Page 105 - Урманова М. Илмий изланиш укув қулланма
P. 105
arafasida xuddi shunday miqdor bilan oziqlantiriladi. Umuman 4 tonna
kungaboqar urug‘i olish uchun N- 150-200 kg, P- 120-150 kg, K- 180-
250 kg miqdorida o‘g‘itlash kerak bo‘ladi.
Yeryong‘oqni o‘g‘itlash
Yeryong‘oq (Arachis hypogaeae L.)
(xitoyyong‘og‘i) – qimmatli moyli va oziq-
ovqat o‘simligidir. Urug‘i tarkibida 45-
66% qurimaydigan va ist’emo‘l
qilinadigan moy bo‘ladi, bu yuqori sifatli
konservalar, qandolat mahsulotlari,
margarin tayyorlash uchun ishlatiladi.
Uning tarkibida 23-38% oqsil va
vitaminlar mavjud. Urug‘i qon hosil qilish
xususiyatiga ega. Kunjara tarkibida 45% gacha oqsil bo‘lib u chorva
mo‘llarga beriladi. Quruq poyasi va bargining tarkibida 11-19% oqsil
bo‘ladi, sifati bo‘yicha beda pichaniga yaqinlashadi. Yeryong‘oq azot
yig‘uvchi o‘simlik bo‘lib, ildizida ko‘plab tuganaklar hosil bo‘ladi va
dala ekinlari uchun yaxshi o‘tmishdosh hisoblanadi.
O‘g‘itlash. Shudgordan oldin 10-15 t go‘ng va 60-80 kg fosfor
solinadi. O‘suv davrida 20-30 kg azot va 60-80 kg fosfor beriladi. Yer
yong‘oq ekiladigan yer chimqirqarli plug bilan 27-30 sm chuqurlikda
shudgor qilinib haydaladi, erta bahorda borona qilinadi, ekishgacha bir
ikki marta kultivatsiya qilinadi va yana boronaladi. Yeryong‘oq keng
qatorlab qatororasi 60; 70 sm, qatorda o‘simliklarning orasi 10-15 sm
qilib ekiladi. Yeryong‘oq aprel – may oyida ekiladi, ekish chuqurligi 5-
7 sm bo‘ladi. Ekish uchun urug‘ yoki bir urug‘li dukkaklar ishlatiladi.
Bir gektarga 70-100 kg urug‘ sarflanadi. 1000 ta urug‘larning vazni 200-
400 g bo‘ladi. Maysalar ko‘ringandan keyin qator orasiga ishlov
beriladi, 3-4 marta kultivatsiya qilinadi, yagana qilinmaydi. Sizot suvlar
chuqur joylashgan yerlarda 5-6 marta sug‘oriladi. Tuganaklar va
dukkaklar hosil bo‘ladigan davrda tez-tez sug‘oriladi. Yeryong‘oq to‘la
yetilganda dukkakdan genoforlar oson ajraladi, bargi sarg‘ayadi.
105