Page 157 - Safarova N., Safarov B. elektron darslik
P. 157

Radioaktiv moddalar (lat. radius — nur va astivus - faol) - tarkibida radioaktiv

                  elementlar tutgan moddalar. Ular fanda ilmiy tadqiqot maqsadlarida qо‘llaniladi.

                  Tuproqshunoslik  va  agrokimyoda  ulardan  moddalarni  tuproqdagi  harakati,

                  о‘zgarishi  va  shuningdek,  о‘simliklar  tomonidan  о‘zlashtirilishini  kuzatish

                                                                                                  32
                  maqsadida foydalaniladi (masalan, fosforning nishonlangan izotopi  R/5).
                  Rekognossirovka  (lot.  Resogpossere  -  kо‘rib  chiqmoq)  -  geodezik  va  xarita

                  tuzish (tuproq, xaritasi, agrokimyoviy xaritanoma va boshqa) ishlarida joyni

                  avvaldan kо‘zdan kechirib chiqish.

                  Refraktometr (lot. refractus - sinish va yunon. metreo - о‘lchayman)-nurlarni

                  turli jismlardan о‘tgandagi sinish kо‘rsatkichini о‘lchaydigan asbob.

                  Rux  -  mikroelement,  о‘simliklarning  nafas  olishini  kuchaytiradi,  oqsil,

                  vitaminlar, aminokislotalar va xlorofill mikdorini oshiradi.

                  Rux aldamasi — ZpS.

                  Rux kuporosi — ZpSO 4 • 7N 2O.


                  Selitralar — (lot. sa1 - tuz va yunon. pitrop - ishqor) — kaliy, natriy, kalsiy va
                  ammoniy  kabilarning  nitratli  tuzlari;  natriyli  (Chili  selitrasi),  kaliyli  (Hind


                  selitrasi),  kalsiyli  (Norvegiya  selitrasi)  va  ammiakli  selitralar  qimmatli  о‘g‘it
                  sifatida  muhim  ahamiyatga  ega.  Spektrofotomeriya  —  (lat.  srectrum  —


                  kо‘rinadigan  va  yunon.  rhos  —  yorug‘lik,  tetreo  -  о‘lchayman)  -  bо‘yalgan

                  eritmaning optik zichligini spektrofotometrlar yordamida aniqlashga asoslangan

                  miqdoriy tahlil usuli.

                  Sterillangan  ekinlar  -  (sterilizatsiya)  -  atrofidagi  barcha  ekinlar  yoki  faqatgina

                  bittasining  ildizi  sterillangan  muhitda  о‘stiriladigan  ekinlar.  Agrokimyo  va

                  fitofiziologiyadagi vegetatsion tadqiqot usullaridan biri.

                  Suvli  muhitda  yetishtiriladigan  ekinlar  —  о‘simliklarni  ma’lum  tarkibli

                  tuzlarning suvli eritmalarida о‘stirish usuli.

                  Tajriba  bо‘lmasi  -  dala  tajribasining  eng  kichik  birligi,  ma’lum  kattalik  va

                  shaklga ega bо‘lgan va alohida variant joylashtiriladigan tajriba maydonchasi.





                                                              157
   152   153   154   155   156   157   158   159   160   161   162