Page 151 - Safarova N., Safarov B. elektron darslik
P. 151

+
                  Valentlik  (lot.  valentia  -  kuch,  qudrat)  —  muayyan  bir  atomning  N   yoki
                  boshqa bir valentli elementning nechta atomi bilan birikishi yoki о‘rnini bosa

                  olishini kо‘rsatuvchi son.

                  Variant,  tajriba  variant  (lot.  varians  -  о‘zgaruvchan)  —  tajriba  tizimining

                  tarkibiy  qismi;  о‘rgaiilayotgan  omil  turi  yoki  soni  (masalan,  о‘g‘it  turi,

                  me’yori, qо‘llash muddati va h.k.) bilan boshqa bо‘laklardan ajralib turadi.


                  Vegetativ  yoki  о‘suv  organlar  (lot.  vegetativus  —  о‘simlikka  xos)-
                  о‘simliklarning о‘sish va oziklanish (ildiz, asosiy poya monopodial shox va


                  barg) organlari.
                  Vegetatsion uychalar — devor va tomlari oynavand qilib ishlangan, vegetatsiya


                  tajribalari о‘tkaziladigan bino.
                  Vizual, nigohiy kuzatish (lot. visiualis - nigohiy) —о‘simliklarning holatini kо‘z


                  yoki maxsus optikaviy asboblar yordamida kuzatish.

                  Vegetatsiya davri, amal davri (lot. vegetatio — о‘sishga xos) —о‘simliklarda

                  nihollar unib chiqqandan to yangi urug‘ pishib yetilguncha о‘tadigan davr.

                  Generativ organlar (lot.  generare —  vujudga keltirmoq) —о‘simliklarning jinsiy

                  kо‘payish organlari.

                  Gigroskopiklik,  о‘g‘itlarning  gigroskopikligi  (yunon.  gugros  —  nam,  skoreo  -

                  kо‘raman) — о‘g‘itlarning atrof-muhitdagi namlikni singdirib olish xususiyati.

                  Glauber tuzi (ism) — mirabilit. Na 2SO 4 10N 2O.

                  Gumus  (lot.  humus  —  yer,  tuproq)  —  tuproqning  yuqori  molekulyar,  tо‘q

                  rangli organik moddasi; gumin va fulvo kislotalar hamda gumatlardan iborat.

                  Dala  tajribasi  dasturi  -  dala  tajribasining  maqsad  va  vazifalari  bayoni.  Unda

                  barcha  agrotexnika  tadbirlari  tuproqni  ishlash  tizimi,  ekish  va  sug‘orish

                  me’yorlari kо‘rsatiladi.

                  Denitrifikatsiya  (lot.  de.-  ajralish,  bо‘linish  ma’nosini  anglatuvchi  old

                  qо‘shimcha,  nitrogenium  -  azot,  fasio  —  paydo  qilish)  —  tuproqdagi

                  nitratlarning  noqulay  sharoitda,  mikroorganizmlar  ishtirokida  molekulyar  azot

                  yoki oksidlar holatiga о‘tishi.


                                                              151
   146   147   148   149   150   151   152   153   154   155   156