Page 120 - เขียนแบบวิศวกรรม

120

จะเห็นว่าถ้าขนาดระบุโตขึ้นค่าพิกัดความเผื่อก็จะยิ่งมากขึ้น ในการเลือกคุณภาพสวม จะต้อง

พิจารณาถึงความเหมาะสมในการผลิต แต่ก็มีการก าหนดเป็นหลักเกณฑ์ดังนี้
 คุณภาพงานสวมระดับ IT 01 ถึง IT 6 ส าหรับการผลิตเครื่องมือวัดและอุปกรณ์ทดสอบต่าง ๆ

 คุณภาพงานสวมระดับ IT 5 ถึง IT 12 ส าหรับงานเครื่องกลทั่วไป
 คุณภาพงานสวมระดับ IT 12 ถึง IT18 ส าหรับผลิตผลงานทุบขึ้นรูป, งานรีด, งานหล่อขึ้นรูป

9.5 ระบบงานสวม
ตามระบบสากลจะเรียกว่า ระบบงานสวม ISO โดยก าหนดให้ ต าแหน่งพิกัดความเผื่อไปยังเส้น

ศูนย์ด้วยอักษร ส่วนขนาดของพิกัดความเผื่อจะก าหนดด้วยตัวเลข (ตัวเลขคุณภาพ) ต าแหน่งของ
พิกัดความเผื่อส าหรับรู (ขนาดภายใน) จะก าหนดด้วยอักษรตัวใหญ่ A ถึง Z และมีอักษรผสม JS,

ZA, ZB, ZC ร่วมใช้งานด้วย

ส าหรับกรณีของเพลาจะก าหนดด้วยอักษรตัวเล็ก a ถึง z และมีอักษรผสม js, za, zb, zc ร่วม

ใช้งานด้วย

9.5.1 ระบบงานสวม ISO แบ่งเออกเป็น
 ระบบงานสวมรูคงที่

 ระบบงานสวมเพลาคงที่

ประเภทงานสวม (สวมคลอน สวมอัดหรือ
สวมพอดี)จะกระท าได้เมื่อเลือกช่วงพิกัดความเผื่อ เส้นศูนย์ พิกัดความเผื่อรู H

ส าหรับเพลาอยู่ใกล้เส้นศูนย์จะได้พิกัดความเผื่อ

ดังนี้
a ถึง h ส าหรับเพลา เป็น การสวมคลอน

j ถึง n ส าหรับเพลา เป็น การสวมพอดี
(พิตซ์)

p ถึง zc ส าหรับเพลา เป็น การสวมอัด สวมคลอน a-h สวมพอดี j-n สวมอัด p-zc

 ระบบงานสวมรูคงที่ ในระบบงานสวมรูคงที่
เส้นศูนย์
จะให้รูทุกรูมีพิกัดความเผื่อ H หมายความว่า ค่า

เผื่อล่างเท่ากับศูนย์ และค่าเผื่อนบนเท่ากับขนาด

ความเผื่อ T
 ระบบงานสวมเพลารูคงที่ ในระบบงานสวม
พิกัดความเผื่อเพลา h
เพลาคงที่จะให้เพลาทุกเพลามีพิกัดความเผื่อ h

หมายความว่า ค่าเผื่อบนของเพลาเท่ากับศูนย์และ

ค่าเผื่อล่างเท่ากับขนาดความเผื่อ T สวมคลอน A-H สวมพอดี J-N สวมอัด P-ZC