Page 166 - ศาสนาและหน้าที่พลเมือง ม.ต้น
P. 166
158
ขององคกรตุลาการโดยยึดหลักกฎหมาย เพื่ออํานวยความยุติธรรมแกประชาชนเหลานี้ นับวาเปน
กลไกการคุมครองสิทธิมนุษยชน แมจะมิไดมีความมุงหมายใหเปนผลโดยตรงก็ตาม
การดําเนินการขององคกรรัฐ เพื่อคุมครองสิทธิมนุษยชนโดยตรงปรากฏขึ้นพรอมกับการจัดตั้ง
สํานักงานคุมครองสิทธิเสรีภาพและผลประโยชนของประชาชน (สคช.) สังกัดกรมอัยการ
เมื่อ พ.ศ. 2525 ซึ่งปจจุบันไดเปลี่ยนชื่อเปน “สํานักงานคุมครองสิทธิและชวยเหลือทาง
กฎหมายแกประชาชน (สคช.)” แตการดําเนินงานขององคกรมีขอบเขตจํากัด สืบเนื่องจากกรอบ
อํานาจหนาที่ของพนักงานอัยการตามกฎหมายตาง ๆ สวนการดําเนินงานขององคกรพัฒนาเอกชนเพิ่ง
มีการกอตัวขึ้นอยางเปนทางการภายหลังเกิดเหตุการณวิปโยค 14 ตุลาคม 2516 และ 6 ตุลาคม2519
องคกรแรกที่ถูกกอตั้ง เมื่อ พ.ศ. 2519 คือ สหภาพเพื่อสิทธิเสรีภาพของประชาชน และในปเดียวกันนั้น
ก็มีการกอตั้ง “กลุมประสานงานศาสนาเพื่อสังคม” (กศส.) หลังจากนั้นก็มีการรวมตัวกันของบุคคลทั้ง
ในรูปองคกรสมาคม มูลนิธิ คณะกรรมการ คณะทํางาน กลุมศูนย สถาบันตาง ๆ เพื่อทําหนาที่ในการ
สงเสริมและคุมครองสิทธิเสรีภาพ ตลอดจนสิทธิมนุษยชนในแงตาง ๆ แกประชาชน เชน สิทธิของ
จําเลยหรือสิทธิทางการเมือง เปนตน ผูตองหาในกระบวนการยุติธรรมสิทธิของเกษตรกร สิทธิเด็ก
สิทธิสตรี สิทธิผูใชแรงงานและสิทธิจากการกําเนิด และความเปนมาของสิทธิมนุษยชนในตางประเทศ
และประเทศไทยจนถึงปจจุบัน สามารถแบงพัฒนาการในเรื่องสิทธิมนุษยชน ไดเปน 3 ระยะ ไดแก
ระยะที่หนึ่ง ระยะแหงการเริ่มตน เปนยุคที่สภาพทางสังคม มีการกดขี่ขมเหง ไมเคารพ
ตอศักดิ์ศรีประจําตัวของมนุษย มีการเอารัดเอาเปรียบแกงแยง และไมมีกฎหมายหรือกฎเกณฑที่
ชัดเจนในการใหหลักประกันเรื่อง สิทธิแกประชาชน
ระยะที่สอง ระยะแหงการเรียนรู เปนชวงที่ผูคนในสังคมเรียกรองถามหาสิทธิและ
เสรีภาพ มีความขัดแยงระหวางผูปกครองกับกลุมคนในประเทศ มีการตอสูในระยะนี้ เริ่มมีกฎหมาย
หรือกลไกในการคุมครองสิทธิมนุษยชน ผูคนเริ่มเรียนรูถึงสิทธิของตนเอง โดยชวงทายของระยะนี้
ผูคนใหความสําคัญของสิทธิตนเอง แตอาจละเลย หรือมีการละเมิดสิทธิและเสรีภาพของผูอื่นบาง
ระยะที่สาม ระยะแหงการเคารพสิทธิมนุษยชน เปนชวงที่ประชาชนมีการรวมกลุมกัน
เพื่อเหตุผลในการปกปองและพิทักษสิทธิมนุษยชน มีการรณรงคใหตระหนักถึงการเคารพสิทธิของ
ผูอื่นการใชอํานาจหรือใชสิทธิ มีการคํานึงถึงสิทธิเสรีภาพของประชาชน การใชสิทธิเสรีภาพของ
ประชาชนเปนไปอยางกวางขวาง