Page 152 - Safarova N., Safarov B. elektron darslik

Diagnostika, о‘simliklar oziqlanishining tashxisi (yunon. dinosticos — farqlash) —

о‘simliklarning oziq elementlar bilan ta’minlanganligini aniqlash. Tashxisning

vizual (nigohiy) va kimyoviy usullari mavjud.

Dispersion tahlil (lot. dispersus - yoyilgan, sochilgan) eksperiment natijalarini

takrorliklar, variantlar tasodifiy xatolar bо‘yicha ajratib tahlil qilish usuli.

Dolomit - SaSO 3 MgSO 3.

Izolyatsiyalangan muhit ekinlari (frans. isolation — yakkalash) - о‘simlik ildizini

tutamlarga ajratib, turli tarkibli oziq aralashmalarga tushirib, oziqlanishini

о‘rganish; ildiz ajratmalarining tarkibi, ionlar antagonizmi va boshqa masalalarni

о‘rganishda qо‘llaniladi.

Izotoplar (yunon. isos-о‘xshash, bir xil, topos - joy) —kimyoviy elementning yadro

zaryadi bir xil, turli atom og‘irlikka ega, bir-biridan kimyoviy xususiyatlari bilan

farq qilmaydigan va elementlar davriy jadvalida bitta о‘rinda joylashadigan

atomlari.

Ildiz tizimining sintezlash faoliyati — о‘simliklar ildiz tizimida kimyoviy tarkibi va

sifati jihatidan turli-tuman murakkab organik birikmalarning sintezlanishi.

Immobilizatsiya, oziq moddalarning muqimlanishi (lot. immobilis— muqim,

qо‘zg‘almas)- tuproqdagi oziq moddalarning о‘simliklar oson о‘zlashtiradigan

shakldan qiyin о‘zlashtiradigan shaklga utishi.

Indikator (lot. indicator — kо‘rsatgich, kо‘rsatuvchi) — eritma rangining о‘zgarishi

yoki chо‘kma tushishi bilan reaksiya tugaganligini kо‘rsatuvchi modda.

Indikator usul-«nishonlangan atomlar» usuli — Oziq modda tarkibiga elementning

radioaktiv yoki barqaror izotogashi kiritish va maxsus asboblar yordamida

ularning о‘simlik tanasidagi harakatini kuzatish usuli.

Ionlar antagonizmi, ziddiyati (yunon. aptagonisma — bahs, kurash) — mineral

oziqlanish jarayonida bir ionni ikkinchisining о‘simlik ildiziga kirishiga

+
tо‘sqinlik qilishi. Masalan, H ning ildizga ortiqcha miqdorda sо‘rilishiga Sa 2+
qarshilik kо‘rsatadi.

152