Page 25 - Dokunuş Degisi Sayı:1

ÇOCUKLAR DÜNYANIN

EN BÜYÜK SERVETİDİR.

Çocuklar gelişim evrelerinin getirdiği doğal zorluklara Diğer bir ölçütümüz, davranışındaki yorgunluktur;
anne, baba, öğretmen gibi yakın çevresinin olumsuz etkileri bir davranışın bozukluk olarak kabul edilmesindeki ikinci
de katıldığında bunlara tepki olarak çoğunlukla davranış ölçüttür. Örneğin 5 yaş çocuğunda öfke ve huysuzluk
bozukluğu gösterirler. İşte bu davranışların kontrolüne doğal iken bu davranış başkasına fiziki zarar verme şekline
biz davranış yönetimi diyoruz. Davranış bozukluklarının dönüşürse davranış bozukluğu kategorisine girebilir. Bir
birçok sebebi olabilir, çocuğun farklı sebeplerle oluşan diğer bir ölçütümüz ise sürekliliktir, çocuğun belirli bir
içsel çatışmalarını davranışlarına aktarması sonucu davranış türünü ısrarlı bir biçimde ve uzun zaman devam
ortaya çıkar. Çocuğun psikolojik değerlendirme ve uzman ettirmesi esas işkencenin koşuludur. O zaman şöyle
yardımına gereksinim duyduğu iki durum vardır: Birincisi bir soru soralım: Çocukların davranışları mı yoksa bu
yaşamında kritik bir durumun ortaya çıkması, ikincisi ise davranışların sürekliliği mi rahatsız ediyor?
davranışlarındaki ağır ya da sürekliliği olan durumlardır. Bir Çin işkencesine göre bir adamın kafası kazıtılır, bir
Herhangi bir durumun bir çocuk için stres yaratıp sandalyeye oturtulur; sandalyenin 15 m yüksekliğinden
yaratmaması onun gelişme düzeyine bağlıdır. Örneğin adamın kafasının aynı noktasına damla damla su
üç aydan küçük bir bebek annesinin hastaneye yattığını damlatılır. İlk başta bu adam için bu damlayan sular hiçbir
anlayamaz; çünkü henüz kendisi dışındaki insan ve anlam ifade etmezken, daha doğrusu belki de ferahlık ve
nesnelerin ayrımında değildir. İlk yedi aydan sonra artık rahatlık verirken, 1000 hatta 1200 damlaya gelindiğinde
bebek annesinin yokluğunu açıkça fark eder; fakat adamın kafasına bir tokmakla vuruyormuş hissi verilir
annenin gitmesinin doğurduğu anksiyete ve çocuğun ve adam çatlayarak ölür. Burada adamı öldüren şeyin
bu sarsıntıyı önleme yolları yaşa göre değişir. Çocuk 18 su olduğundan ziyade suyun sürekli olarak aynı noktaya
aylık olsa annesinin geri dönmeyeceğini düşünebilir; temas etmesidir.
çünkü kafasında bir gelecek olgusu canlandıramaz. Birçok aile çocuğun davranışını problem
Konuşulanların pek azını anlayabildiği için açıklamalarla olarak görmekten ziyade, çocuğu problem olarak
döneceğine ilişkin güvenceler de verilemez. Dört yaşında etiketlemektedir. Bu durum hem çocuğa hem de aileye
çocuğun benmerkezci olduğu ve çevresindeki tüm olayların zarar vermektedir. Çünkü çocuğu problem olarak
kendinden kaynaklandığına inandığı; kötü olaylara da her etiketlemek, çocuğun öz güvenini ve benlik saygısını
nedense kendisinin neden olduğunu sandığı bu dönemde düşürür. Çocuk kendini yetersiz, değersiz ve sevilmeyen
kötü bir çocuk olduğu için annesinin hastalandığını olarak algılar. Bu da çocuğun duygusal ve sosyal gelişimini
düşünebilir. Olumsuz olaylar ve koşulların çocuklar olumsuz etkiler. Çocuğu problem olarak etiketlemek,
üzerindeki etkisini anlayabilmek için gelişimlerinin hangi çocuğun davranışını değiştirmesine engel olur.
döneminde dünyayı nasıl algılayıp nasıl düşündüklerini Çocuk kendini problem olarak kabul eder ve davranışını
bilmek zorundayız. Bunun anlamı, çocuğun entelektüel değiştirmeye gerek duymaz. Bu da çocuğun uyum ve
gelişimi hakkında bilgi sahibi olmamız gerektiğidir. öğrenme becerilerini olumsuz etkiler. Çocuğu problem
Bir çocuğun davranışının davranış bozukluğu olarak etiketlemek, aile ile çocuk arasındaki ilişkiyi bozar.
sayılabilmesi için bazı ölçütler gereklidir. Bunlardan Aile çocukla iletişim kurmakta zorlanır, ona karşı sabırsız,
ilki, çocuğun göstermiş olduğu davranışın yaşına uygun kızgın ve eleştirel bir tutum sergiler. Çocuk da aileye karşı
olup olmadığıdır, her gelişim döneminin kendine özgü güven duymaz, onlara karşı isyankâr, saldırgan ve itaatsiz
davranışları vardır. Bu nedenle çocuğun içinde bulunduğu bir tutum sergiler. Bu da aile içi huzur ve mutluluğu
gelişim döneminin özelliklerini iyi bilmek gerekir. olumsuz etkiler.
Örneğin 2 yaş çocuğu hareketlidir ve istenilen şeyi Bu nedenlerle ailelerin çocuklarını problem olarak
yapmaz; kendisi istemeyince altının değiştirilmesini etiketlemek yerine, davranışlarını problem olarak
istemez, öpüşmeyi reddeder. İki yaşındaki çocuğun görmeleri ve bunların nedenlerini anlamaya çalışmaları
sürekli ağlama tepkisi göstermesi yaşına uygun bir gerekir. Ailelerin çocuklarına sevgi, ilgi, saygı ve anlayış
davranış olmaz; sadece ağlama tepkisi değil tabii, ağlama göstermeleri, onların duygu ve düşüncelerini dinlemeleri,
tepkisinin sürekli olması da bizi rahatsız eder. onlara sınırlar ve kurallar koymaları, onları olumlu
pekiştirmeleri ve onlara olumlu model olmaları gerekir.
Ayrıca ailelerin problem davranışlarla başa çıkmak için
uzmanlardan destek almaları da önemlidir.

DOKUNUŞ | 25