Page 227 - ED 211
P. 227
ความรู้ในการทอผ้าพื้นเมืองและการย้อมสีธรรมชาติ (ผ้าฝ้าย) สอนการปลูกต้นฝ้าย การทอผ้า การย้อม
สีผ้าธรรมชาติ การแปรรูป และการจัดจ าหน่าย 2) ความรู้ด้านเกษตรอินทรีย์ สอนการท าแปลงนา
สาธิต การผลิตปุ๋ยอินทรีย์ ปุ๋ยน้ าชีวภาพ การปลูกพืชผักสวนครัวปลอดสารพิษ 3) ความรู้ด้านสมุนไพร
ธรรมชาติ สอนการเพาะขยายพันธุ์ สรรพคุณ การแปรรูปและเก็บรักษา การจัดจ าหน่ายสมุนไพร และ
4) ความรู้เกี่ยวกับประเพณีวัฒนธรรม เช่น ประเพณีสารทบุญข้าวประดับดิน เป็นต้น (พลเมืองข่าว TPBS.
2558: ออนไลน์)
โรงเรียนวัดท่าสะท้อน ต.ชะอวด อ.ชะอวด จ.นครศรีธรรมราช เป็นโรงเรียนขนาดเล็กที่
ปรับตัวเป็นโรงเรียนที่จัดการศึกษาเพื่อชุมชนหลังจากชุมชนได้โรงเรียนกลับคืนมาจากการเรียกร้อง
เช่นเดียวกับโรงเรียนบ้านกุดเสถียร โดยโรงเรียนกับชุมชนได้ร่วมกันก าหนดวัตถุประสงค์ในการจัด
การศึกษาเพื่อให้เด็กนักเรียนทุกคนซึ่งเป็นหัวใจของชุมชนได้รับการดูแลจากชุมชน ได้รับการส่งเสริม
พัฒนาการเรียนรู้ตามศักยภาพอย่างทั่วถึง มีความเป็นคนของชุมชน เคารพจารีตของชุมชน ได้เรียนรู้
การท ามาหากินบนพื้นฐานของการดูแลทรัพยากรของชุมชน ชุมชนเป็นเจ้าของโรงเรียนอันแท้จริง และ
ชุมชนเป็นห้องเรียน เป็นโรงเรียนของเด็ก ๆ ที่มีคนในชุมชนเป็นครูได้ ส่วนคุณลักษณะอันพึงประสงค์
ก าหนดไว้ 6 ด้าน คือ 1) เคารพจารีต วัฒนธรรมประเพณีอันดีงามของชุมชน 2) มีจิตใจอันดีงาม แบ่งปัน
ไม่เบียดเบียนทรัพยากรและผู้คน 3) เคารพในความเป็นมนุษย์ของตัวเองและบุคคลอื่น 4) มีความกล้า
หาญทางจริยธรรม 5) สามารถพึ่งตนเองและเป็นที่พึ่งของคนอื่นได้ และ 6) เท่าทันในการบริโภค
(บรรพต แก้วสว่าง. 2553: ออนไลน์) เนื่องจากหลักสูตรหรือสาระการเรียนรู้ท้องถิ่นของโรงเรียนวัดท่า
สะท้อนซึ่งมี 9 หน่วย เป็นหลักสูตรที่น่าสนใจ จึงขอกล่าวถึงรายละเอียดของเนื้อหาและชื่อครูภูมิปัญญาที่
สอน (มูลนิธิสาธารณสุขแห่งชาติ. 2561 และ นิภาภรณ์ แสงสว่าง. 2555: ออนไลน์) โดยมีรายละเอียด
ดังนี้
หน่วยที่ 1 ประวัติศาสตร์ชุมชน เนื้อหา 1) ประวัติความเป็นมาการก่อเกิดหมู่บ้าน 2)
เหตุการณ์และบุคคลส าคัญในอดีต 3) จารีตประเพณีวัฒนธรรมของชุมชน 4) การเมืองและการปกครอง
ครูภูมิปัญญามี ลุงไข่และลุงพลอย
หน่วยที่ 2 ทรัพยากรก่อเกิดชีวิต เนื้อหา 1) ความสมบูรณ์ของทรัพยากรในอดีต 2)
เหตุการณ์และการเปลี่ยนแปลงของทรัพยากร 3) สภาพทรัพยากรในปัจจุบัน 4) แนวทางการฟื้นฟู
ทรัพยากร ครูภูมิปัญญามี ป้ายอง ลุงเคลื้อม
หน่วยที่ 3 เครื่องมือหากินประมงพื้นบ้าน เนื้อหา 1) ยอใหญ่ 2) ยอเล็ก 3) แห 4)
20
21
ลัน 5) ไซ 6) อวน 7) กัด ครูภูมิปัญญามี ลุงเคลื้อม น้ารุ่ง น้าคาน และน้าแป้ว
20 ลัน เป็น ไซส าหรับตักปลาไหล ท าจากไม้ไผ่ทั้งปล้อง
21 กัด เป็น อวนส าหรับดักจับปลาน้ าตื้น
เอกสารประกอบการสอนรายวิชากระบวนทัศน์ทางการศึกษา พรใจ ลี่ทองอิน | 152