Page 7 - Тахианаас хүнсний хордлого үүсгэгч CAMPYLOBACTER SPP.-ийг илрүүлсэн судалгааны дүн

[ШИНЖЛЭХ УХААНЫ МАГИСТРЫН ЗЭРЭГ ГОРИЛСОН БҮТЭЭЛ] Онол

явцдаа өндөр тун бүхий их хэмжээний Campylobacter – ийг өтгөн, сангас хэлбэрээр
гадагшлуулдаг тахианы үйлдвэрлэлийн халдварлалтыг бууруулах стратеги
одоохондоо алга байна [23].
Дэлхийн эрүүл мэндийн байгууллагын мэдээгээр суулгалт халдварын 5-15%-ийг

Campylobacteriosis өвчин эзэлж байгаа нь эпидемиологийн хувьд анхаарал татаж
байна [40]. Campylobacter spp.–ийн халдварын шинж тэмдгийн талаар Теодор
Escherich (Германы доктор, хүүхдийн эмч) 1886-онд тус нянгийн халдвар авсан нярай
хүүхэд дээр тайлбар хийж, нярайн булчин задрах тахал, суулгалт хэмээх нэр томьёог
гаргажээ. Үүний анхны тохиолдол нь 1963 онд Брюссель, Бельгид бүртгэгдсэн байдаг.
Гэхдээ уг халдварыг авсан амьд орг анизмд 1972 он хүртэл тусгаарлалт хийддэггүй
байв. Манай оронд 1969 онд кампилобактериоз үхэрт оношлогдож, үхэр сүргийн
үргүйдэлт, сувайралт, хээл хаялтанд үзүүлэх нөлөө, уг өвчний халдварлалт, тархалт,
үүсгэгчийн шинж чанарыг судалж эмчлэх аргыг боловсруулжээ. Швейцарт гахайн
баасны дээжийг шинжлэхэд 93% нь эерэг гарчээ [28]. 2001 онд тус оронд хүнд жил бүр
тохиолдох Campylobacter spp.-ийн халдвар 5% байжээ. Campylobacter spp.-ийн
халдварлалт, тархалтын талаарх зарим мэдээллийг харуулбал:

Япон улс дахь хүнсний халдварын статистик үзүүлэлт (C.jejuni ) Тахирмаг 1.

800
600
400
1996, 2004 C.jejuni
200

0
1975 1980 1985 1990 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006

Campylobacter spp. – ын халдвараар бүх насныхан өвчилж байна. Судалгаанаас
үзэхэд 1-ээс доош насны хүүхдүүд болон 15-29 насны хүүхдүүдэд ихээхэн ажиглагдаж
байна. АНУ-д 2010 онд Campylobacter spp.-ын халдварын хамгийн их тохиолдол нь 5-
аас доош насны хүүхэд байсан бөгөөд 100,000 хүн амд 24.4 тохиолддог байна [12,2].
Campylobacter spp. нь бүлээн цуст амьтад тэр дундаа шувуу, өндөглөгч тахианы
гэдсэнд байх бөгөөд хоол хүнсээр дамжин хүнд халдварлана [16]. Дутуу
боловсруулсан, дахин бохирдсон тахиа, шувууны мах нь гол халдвар тараах зам нь
болдог. Үүнээс гадна ариутгаагүй сүү, бохирдсон гадаргын ус, дутуу болгосон мах

зэргээс Campylobacter spp. халдварлаж хүнд хордлого үүсгэнэ [6]. Уг нянгийн халдвар
7