Page 159 - Safarova N., Safarov B. elektron darslik
P. 159

Tuproq  reaksiyasi  —  (lot.  re  -  qarshi,  astio  —  harakat)  —  tuproq  eritmasida

                  vodorod  va  gidroksil  ionlarining  mavjudligi  va  nisbati  natijasida  yuzaga  kelib,

                  eritmadagi  vodorod  ionlari  faolligining  manfiy  logorifmi  —rN  bilan

                  xarakterlanadigan kattalik.

                  Tuproqning oziq rejimi, oziq tartibi (frans. regime — aniqlangan) - tuproqdagi

                  о‘simliklar  о‘zlashtira  oladigan  oziq  elementlarini  butun  о‘suv  davri

                  mobaynida о‘zgarib turishi.

                  Tuproq oziq moddalarining mobilizatsiyasi (frans. Mobilization lot. Mobilis -

                  harakatchan) - mikroorganizmlar hayot faoliyati, ildiz ajratmalari va agrotexnik

                  tadbirlar  ta’sirida  oziq  moddalarning  murakkab  shakldan  о‘simlik  oson

                  о‘zlashtiradigan shaklta о‘tishi.

                  Tuproqsiz muhitda yetishtiriladigan ekinlar - mayda shag‘al, qum, suv va

                  atmosfera havosida, tuproqsiz yetishtiriladigan ekinlar.

                  Tuiroqni fumigatsiyalash (lot. fitigare — tutatmoq) — о‘simlik zararkunandalarini

                  yо‘qotish uchun tuproq qatlamiga zaharli gaz, bug‘ va tutun yuborish.

                  Fenologik kuzatishlar (yunon. phaino - hodisa, 1ogos - ta’limot) - о‘simliklardagi

                  rivojlanish davrlarining kechishini ilmiy va xо‘jalik maqsadlarda hisobga olish.

                  Filtr (frans. filtre - kiygiz) — eritmalarni loyqa va boshqa muallaq zarrachalardan


                  tozalashda  ishlatiladigan  vosita,  asbob  yoki  modda.  Agrokimyoviy  taxdilda
                  kо‘proq qog‘oz filtrlardan foydalaniladi.


                  Foiz, protsent — (lot. rro septit — yuzdan bir) - qandaydir miqdor yoki sonning
                  % belgisi bilan kо‘rsatilgan yuzdan bir qismi.


                  Formalin (lot. formica (asiditas) — chumoli kislota) — formaldegidning suvli (40%)
                  eritmasi;  agrokimyoda  о‘gitlar  tarkibidagi  ammiak  shakldagi  azot  miqdorini


                  aniqlashda qо‘llaniladi.

                  Fosfor (yunon. phos - yorug‘lik, rhoros - tashuvchi) — nuklein kislotalar, fitin,

                  fosfatidlar tarkibiga kiradigan, о‘simliklardagi uglevodlar almashinuvi, qandlar

                  va kraxmal tо‘planishiga ijobiy ta’sir kо‘rsatuvchi element.

                  Fosforit talqoni — Sa 3(RO 4) 2


                                                              159
   154   155   156   157   158   159   160   161   162   163   164