานามนั้นเล่านับว่าเป็นประโยชน์อย่างมากมาย หลายประการคือ

๑. เป็นการเปิดเผยตัวต่อคณะสงฆ์ไทยหรือสังคมไทยอย่างเป็นทางการครั้งแรก ซึ่งแต่ก่อนหน้านี้

คณะสงฆ์อานามนั้นไม่เป็นที่รู้จักเลย หรือมีคนรู้จักน้อยมาก ซึ่งโดยส่วนใหญ่ก็มักจะเป็นชาวญวนที่อพยพ

มาหรือคนที่อยู่บริเวณใกล้เคียงเท่านั้น

๒. ได้รับการยอมรับอย่างเป็นทางการครั้งแรกคือ หลังจากที่พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว

(รัชกาลที่ ๔) เสด็จขึ้นครองราชย์ และได้แสดงการรับรองพระพุทธศาสนาฝ่ายมหายานขึ้นใหม่ ซึ่งนับว่า

เป็นครั้งแรกในกรุงรัตนโกสินทร์

๓. ในด้านพิธีกรรม และการเผยแผ่นั้น ก็เจริญและแพร่หลายมากขึ้นเป็นเพราะพระองค์ทรงโปรดให้

พระญวณรื้อฟื้นการทำพิธีกงเต๊กขึ้นใหม่ในสังคมไทย และพระองค์ก็ทรงทำนุบำรุงคณะสงฆ์ญวนมากมาย

เช่น มีการอุปถัมภ์วัดญวน เช่น วัดอุภัยราชบำรุง ตลาดน้อย ก็ได้รับการอุปถัมภ์คำชู และทำนุบำรุงจาก

พระองค์ท่านด้วย